Romeinen in België
Van Wikipedia
| Geschiedenis van België
|
|
..Naar chronologie
|
|
..Naar deelstaat
|
|
..Naar onderwerp
|
|
..Naar provincie
|
|
..Naar voormalige koloniën
|
| Portaal Oude Rome |
De Romeinen hebben een turbulente tijd gekend in België, maar wisten uiteindelijk hun macht te vestigen in een provincia die moest dienen als bufferzone tegen de Germanen.
Inhoud |
[bewerk] Bellum Gallicum in Gallia Belgae
De Romeinse proconsul Gaius Iulius Caesar trok in 57 v. Chr. op naar het Noorden, waar hij eerst afrekende met de Nerviërs onder hun leider Boduognatus. Slechts 3 van 600 Nervii-raadsleden overleefden deze aanval. De Atrebaten werden verslagen in een gevecht dat ergens langs de Samber plaatsvond. De Remi uit Durocortorum/Reims kozen zelf de kant van de Romeinen. In korte tijd onderwierp Caesar de Belgae en legerde zijn legioen in bij de verschillende stammen en nam gijzelaars.
Zijn adoptiefzoon Gaius Iulius Caesar Octavianus vormde in 12 v.Chr. het gebied om in de Romeinse provincia Belgica, inclusief enkele gebieden in Germania Romana op de linkeroever van de Rijn. In 90 werden die gebieden weer afgescheiden van Belgica.
In 297 werd Belgica verdeeld in Belgica Prima (Trier) en Belgica Secunda (Reims) als onderdeel van een bestuurlijke hervorming onder Diocletianus.
[bewerk] Opstand in Gallia Belgae
Ambiorix was, samen met Catuvolcus, koning van de Eburonen. In 54 v. Chr. kwam Ambiorix in opstand tegen de Romeinen, nadat Caesar 5 cohorten onder bevel van Sabinus en Cotta in winterkwartier Aduatuca (Tongeren) had gelegerd om de Maas te beschermen tegen de Germanen. Ambiorix slaagde erin om een Romeins legioen in een hinderlaag te lokken en te vernietigen. Toen deze opstand echter mislukte, werd hij opgejaagd door de Romeinen. Hij vluchtte de Rijn over en verdween in de Germaanse wouden.
Toen Caesar de Eburonen uitgeroeid had, gaf hij het land aan de Tungri. De Dijle werd de grens tussen de Civitas Nerviorum (ten westen) en de Civitas Tungrorum (ten oosten). Uit opgravingen is gebleken dat rond 50 n.C. er bebouwing was in het centrum van het huidige Leuven. De locatie van deze nederzetting - op het kruispunt van de weg Tienen-Elewijt en de Dijle - was zeer gunstig. Rond Leuven was er ook bebouwing. Enkele Romeinse villa's werden gebouwd. Na de invallen van de Germanen in de 3de eeuw was de bevolking sterk verminderd.
Ook de Menapiërs kwamen in opstand, op aansporen van Ambiorix. Toen de opstand verkeerd uitpakte werden zowel de Aduatieken - die ook meededen - als de Eburonen uitgemoord. De Romeinen legden, na het verslaan van de Menapiërs in 53 v. Chr., een uitgebreid wegennet aan in de provincia. Ze bouwden verschillende versterkte kernen (civitates) tegen de invallen van piraten vanuit de Noordzee. Wellicht was één van die versterkingen langs de kustweg de nederzetting aan de monding van de rivier de Reie waaruit later Brugge zou ontstaan. In 29 vond langs de Noordzeekust nog een opstand plaats onder de Morini.
 Zie ook Atuatuca |
[bewerk] Het belang van Gallia Belgae voor de Romeinen
Het land van de Belgae grensde aan de Rijn, die belangrijk was voor de Romeinen als verdedigingslijn tegen invallen van de Germanen. Ze legden een wegennet (de heerwegen) aan om hun troepen snel te kunnen verplaatsen en bouwden een haven in Boulogne. Ook hadden ze belangstelling voor het Scheldegebied, voor de verbinding per schip naar Britannia. Op Walcheren stond een tempel waar de Romeinse scheepslui graag de hulp en bescherming van de godin Nehalennia gingen inroepen. Het gebied was stevig in Romeinse handen. De grens lag zo'n 100 km naar het Noorden aan de Rijn. De nieuwe infrastructuur stimuleerde de plaatselijke economie die onder de Pax Romana tot bloei kwam. Oesters, ham en ganzenlever vonden afzet in Italië. Het gebied was ook een belangrijke graanmarkt voor doorvoer naar Keulen en Amiens werd een opslagplaats voor transporten naar Rome. Er ontstonden grote landbouwbedrijven (villae), de schapenkudden aan de kust vormden de basis voor textielindustrie en ijzerwinning ontwikkelde zich tussen Sambre en Maas en bij Luik naast zink tussen Luik en Aken en kalksteen bij Doornik.
[bewerk] Assimilatie van de Belgae
Rond 100 na Chr. startte de romanisering. De oorspronkelijke bevolking vermengde zich met inwijkelingen en Romeinse soldaten. De aristocratie paste zich aan de Romeinse levenswijze aan en kreeg burgerrechten.. De macht van de druïde werd sterk ingeperkt en de Keltische goden werden geromaniseerd. Tongeren (Tongrorum), Doornik (Turnacensium) en Aarlen waren de enige steden van betekenis. Hier waren de burgerlijke en militaire bestuurscentra gevestigd. Verder waren er ook talrijke kleinere dorpjes en gehuchten (zoals bv. de vicus te Velzeke) die veelal de kernen waren van latere dorpen en steden van België.
[bewerk] Het begin van het einde
Omstreeks 260 begonnen echter invallen van de Salische Franken een bedreiging te vormen. Rond 290 was het gebied in hun handen en belaagden zij de Romeinse scheepvaart met piraterij. Er volgde nog een aantal veldtochten tegen hen, onder Constantijn bijvoorbeeld en ook Julianus probeerde hen te onderwerpen. In 296 sloot Rome een verbond met de Saliërs, die het huidige Vlaanderen en Nederland onder de rivieren in bezit kregen onder voorwaarde dat ze bondgenoten (foederati) zouden worden ter verdediging van de Romeinse grens tussen Noordzee en Nijmegen. Later werd dit het kerngebied van waaruit zij Gallië zouden veroveren.
Toen vanaf 406 grote groepen Germanen Gallië binnenvielen via de Rijngrens was het gedaan met de Romeinse overheersing.
[bewerk] Zie ook
| Bronnen en referenties: |
