Auvernhat (dialècte)
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
| Auvernhat (dialècte) (Auvernhat) | |
|---|---|
| Parlat en : | França |
| Regions : | Auvèrnha |
| Parlat per : | 1,5 milion personas |
| Classament : | ?ena mai parlada |
| Tipologia : | SVO Sillabica |
| Familha lingüistica : | - Lengas indoeuropèas - Lengas italicas |
| Estatut oficial | |
| Lenga oficiala de : | |
| Acadèmia : | Conselh de la Lenga Occitana (nòrma classica), Cercle Tèrra d'Auvèrnha (nòrma bonaudiana) |
| ISO 639-1 | oc |
| ISO 639-2 (B) | oci |
| ISO 639-2 (T) | auv(en) |
| Mòstra: | Article primèir de la Declaracion daus Dreits de l'Òme
Totas las personas naisson liuras e egalas en dignitat e en dreit. Son dotadas de rason e de consciéncia e lor chau agir entre elas amb un esperit de frairesa.
Ta la proussouna neisson lieura moé parira pà dïnessà mai dret. Son charjada de razou moé de cousiensà mai lhu fau arjî entremeî lha bei n'eime de freiressà. |
| Veire tanben : L (lenga viva) – lenga, lista de lengas | |
L'auvernhat zes lo dialècte occitan parlat dinc la màger part d'Auvèrnhe (levat vès Orlhac), dinc la màger part de Velai (levat vès Sinjau) e dinc la mitat sud de Borbonés, quò's dire lo departament entèir dau Puèi Domat e una part dau Cantau, dau Naut Léger, d'Alèir e de Cruesa. Zes un parlar nòrd-occitan, particularament evoluit sus lo plan fonetic dinc sas varietats dau nòrd (lo nòrd-auvernhat).
Somari |
[Modificar] Caracteristicas
Quauques caracteristicas lhi son pròprias
- Palatalizacion de las consonantas davant i e u: libre [ljibrə], nus [njy]. Aquela palatizacion mena a de realizacions variablas segon los luòcs.
D'autras caracteristicas son comunas amb d'autres parlars nòrd-occitans;
- Palatalizacion daus grops ca e ga vèrs cha e ja/ia: lo jal chanta (per lo gal canta).
- Chasuda de las consonantas finalas : a chantat amb la -t finala muda.
[Modificar] Comparason de las nòrmas
En auvernhat, doas nòrmas se fan concurréncia: la nòrma classica e la nòrma bonaudiana.
| Comparason entre las doas nòrmas existentas en occitan auvernhat (extrait de la Declaracion Universala daus Dreits Umans)
Un tablèu mai complet de totas la nòrmas de l'occitan se pòt trobar a l'article occitan. |
|
|---|---|
| Nòrma classica | Nòrma bonaudiana |
| Totas las personas naisson liuras e egalas en dignitat e en dreit. Son dotadas de rason e de consciéncia e lor chau (/fau) agir entre elas amb un esperit de frairesa. | Ta la proussouna neisson lieura moé parira pà dïnessà mai dret. Son charjada de razou moé de cousiensà mai lhu fau arjî entremeî lha bei n'eime de freiressà.
(Touta la persouna naisson lieura e egala en dïnetàt e en dreit. Soun doutada de razou e de cousiensà e lour chau ajî entre ela am en esprî de freiressà.) |
