Sola (stjerne)
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
- Sola er eit ord med fleire tydingar.
 |
|
| Observasjonelle data | |
|---|---|
| Snittavstand frå jorda | 149,6·106 km |
| Visuell lysstyrke (V) | −26,8m |
| Absolutt magnitude | 4,8m |
| Baneparametrar | |
| Snittavstand frå senteret til Mjølkevegen |
2,5·1017 km (26 000 lysår) |
| Galaktisk periode | 2,26·108 år |
| Fart | 217 km/s |
| Fysiske eigenskapar | |
| Diameter | 1,392·106 km (109 · jordas) |
| Flattryktheit | 9·10-6 |
| Overflateareal | 6,09·1012 km² (11 900 · jordas) |
| Volum | 1,41·1018 km³ (1 300 000 · jordas) |
| Masse | 1,9891·1030 kg (332 950 · jordas) |
| Tettleik | 1,408 g/cm³ |
| Overflatetyngdekraft | 273,95 m/s2 (27,9 G) |
| Unnsleppingsfart frå overflata |
617,54 km/s |
| Overflatetemp. | 5780 K |
| Temperaturen til koronaen | 5 millionar K |
| Omtrentleg kjernetemperatur | 13,6 millionar K |
| Luminositet (LS) | 3,827·1026 W |
| Snitt intensitet (IS) | 2,009·107 Ws/m2r |
| Rotasjonskarakteristikkar | |
| Aksehelling | 7,25° (til ekliptikken) 67,23° (til det galaktiske planet) |
| Rektasensjonen til nordpolen [1] |
286,13° (19 t 4 min 31,2 s) |
| Deklinasjonen til nordpolen |
63,87° |
| Rotasjonsperiode ved ekvator |
25,3800 døgn (25 d 9 t 7 min 12,8 s) [2] |
| Rotasjonsfart ved ekvator |
7174 km/t |
| Fotosfærisk samansetting | |
| Hydrogen | 73,46 % |
| Helium | 24,85 % |
| Oksygen | 0,77 % |
| Karbon | 0,29 % |
| Jern | 0,16 % |
| Neon | 0,12 % |
| Nitrogen | 0,09 % |
| Silisium | 0,07 % |
| Magnesium | 0,05 % |
| Svovel | 0,04 % |
Sola er stjerna vårt solsystem kretsar rundt. Jorda og andre himmellekamar, som planetar, asteroidar, meteoroidar, kometar og støv går i bane rundt Sola. Gjennom solstrålene er ho hovudkjelden for det meste av energien me bruker på Jorda, og mange kulturar har derfor vyrda Sola som ein guddom.
Sola brenn om lag 25 % meir lyssterkt no enn då Solsystemet var ungt. (Dette kunne fått store konsekvensar for livet på planeten vår, men takk vere små, eincella skaldyr som foraminifer, som absorberer karbondioksid når regn fører det med seg ut i havet, påverkar ikkje den auka varmestrålinga klimaet på jorda.)
| Solsystemet |
 |
| Planetar: Merkur · Venus · Jorda · Mars · Jupiter · Saturn · Uranus · Neptun |
| Dvergplanetar: Ceres · Pluto · Orcus · 2003 EL61 · Quaoar · 2005 FY9 · 2003 UB313 · Sedna |
| Andre: Sola · Månen · asteroidebeltet · transneptunske objekt · Kuiper-lekamar · Oorts sky |
[endre] Sjå òg
 |
Denne astronomiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia å vekse seg stor og sterk gjennom å utvide han.
Sjå òg: Oversyn over astronomispirer. |
