Gmina Wolin
Z Wikipedii
Gmina Wolin | |||
|
|||
![]() Położenie na mapie powiatu |
|||
Województwo | zachodniopomorskie | ||
Powiat | kamieński | ||
Rodzaj gminy | miejsko-wiejska | ||
burmistrz | Eugeniusz Jasiewicz (2006) | ||
Urząd gminy | ul. Zamkowa 23 72-510 Wolin tel. (91) 326-13-22 faks (91) 326-13-33 (e-mail) |
||
Powierzchnia | 327,41 km² | ||
Liczba sołectw | 30 | ||
Liczba miejscowości | 51 | ||
Populacja (2005) • liczba ludności • gęstość • urbanizacja |
12.438 38,0 osób/km² 39,3 % |
||
Strefa numeracyjna | 091 (do 2005) | ||
Tablice rejestracyjne | ZKA | ||
miejscowości partnerskie | Venansault (Francja), Staffanstorps (Szwecja), Usedom (Niemcy) | ||
Strona internetowa gminy | |||
BIP gminy |
Gmina Wolin położona jest w środkowej części powiatu kamieńskiego. Sąsiednie gminy:
- Dziwnów, Golczewo, Kamień Pomorski i Międzyzdroje (powiat kamieński)
- Przybiernów i Stepnica (powiat goleniowski)
Do 31.XII.1998 r. wchodziła w skład województwa szczecińskiego.
Siedzibą gminy jest miasto Wolin.
Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 17., ludność 30.
Gmina stanowi 32,5% powierzchni powiatu.
Spis treści |
[edytuj] Demografia
Dane z 30 czerwca 20042:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 12 438 | 100 | 6265 | 50,4 | 6173 | 49,6 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
38 | 19,1 | 18,9 |
Gminę zamieszkuje 26,0% ludności powiatu. Według danych z roku 20026, średni dochód na mieszkańca wynosił 1306,09 zł.
[edytuj] Pracujący
- Ogółem: 719
- W tym kobiety: 426
- Sektor
- Publiczny: 445
- Prywatny: 274
- Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo i rybactwo: 84
- Przemysł i budownictwo: 46
- Usługi
- Rynkowe: 251
- Nierynkowe: 338
[edytuj] Ruch naturalny ludności
W 2004 roku w Wolinie odbyło się 50 ślubów. Narodziło się 128 dzieci (wszystkie żywe), odnotowano 107 zgonów. Przyrost naturalny na 1000 osób wyniósł 1,7.
[edytuj] Radni
- W Radzie Gminy i Miasta Wolin zasiada 15 radnych, w tym 2 kobiety.
- 14 radnych jest w wieku 30 - 59 lat. Tylko jedna jest powyżej 60 roku życia.
- 4 radnych ma wyższe wykształcenie, średnie: 8 i 3 osoby są z zasadniczym zawodowym i podstawowym.
[edytuj] Budżet
Budżet gminy w 2004 roku wyniósł 20266,7 tys zł.
[edytuj] Dochody
- Dochody własne: 9366,3 tys. zł.
- Dotacje celowe z budżetu państwa 2985,7 tys zł.
- Dotacje otrzymane z funduszy celowych: 62,6 tys. zł.
- Dotacje celowe otrzymane za zadania zrealizowane na podstawie porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego: 54,3 tys zł.
- Subwencje ogólne: 7682,7 tys zł.
- Środki na dofinansowanie własnych zadań pozyskanych z innych źródeł 115,1 tys zł.
[edytuj] Wydatki
[edytuj] Wg rodzajów
- Ogółem: 20263,2 tys zł.
- w tym:
- dotacje: 1390,8 tys. zł.
- świadczenia na rzecz osób fizycznych 3423 tys zł.
- wydatki bieżące jednostek budżetowych: 13201,6 tys zł, w tym:
- wynagrodzenia: 7041,5 tys. zł
- składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy 1503,8 tys. zł
- zakup materiałów i usług 4135 tys zł
- wydatki majątkowe: 1215,8 tys. zł. (wszystkie inwestycyjne).
[edytuj] Wg działów
- Ogółem: 20263,2 tys zł., w tym:
- gospodarka mieszkaniowa: 560,9 tys. zł
- administracja publiczna: 2749,6 tys zł
- oświata i wychowanie: 9436 tys. zł
- ochrona zdrowia: 169,6 tys zł
- pomoc społeczna i pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej: 3717,6 tys. zł.
