Kerstmuziek

Van Wikipedia

Kerstmuziek is religieuze of populaire muziek die vooral in de kersttijd wordt uitgevoerd. De gezongen muziek wordt over het algemeen benoemd met het woord kerstlied. Men kan hierbij meerdere soorten onderscheiden.

Het grofst te maken onderscheid is dat in religieuze kerstliederen, die over de geboorte van Jezus Christus gaan, en de liederen die de sfeer rond kerstmis beschrijven (over de kerstman, sneeuw of gezelligheid gaan).

Daarnaast is er ook klassieke muziek die speciaal voor kerst is gecomponeerd, zoals het Weihnachtsoratorium van Johann Sebastian Bach.

Bepaalde ideologieën als het communisme, het liberalisme en het nationaal-socialisme bestreden (bestrijden) de christelijke viering van Kerstmis; "O Tannenbaum" ("Oh denneboom") werd bijvoorbeeld in het Derde Rijk gebruikt ter verdringing van overige kerstliederen.

De religieuze kerstliederen, die tot aan de twintigste eeuw alle kerstliederen uitmaakten, omvatten een aantal canonische liederen die een verschillende afkomst en ouderdom hebben. Een lied als Hoe leyt dit kindeke of Nu seyt wellekome stamt uit het begin van de nieuwe tijd; Stille Nacht werd in het begin van de negentiende eeuw geschreven.

In de twintigste eeuw werden de liederen Jingle Bells en (I'm dreaming of a) White Christmas, beide producten van de Amerikaanse muziekindustrie, de bekendste vertegenwoordigers van de tweede soort kerstliederen. Veel popartiesten hebben sindsdien een kerstlied gemaakt. Een eigenaardigheid hierbij is dat deze singles in Nederland niet of nauwelijks doorbreken, aangezien er een taboe rust de single vóór 6 december te promoten (men wil het Sinterklaasfeest beschermen), en het lied op die manier weinig tijd heeft om populair te worden.

[bewerk] Voorbeelden

• Klassieke kerstmuziek:
  • "Weihnachtsoratorium" van Johann Sebastian Bach
  • "The Messiah" van Georg Friedrich Händel
  • "Concerto Grosso Nr. 8 Voor kerstavond" van Arcangelo Corelli
  • "Weihnachthistorie" van Heinrich Schütz
  • "De Notenkraker" (ballet) van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski
  • "Vom Himmel hoch da komm' Ich her" (naar de tekst van Luther).

• Traditionele christelijke kerstliederen:
  • Stille nacht
  • "De herdertjes lagen bij nachte".
  • "Eer zij God in onze dagen".
  • "Er is een kindeke geboren op aard".
  • Nu zijt wellekome (stamt oorspronkelijk uit de 14e eeuw).
  • "O, Kerstnacht, schoner dan de dagen".
  • "Wij komen tezamen".
  • "Comt verwondert u hier menschen".

• Andere Nederlandstalige kerstliedjes:
  • "Oh denneboom".
  • "De witte vlokken zweven" (dit is een ontkerkelijkte variant van het oorspronkelijk Duitstalige Es ist ein Ros entsprungen).
  • "Met vlijt aensijt, weest verblijt met jolijt"
• Traditioneel Engelstalige kerstliedjes (zogenaamde Christmas carols, veelal gearrangeerd door de Britse organist David Willcocks):
  • "Away in a Manger"
  • "O, come all ye faithful
  • "Ding Dong merrily on high
  • "Hark! The Herald Angels Sing"
  • "The First Nowell".
  • "We wish you a merry Christmas".
  • "Silent Night".
  • "God Rest Ye Merry, Gentlemen

• Andere bekende Engelstalige kerstliedjes:
  • "Jingle Bells".
  • "Frosty the Snowman".
  • "White Christmas".
  • "Let It Snow".
  • "Winter Wonderland".

• Pop-kerstliederen:
  • "We all stand together" van Paul McCartney uit 1984.
  • "Santa Claus is coming to town" o.a. door Bruce Springsteen.
  • "Last Christmas" van Wham!.
  • "Happy Xmas (War is over)" van John Lennon.
  • "2000 Miles" van The Pretenders.
  • "Driving Home For Christmas" van Chris Rea.
  • "Bakske vol met stro" van Urbanus.
  • "Stop The Cavalry" van Jona Lewie
  • "Do they know it's Christmas?" van Band Aid
  • "Fairytale of New York" van Pogues.
  • "All I Want For Christmas" van Mariah Carey.
  • "Blue Christmas" van Elvis Presley.
  • "Christmas was a friend of mine" van Fay Lovsky.
  • "Lonely This Christmas" van Mud.

[bewerk] Externe links

• Koninklijke bibliotheek - dossier kerstliederen
• Traditionele kerstmuziek van het graafschap van Nice, France (frans, engels, occitan). Woorden, MIDI-files, bladmuziek.
• Luisterfragmenten van kerstliedjes uit de Vlaamse Barok