Det gamle testamentet

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

For artikkelen om den hebraiske bibelen i eit jødisk perspektiv, sjå Tanákh.

---

Kristendommen

Treeininga

Gud Fader | Jesus | Den heilage ande | unitarisme

Skrifter

Bibelen: GT/NT katekisme | salmebok

Utøving

Forbøn | gudsteneste | kyrkje | liturgi | nattverd | sabbat  | sakrament Bøner: «Fader vår» | «Hill deg, Maria» | Jesusbøna

Retningar

Anglikansk | ortodoks | katolsk | luthersk | presbyteriansk |

Livssyklus

Dåp | konfirmasjon | ekteskap | død | gravferd

Merkedagar

Kyrkjeåret: Advent | jul | faste | påske | pinse | olsok | hausttakkefest | helgemesse

Viktige personar

Nye testamentet: Maria | Paulus Mellomalderen: Augustin | Gregor den store | Ansgar Reformasjonen: Jan Hus | Martin Luther | Jean Calvin | Ulrich Zwingli Pietisme og lekmannsrørsle: Pontoppidan | Hans Nielsen Hauge | Lars Levi Læstadius

Geistlege

biskop | pave | prest

Abrahamittiske rel.

Jødedom  kristendom

islam  bahá’í  sikhisme

Det gamle testamentet, ofte forkorta til GT, er det kristne namnet på den hebraiske bibelen. Det vanlegaste jødiske namnet på dei same skriftene er Tanákh. Den kristne Bibelen inneheld i tillegg det nye testamentet, NT.

Namnet til testamentet kjem frå latin Vetus Testamentum, ei omsetjing av det greske I Palea Diathiki som tyder 'den gamle pakta' eller 'testamentet'. Dette var for å visa at ein meinte den gamle pakta mellom Gud og jødane var blitt erstatta av ei ny då Messias (Jesus) kom til menneska.

Den hebraiske Bibelen og det gamle testamentet inneheld om lag dei same bøkene, men rekkefølgen er ulik. Innan dei katolske og ortodokse kyrkjene har testamentet 46 bøker, i protestantismen er sju av desse tekne ut som apokryfe og protestantiske biblar har dei 39 bøker som tilsvarer dei 24 som er godkjende som jødisk kanon.

[endre] Bøkene i det gamle testamentet etter kristen tradisjon

• Første mosebok
• Andre mosebok
• Tredje mosebok
• Fjerde mosebok
• Femte mosebok
• Josva
• Dommarane
• Rut
• Samuelsbøkene (1-2)
• Kongebøkene (1-2)
• Krønikebøkene (1-2)
• Esra
• Nehemja
• Ester
• Job
• Salmane
• Salomos ordtøke
• Forkynnaren
• Høgsongen
• Jesaja
• Jeremia
• Klagesongane
• Esekiel
• Daniel
• Hosea
• Joel
• Amos
• Obadja
• Jona
• Mika
• Nahum
• Habakkuk
• Sefanja
• Haggai
• Sakarja
• Malaki

[endre] Dei deuterokanoniske eller apokryfe bøkene

• Tobit
• Judit
• Den greske Ester-boka (blir ikkje rekna som ei eiga bok, men som tillegg til Ester)
• Visdommens bok
• Sirak
• Baruk
• Tillegg til Daniels bok (blir ikkje rekna som ei eiga bok, men som tillegg til Daniel)
• Makkabearbøk (1-2)
• Andre Makkabeerbok

Bibelen

Tanákh (den jødiske tradisjonen) Det gamle testamentet (den kristne tradisjonen) Torá (Lova): 1. mosebok | 2. mosebok | 3. mosebok | 4. mosebok | 5. mosebok Nebiím (Profetane): Tidlege: Josva | Domarane | Samuel (1–2) | Kongane (1–2) | Seine: Jesaja | Jeremia | Esekiel | Dei 12 mindre profetane: Hosea - Joel - Amos - Obadja - Jona - Mika - Nahum - Habakkuk - Sefanja - Haggai - Sakarja - Malaki Ketubím (Skriftene): Salmane | Ordtøka | Job | Høgsongen | Rut | Klagesongane | Forkynnaren | Ester | Daniel | Esra–Nehemja | Krønikebøkene (1–2) Lovbøkene : 1. mosebok | 2. mosebok | 3. mosebok | 4. mosebok | 5. mosebok Historiebøkene : Josva | Domarane | Rut | Samuel (1–2) | Kongane (1–2) | Krønikebøkene (1–2) Esra–Nehemja | Ester Visdomsbøkene : Job | Salmane | Ordtøka | Forkynnaren | Høgsongen Profetbøkene : Jesaja | Jeremia | Klagesongane | Esekiel | Daniel | Hosea | Joel | Amos | Obadja | Jona | Mika | Nahum | Habakkuk | Sefanja | Haggai | Sakarja | Malaki Dei apokryfe eller deuterokanoniske skriftene kanoniske i dei ortodokse og katolske kyrkjene: Tobit | Judit | Ester | Visdomsboka | Sirak | Baruk | Tillegget til Daniels bok | Makkabearane (1–2) kanoniske i mange ortodokse kyrkjer: 151. salmen | Esdras | Bøna åt Manasseh | 3. Makkabearane | Brevet åt Jeremia