- gospodarka komunalna i ochrona środowiska: 922,1 tys. zł
- kultura i ochrona dziedzictwa narodowego: 663 tys. zł
- kultura fizyczna i sport: 154,5 tys. zl
[edytuj] Zasoby mieszkaniowe
- Mieszkania: 3967
- Izby: 15964
- Powierzchnia użytkowa mieszkań (w tys. m²): 301,8
- Przeciętna:
- liczba izb w mieszkaniu: 4,02
- liczba osób na:
- 1 mieszkanie: 3,14
- 1 izbę: 0,78
- powierzchnia użytkowa w m²:
- 1 mieszkania: 76,1
- na 1 osobę: 24,3
[edytuj] Wodociągi i kanalizacja
- Sieć w km
- wodociągowa rozdzielcza 75,2
- kanalizacyjna 40,9
- Zużycie wody z wodociągów w gospodarstwie domowym
- w dam³ 503,8
- na 1 mieszkańca 40,6
- Ścieki odprowadzane w dam³: 229,9
[edytuj] Przyroda i turystyka
Gmina leży w regionach fizycznogeograficznych: Wyspy Wolin i Uznam oraz Równina Gryficka, częściowo nad Morzem Bałtyckim. Gmina jest przedzielona rzeką Dziwną na dwie części. Zachodnia część, położona na Wyspie Wolin od zachodu sąsiaduje z Wolińskim Parkiem Narodowym, gmina obejmuje także fragment Zalewu Szczecińskiego. W okolicach Warnowa jest położony rezerwat przyrody Łuniewo. Jeziora: Czajcze, Domysłowskie, Żółwińskie i Kołczewo połączone kanałami z Jeziorem Koprowo i Zalewem Kamieńskim tworzą kajakowy szlak turystyczny, po Dziwnie i Zalewie Szczecińskim pływają także większe jednostki. Przez wschodnią część, położoną na stałym lądzie przepływa uchodząca do Zatoki Cichej (zatoka rzeki Dziwny), rzeka Grzybnica tworzy szlak kajakowy razem z jeziorami Piaski i Ostrowo (okolice wsi Troszyn). Tereny leśne zajmują 22% powierzchni gminy, a użytki rolne 45%.
[edytuj] Rolnictwo
Na terenie gminy Wolin jest prawie 20 000 ha gruntów rolnych. Zwarte kompleksy dobrej ziemi, zaliczanej do trzeciej i czwartej klasy, występują w środkowej części gminy, po obu stronach Dziwny. Najlepsze ziemie posiadają wsie: Unin, Recław, Rekowo, Sierosław i Zagórze. Nieco gorsze gleby, zaliczane do kompleksu żytnio-bardzo dobrego (kl. IVa i IVb), znajdują się w Lasce, w Wiejkowie, Korzęcinie, Łuskowie i Dobropolu. Pozostałe gleby nie są najwyższej jakości i przy zmianie kryteriów opłacalności są obecnie mniej eksploatowane, a nawet w ogóle nieuprawiane. Najsłabsze gleby przeznaczone są pod zalesianie.
Najlepsze gleby skupił dawny kombinat PGR z siedzibą w Wolinie. W okresie świetności dysponował on 12 000 hektarów. W produkcji dominowała uprawa zbóż z niewielkim udziałem okopowych. Prowadzona była - i to na dużą skalę - hodowla bydła (5000 szt.), owiec (4000 szt.) i trzody chlewnej (8500 szt.). W latach 90. XX wieku nastąpiły zasadnicze przeobrażenia. W 1992 roku cały majątek kombinatu wszedł w zasoby Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (obecnie Agencia Nieruchomości Rolnych) i zgodnie z ustawą został poddany restrukturyzacji. W wyniku tego procesu blisko 2500 ha sprzedano, a 7000 oddano w długoletnią dzierżawę. Wydzierżawiono takie zakłady rolne jak: Dobropole, Rekowo, Rzeczyn, Wiejkowo, Unin, Mokrzyca oraz Łuskowo. 1200 ha zostało w zarządzie Agencji jako gospodarstwo skarbowe. Pozostałe grunty są albo odłogowane, albo oddane w użyczenie, albo przekazane pod zalesienie.
