Pitesamisk språk
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
| Pitesamisk | ||
| Klassifisering: | Uralsk samisk |
|
| Bruk | ||
| Tala i: | Noreg, Sverige | |
| Område: | Nordland, Norrland | |
| Pitesamisktalande i alt: | ca. 20 | |
| Rangering: | Ikkje topp-100 | |
| Skriftsystem: | ikkje skriftspråk (tidlegare vart religiøse tekstar utgjeve med latinsk alfabet) | |
| Språkkodar | ||
| ISO 639-1: | ||
| ISO 639-2: | smi (andre samiske språk) | |
| SIL | LPB | |
Pitesamisk eller arjeplogsamisk er eit samisk språk i den uralske språkfamilien. Dei få talarane som er att bur i Sverige, på nordsida av Arvidsjaur og Arjeplog, langs Pite älv. Tidlegare vart det snakka også på norsk side.
[endre] Grammatikk
Pitesamisk har ni ulike kasus, nominativ, akkusativ og genitiv, dei lokale illativ (‘inn i’), inessiv (‘inni’) og elativ (‘ut av’), og dei ikkje-lokale adverbiale komitativ (‘med’), essiv (‘som’) og abessiv (‘utan’). Kasusbøyinga går fram av paradigmet for juol'kie ‘fot’ og namma ‘namn’:
(paradigme inn her)
Som det går fram av paradigmet, har pitesamisk stadieveksling og ikkje omlyd, og det er dermed meir i slekt med sine nordlege enn sørlege slektningar.
Pitesamiske verb blir bøygd i tre personar, to tempi, tre tal og fire modi. Nektingsverbet blir bøygd i tempus.
[endre] Historie
[endre] Litteratur
- Lagercrantz, Eliel: Sprachlehre des Westlappischen nach der Mundart von Arjeplog. Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura, 1926, ISSN 0355-0230.
- Lehtiranta, Juhani: Arjeploginsaamen äänne- ja taivutusopin pääpiirteet. Helsinki: Suomalais-ugrilainen seura, 1992, ISBN 951-9403-55-8.
| Samiske språk |
| akkalasamisk | enaresamisk | kildinsamisk | lulesamisk | nordsamisk | pitesamisk | skoltesamisk | sørsamisk | tersamisk | umesamisk |
