Arizona
Z Wikipedii
| Arizona | |||||
|
|||||
| Przydomek: Stan Wielkiego Kanionu | |||||
 |
|||||
| Państwo |  Stany Zjednoczone |
||||
| Stolica | Phoenix | ||||
| Największe miasto | Phoenix | ||||
| Gubernator | Janet Napolitano | ||||
| Powierzchnia • ogółem |
na 6 miejscu 295 254 km² |
||||
| Populacja (2000) |
na 20 miejscu 5 130 632 |
||||
| Gęstość zaludnienia (2000) |
na 36 miejscu 17,43 /km² |
||||
Piramida wieku |
|||||
| Wejście do Unii • kolejność |
|||||
| Strefa czasowa | Mountain: UTC-7 (nie obowiązuje czas letni) | ||||
| Szerokość geograficzna | 31°20'N do 37°N | ||||
| Długość geograficzna | 109°3'W do 114°50'W | ||||
| Szerokość Długość |
500 km 645 km |
||||
| ISO 3166-2 | US-AZ | ||||
Arizona – stan w południowo-zachodniej części Stanów Zjednoczonych, od południa sąsiadujący ze stanem Sonora w Meksyku, od zachodu z Kalifornią i Nevadą, od północy z Utah, a od wschodu z Nowym Meksykiem. Zajmuje obszar wyżynny, w północnej części rozciąga się wyżyna Kolorado.
Pierwotną ludność tych obszarów stanowili Indianie z plemion Apaczów i Nawahów, którzy przybyli tu po upadku cywilizacji Anasazi (na kilkaset lat przed Hiszpanami).
Nazwę swą stan zawdzięcza nazwie małej wioski Arizonac w pobliżu miasta Nogales w stanie Sonora w Meksyku. Arizonac w języku Indian Papago oznacza "niewielkie źródło". Gdy w roku 1836 na północ od dzisiejszej granicy państwowej odkryto kilka sporych brył srebra, poszukiwacze skarbów ruszyli w drogę, zatrzymując się zazwyczaj w Arizonac i nazywając zniekształconą nazwa wioski całe eksploatowane terytorium.
Dodatkowe informacje:
- Klimat: podzwrotnikowy i zwrotnikowy, suchy; średnia temperatura powietrza latem powyżej 35°C, maksymalnie dochodzi do 55°C.
- Główne rzeki: Kolorado, Gila
- Roślinność: półpustynne stepy z kaktusami, na południu roślinność pustynna, sosna żółta
- Liczba hrabstw: 15
- Największy okręg (liczba ludności): Maricopa (3072 tys.)
- Liczba parków stanowych: 28
- 5 największych miast: Phoenix, Tucson, Mesa, Scottsdale, Glendale
- Dewiza: Ditat Deus (Bóg wzbogaca)
- Przydomek: Grand Canyon State
- Znaczenie przydomku: Stan Wielkiego Kanionu
- Symbole: kwiat kaktusa Saquaro, strzyżyk, drzewo paloverde
- Historia:
- 1539 – Marcos de Niza penetruje obszar w poszukiwaniu "Siedmiu Złotych Miast".
- XVI wiek – obszar penetrują hiszpańscy poszukiwacze skarbów (m.in. Francisco Coronado).
- 1692 – ojciec Euzebio Kino zakłada pierwszą misję.
- 1776 – armia hiszpańska buduje pierwszy fort na tych ziemiach – Tuscon.
- 1821 – Hiszpania przekazuje terytorium Arizony Meksykowi.
- 1848 – po wojnie amerykańsko-meksykańskiej obszar wchodzi w skład Stanów Zjednoczonych jako część Nowego Meksyku.
- 1853 – rząd Stanów Zjednoczonych zakupił od Meksyku południową część terytorium dzisiejszej Arizony.
- 1863 – Arizona zostaje odrębnym terytorium.
- 1871 – prezydent Ulysses Grant wysyła wojsko do Arizony przeciwko Apaczom.
- 1886 – kończy się długotrwała wojna z Apaczami. Ostatni oddział dowodzony przez Geronimo zostaje rozbity.
- 14 lutego 1912 – wstępuje do Unii (jako 48 stan z rzędu).
- 1973 – powstaje jedna z większych tam na świecie – New Cornelia Tailings.
- Przemysł i bogactwa naturalne:
- bogate złoża rud miedzi, cynku, ołowiu, uranu, molibdenu, srebra, złota i pumeksu
- rolnictwo, przed wszystkim uprawa owoców cytrusowych, bawełny i hodowla zwierząt
- turystyka
- Uniwersytety i wyższe uczelnie:
- University of Arizona, Tucson (http://www.arizona.edu/)
- Arizona State University, Tempe (http://www.asu.edu/)
- Northern Arizona University, Flagstaff (http://www.nau.edu/)
- Sławni ludzie: Cochise, Geronimo, Linda Ronstand, Erskine Caldwell, Percival Lowell, Chester Bennington, Melody Thornton, Ashley Roberts
- Szczególne atrakcje: parki narodowe
- Wielki Kanion Kolorado (Grand Canyon Colorado)
- Skamieniały Las (Petrified Forest)
- Malowana Pustynia (Painted Desert)
- Meteor Crater
Ciekawostki: W Tuscon znajduje się największe na świecie skupisko teleskopów.
 Krajobraz Arizony |
 Pożar, 21 czerwca 2003]] |
Alabama • Alaska • Arizona • Arkansas • Connecticut • Dakota Północna • Dakota Południowa • Delaware • Floryda • Georgia • Hawaje • Idaho • Illinois • Indiana • Iowa • Kalifornia • Kansas • Karolina Północna • Karolina Południowa • Kentucky • Kolorado • Luizjana • Maine • Maryland • Massachusetts • Michigan • Minnesota • Missisipi • Missouri • Montana • Nebraska • Nevada • New Hampshire • New Jersey • Nowy Meksyk • Nowy Jork • Ohio • Oklahoma • Oregon • Pensylwania • Rhode Island • Tennessee • Teksas • Utah • Vermont • Wirginia • Wirginia Zachodnia • Waszyngton • Wisconsin • Wyoming
Dystrykt Kolumbii
Terytoria Zamorskie
Guam • Mariany Północne • Portoryko • Samoa Amerykańskie • Wyspy Dziewicze • Dalekie Wyspy Mniejsze Stanów Zjednoczonych
Zobacz też: Stany Zjednoczone, Podział terytorialny USA, Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki
[edytuj] Podział administracyjny
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Lista hrabstw Arizony.
Arizona dzieli się na 15 hrabstw.
- Apache
- Cochise
- Coconino
- Gila
- Graham
- Greenlee
- La Paz
- Maricopa
- Mohave
- Navajo
- Pima
- Pinal
- Santa Cruz
- Yavapai
- Yuma
| Arizona |  |
||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||