Przeobrażenia jakie zaszły w PGR najbardziej dotknęły ludzi tam pracujących. Z załogi liczącej ponad 600 osób połowa straciła pracę i świadczenia socjalne, takie jak: mieszkania służbowe oraz prawo do działek pracowniczych i pomieszczeń gospodarczych. Był to dla większości pracowników PGR prawdziwy szok. Społeczne koszty procesów prywatyzacyjnych są odczuwalne jeszcze do dziś. Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w gminie znaczną część stanowią byli pracownicy PGR.
Z okazji, jakie stwarzały przeobrażenia w kombinacie PGR Wolin, skorzystali niektórzy rolnicy indywidualni, powiększając swoje gospodarstwa rolne. Dzięki temu poprawiła się znacznie struktura gospodarstw. Dominującym typem na terenie gminy stało się duże, 20-hektarowe gospodarstwo. Jest również sporo gospodarstw obejmujących 100 i więcej hektarów. Gospodarstwa dzierżawców i spółek pracowniczych liczą do tysiąca i więcej hektarów. Funkcjonuje jednak jeszcze dość znaczna część gospodarstw od 0,5 do 2 ha, obejmująca 26 proc. areału gminy. Stanowią one ważne uzupełnienie dochodów, zwłaszcza dla pracowników sezonowych. Rolnicy indywidualni produkują głównie zboża (56 proc. areału). Rzepak stanowi 20 procent, ale buraki cukrowe już tylko 2 proc. Specyfiką rolnictwa wolińskiego jest uprawa ziemniaków jadalnych, zwłaszcza wczesnych. Rolnicy z rejonu Łuskowa, Korzęcina, Zastania i Sierosławia wykorzystują ogromne zapotrzebowanie ośrodków wczasowych na ziemniaki wczesne i zaopatrują przez cały sezon letni punkty żywienia zbiorowego i indywidualnych turystów.
[edytuj] Leśnictwo
Lesistość w gminie wynosi 21,9 procent. Powierzchnia gruntów leśnych w gminie wynosi 7396,2 ha, z czego same lasy 7169,2 ha. Znaczna część tych ziem należy do Skarbu Państwa, Lasów Państwowych i Agencji Nieruchomości Rolnych. Tylko 31 ha jest w posiadaniu gminy. Gmina przeznaczyła 16,5 ha powierzchni gruntów nieleśnych do zalesienia.
[edytuj] Przemysł
Przemysł w gminie Wolin nigdy nie odgrywał większej roli. Właśne dzięki brakowi zakładów przemysłowych świat przyrody przetrwał tutaj w dobrej kondycji i nadal urzeka swoim oryginalnym pięknem. Dawniej czyniono starania, by Wolin stał się zagłębiem budowlanym i "sypialnią" dla Świnoujścia. Życie zweryfikowało te błędne zamierzenia. Zlikwidowano nierentowną "Cepeliankę" Spółdzielnię Pracy Rękodzieła Ludowego i Artystycznego, Wolińską Spółdzielnie Mleczarską, (zatrudniała blisko 100 osób), Spółdzielnię Inwalidów "Pokój", kilka mniejszych zakładów w Wolinie. W prywatne ręce przeszła - dziś już nieistniejąca - przetwórnia "Centrali Rybnej". Znacznie ograniczyły swoją działalność Zakłady Spożywcze Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska". Ostały się: piekarnia i mały młyn, produkujące na potrzeby lokalne. Każdy z tych zakładów nie zatrudnia więcej niż kilkanaście osób. Podobnie jest w elewatorze zbożowy WPPZM "PZZ", magazynującym zboże i rzepak. Są ponadto piekarnia w Wolinie, Troszynie i Wisełce oraz tartak w ZGKiM w Wolinie
[edytuj] Szkolnictwo i edukacja
W gminie jest 7 szkół podstawowych, do których uczęszcza 932 uczniów oraz 2 gimnazja w których kształci się 549 uczniów (rok szk. 2004/05). Gmina posiada 7 placówek bibliotecznych, w tym 6 bibliotek lub filii. Przypada na nie 2474 czytelników.
[edytuj] Komunikacja
Przez gminę prowadzi droga krajowa nr 3 łącząca Wolin z Międzyzdrojami (14 km) oraz przez Parłówko (9 km) z Przybiernowem (19 km). Z Parłówka prowadzą także drogi wojewódzkie nr 107 do Kamienia Pomorskiego (16 km) oraz nr 108 do Golczewa (18 km). Odległość z Wolina do stolicy powiatu, Kamienia Pomorskiego, wynosi 25 km.
Wolin (stacja "Wolin Pomorski") uzyskała połączenie kolejowe w 1892 r. po wybudowaniu linii z Goleniowa. 10 lat wcześniej powstała linia Szczecin-Goleniów. W 1899 r. otwarto odcinek do Międzyzdrojów, a do 1901 r. do Świnoujścia. W latach 1979-1980 cała linia została zelektryfikowana. W gminie czynnych jest 7 stacji: Parłówko, Troszyn, Recław, Wolin Pomorski, Mokrzyca Wielka, Ładzin i Warnowo.
W gminie czynnych jest 5 urzędów pocztowych: Wolin (nr 72-510), Troszyn (nr 72-511), Wisełka (nr 72-513), Kołczewo (nr 72-514) i Ładzin (72-518).
[edytuj] Warte obejrzenia
[edytuj] W Wolinie
[edytuj] Zabytki
- Wiatrak holenderski z XIX wieku
- Katedra św. Mikołaja w Wolinie
- Ratusz w Wolinie z XIX wieku
- Budynek poczty
- Elewator zbożowy
[edytuj] Miejsca
- Ruiny kościoła św. Jerzego
- Fragmenty murów obronnych z XIV wieku
- Muzeum Regionalne
- Stanowiska archeologiczne wokół miasta: Wzgórze Wisielców, Srebrne Wzgórze, Wzgórze Młynówka
- Bastiony
[edytuj] Poza Wolinem
- Latarnia morska "Kikut" - 2,5 km na północ od Wisełki
- Rezerwat im. dra S. Jarosza o pow. 9,45 ha, zlokalizowany na klifie nadmorskim w rejonie wzniesienia Strażnica
- Rezerwat im. prof. M. Raciborskiego, zlokalizowany na północny zachód od Wisełki. Znajdujące się tu chronione kępy buczyny storczykowej otoczone są borem sosnowym.
- Świętouść - miejscowość położona wśród lasów, pomiędzy Bałtykiem a zachodnim brzegiem jeziora Koprowo, będącego dawną zatoką morską.
- Pojezierze Wolińskie. Szlak biegnie obok 7 jezior: Łuniewo, Warnowo, Czajcze, Domysłowskie (pow. 52 ha, maks. gł. 7 m, brzegi piaszczyste, porośnięte trzciną), Żółwińskie (pow. 42 ha, maks gł. 5 m, brzeg piaszczysty od str. pn.-wsch.), Wisełka i Kołczewskie. Wszystkie mają charakter polodowcowy i znajdują się na skraju wolińskiej moreny czołowej. Są to zbiorniki płytkie, a ich dna znajdują się poniżej poziomu morza. Jeziora łączy ze sobą Lewińska Struga, która przez Jezioro Koprowo odprowadza wodę do Dziwny
[edytuj] Miejscowości
[edytuj] Zobacz też
- Wolin (miasto)
- Wolin (wyspa)
- Polska Baza Kolejowa (stacja Wolin Pomorski)
- Zdjęcie satelitarne gminy (TerraServer)
Siedziba gminy: Wolin
sołectwa: Chynowo • Dargobądz • Darzowice • Dobropole • Domysłów • Jarzębowo • Kodrąb • Kodrąbek • Kołczewo • Koniewo • Korzęcin • Laska • Ładzin • Łuskowo • Mokrzyca Mała • Mokrzyca Wielka • Ostromice • Piaski Wielkie • Płocin • Recław • Rzeczyn • Sierosław • Skoszewo • Troszyn • Unin • Warnowo • Wiejkowo • Wisełka • Zagórze • Zastań
Pozostałe wsie: Dramino • Gogolice • Jagienki • Karnocice • Łojszyno • Mierzęcin • Parłówko • Rabiąż • Rekowo • Siniechowo • Strzegowo • Sułomino • Świętouść • Troszynek • Wartowo • Wiejkówko • Żółwino