Aleksy Klawek

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Aleksy Klawek (ur. 11 maja 1890 w Rogoźnie, zm. 22 listopada 1969 w Katowicach), biblista polski, duchowny katolicki, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.

Był synem Ignacego i Anny z Krupików. Uczęszczał do gimnazjum w Rogoźnie, studiował następnie w seminariach duchownych w Poznaniu i Gnieźnie (1909-1913); w 1913 przyjął w Gnieźnie święcenia kapłańskie. W latach 1914-1917 odbył studia biblistyczne i orientalistyczne na uniwersytetach w Munster, Monachium i Wrocławiu, ponadto zgłębiał asyrologię na uniwersytecie w Paryżu (1922). Na uniwersytecie w Munster obronił w 1917 doktorat teologii (na podstawie pracy Das Gebet zu Jezus). W latach 1919-1922 prowadził wykłady z biblistyki Starego i Nowego Testamentu w gnieźnieńskim i poznańskim seminarium; w 1923 habilitował się na Uniwersytecie Lwowskim (na podstawie pracy Noc Betlejemska. Historia czy legenda) i został profesorem nadzwyczajnym tej uczelni. Objął zarazem kierownictwo Katedry Starego Testamentu; pozostał na Uniwersytecie Lwowskim do 1939, w roku akademickim 1926/1927 pełniąc funkcję dziekana Wydziału Teologicznego, a 1933/1934 - prorektora. Od 1929 był profesorem zwyczajnym. W czasie wojny przez pewien czas był więziony przez Niemców, później ukrywał się na terenie diecezji tarnowskiej. W latach 1945-1966 wykładał na Uniwersytecie Jagiellońskim; kierował Katedrą Starego Testamentu (1945-1954) oraz był dziekanem Wydziału Teologicznego (1947-1951). Od 1966 (do końca życia) prowadził wykłady z biblistyki Starego Testamentu w Seminarium Duchownym w Krakowie. Zmarł w 1969 roku w Katowicach. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Rogoźnie.

Jako duchowny pracował w charakterze wikariusza w kilku parafiach archidiecezji poznańskiej, a w czasie studiów w Niemczech także w polskich parafiach emigracyjnych. W 1918 był kapelanem w obozie jenieckim w Rydzynie. Ubiegał się o kierowanie Katedrą Biblistyki Nowego Testamentu Uniwersytetu Poznańskiego w 1922, bez powodzenia - opóźniono otwarcie Wydziału Teologicznego tej uczelni. We Lwowie działał w Międzyuczelnianej Komisji Akademickiej dla szkół wyższych, w ramach tej instytucji przyczynił się do ukończenia budowy domu akademickiego, powstania trzech nowych kaplic oraz powołania organizacji pomocy finansowej dla studentów. Organizował I Zjazd Teologów Polskich we Lwowie (1928) oraz Zjazdy Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie (1945, 1948) i Lublinie (1946). W 1948 został powołany na członka-korespondenta Polskiej Akademii Umiejętności, od 1933 brał udział w pracach Komisji Orientalistycznej PAU. Działał ponadto w Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk (1921 członek honorowy, 1921-1923 wiceprzewodniczący Komisji Teologicznej), Towarzystwie Naukowym we Lwowie, Polskim Towarzystwie Teologicznym (1924-1939 sekretarz), Polskim Towarzystwie Orientalistycznym (1929-1939 członek zarządu, 1968 członek honorowy).

Jego zainteresowania naukowe obejmowały biblistykę Starego i Nowego Testamentu, orientalistykę, historię starożytną Bliskiego Wschodu, etymologię. Biblię traktował jako dzieło literackie i do badań jej tekstu wprowadził zasady nauk o tekstach religijnych. Zajmował się historią przekładów psalmów na język polski, m.in. dorobkiem Jana Kochanowskiego w tej dziedzinie; zbadał pochodzenie słowa "psalm". Współpracował z pismami "Przegląd Teologiczny", "Ruch Teologiczny", "Collectanea Theologica". W pracy naukowej był wysoko ceniony m.in. przez Karola Wojtyłę. Ogłosił przekłady Officium Parvum (1949), Officium Deffunctorum (1949) oraz ksiąg Nowego Testamentu, a także ponad 320 własnych prac, m.in.: