Jack Lousma
Z Wikipedii
Jack Robert Lousma (ur. 29 lutego 1936 w Grand Rapids, stan Michigan, Stany Zjednoczone), pilot wojskowy, pułkownik w stanie spoczynku, astronauta amerykański.
Spis treści |
[edytuj] Wykształcenie i służba wojskowa
Szkołę średnią (Ann Arbor High School) ukończył w Ann Arbor, stan Michigan.
- 1959 – został absolwentem stanowego Uniwersytetu Michigan (University of Michigan) uzyskując licencjat z inżynierii lotniczej. Po studiach wstąpił do Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych.
- 1960 – Po zakończeniu przeszkolenia lotniczego w U.S. Naval Air Training Command zdobył kwalifikacje pilota wojskowego. Skierowano do służby w 224 eskadrze szturmowej (VMA-224) 2 Skrzydła Lotnictwa Morskiego(2nd Marine Air Wing). Później służył w bazie lotniczej Iwakuni w Japonii. Do momentu zaliczenia do korpusu astronautów NASA był pilotem samolotu rozpoznawczego 2 eskadrze zagłuszania elektronicznego - VMCJ-2 w składzie 2 Skrzydła Lotnictwa Morskiego w Cherry Point, stan Karolina Północna. Później został skierowany do Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona w Houston.
- 1965 – po zakończeniu nauki w Podyplomowej Szkole Marynarki Wojennej (U.S. Naval Postgraduate School) otrzymał tytuł magistra inżynierii lotniczej.
- 1983 – w stopniu pułkownika przeszedł do rezerwy.
Jako pilot wylatał 7 000 godzin, z czego 4 500 na pokładzie samolotów z napędem odrzutowym.
[edytuj] Kariera astronauty i praca w NASA
- 4 kwietnia 1966 dostał się do piątej grupy astronautów NASA (NASA 5). Był jednym z 19 kandydatów przyjętych wówczas do korpusu astronautów NASA.
- 1969 – podczas wyprawy Apollo 9 był członkiem naziemnej załogo wspierającej, natomiast podczas lotu Apollo 10 był jednym z 4 astronautów, którzy utrzymywali łączność z astronautami przebywającymi w kosmosie (Capcom).
- 1970 – Funkcję operatora łączności (Capcom) pełnił również podczas misji Apollo 13. Był w składzie podstawowej załogi statku Apollo 20. Lot odwołano z powodu cięć finansowych.
- styczeń 1972 – został włączony jako pilot do podstawowej załogi misji Skylab SL-3.
- 28 lipca – 25 września 1973 – uczestniczył w locie statku Skylab SL-3.
- 1973 – został wyznaczony do załogi rezerwowej amerykańsko-radzieckiego programu Apollo-Soyuz Test Project (ASTP).
- 1976 – brał udział w pracach projektowo-konstrukcyjnych wahadłowca kosmicznego.
- 1977 – znalazł się w składzie załogi misji STS 2A planowanej na 1979, której zadaniem miało być podniesienie stacji orbitalnej Skylab na wyższą orbitę (Skylab Rendezvous Mission). Dowódcą misji był Fred Haise. Lot odwołano, ponieważ prom kosmiczny był gotowy do lotu dopiero w 1981 a stacja zeszła z orbity w 1979.
- 22 – 30 marca 1983 – uczestniczył w locie STS-3 na pokładzie wahadłowca Columbia.
- 1983 – opuścił korpus astronautów NASA.
[edytuj] Loty załogowe
28 lipca 1973 na pokładzie statku kosmicznego Apollo wystartował w kierunku stacji orbitalnej Skylab do misji oznaczonej jako Skylab SL-3. Podczas wyprawy pełnił funkcję pilota. W skład załogi weszli również: dowódca - Charles Conrad i pilot-naukowiec Owen Garriott. Po dokonaniu inspekcji stacji z zewnątrz astronauci przycumowali kapsułę Apollo do Skylaba. Załoga stacji kontynuowała jej dalszą naprawę. 6 sierpnia 1973 Garriott i Lousma przez 6,5 godziny pracowali na zewnątrz stacji instalując nowy ekran ochronny, dzięki czemu udało się uzyskać w jej wnętrzu własciwą temperaturę 21°C. Ponad całej misji ponad 300 godzin poświęcono obserwacjom Słońca. Obserwowano również zasoby naturalne Ziemi. Prowadzono także badania naukowe z zakresu biologii (m. in. dotyczyły one wpływu nieważkości na organizm ludzki). Wykonano ponad 16 000 fotografii. Lousma jeszcze raz pracował na zewnątrz Skylaba: 24 sierpnia przez 4,5 godziny. 25 września 1973, po ponad 59 dniach lotu, trójka astronautów powróciła na Ziemię szczęśliwie wodując na Ocenie Spokojnym.
22 marca 1982 wystartował w kosmos jako dowódca misji STS-3. Pilotem podczas tej wyprawy był Gordon Fullerton. Był to trzeci testowy lot orbitalny wahadłowca Columbia. Start promu po raz pierwszy w ramach programu Space Shuttle odbył się dokładnie w pierwotnie wyznaczonym dniu. Podstawowym celem misji było, tak jak w poprzednich dwóch lotach Columbii, dalsze testowanie wahadłowca w warunkach lotu kosmicznego. Program lotu został jednak rozszerzony również o eksperymenty naukowe. Podczas lotu kadłub promu był wystawiany na działanie wysokich temperatur a astronauci przeprowadzili ponadto próby z obciążonym ramieniem manipulatora RMS. W ładowni promu znajdowała się ważąca blisko 4 tony paleta OSS-1, którą wyposażono sprzęt do badań przestrzeni kosmicznej (w tym do badania zanieczyszczeń wywołanych przez wahadłowiec) i zaplanowanych eksperymentów oraz 5-tonowy zestaw urządzeń pomiarowych DFI (Development Flight Instrumentation). Realizowane podczas misji eksperymenty dotyczyły one takich dziedzin nauki jak: fizyka plazmy, heliofizyka, technologia i biologia. Jeden z eksperymentów był zaprojektowany przez uczniów w ramach programu Shuttle Student Involvent Program [SSIP]. Lot był pierwotnie zaplanowany na 7 dni ale zła pogoda w bazie Edwards spowodowała, że lądowanie przeniesiono do bazy White Sands. Silny wiatr jaki tam panował był powodem przedłużenia misji o 1 dzień. Wahadłowiec wylądował ostatecznie 30 marca 1982.
[edytuj] Po opuszczeniu NASA
- listopad 1984 - był republikańskim kandydatem w wyborach do Senatu Stanów Zjednoczonych ze stanu Michigan, ale uzyskał 47% i przegrał ze swoim kontrkandydatem Carlem Levinem.
- 1985 – był jednym ze współzałożycieli firmy CAMUS, Inc. w Huntsville. W firmie Aerosport, Inc. w Ann Arbor został wiceprezesem ds. marketingu i sprzedaży a w Diamond General Development Corporation prezesem.
[edytuj] Nagrody i odznaczenia
- dwukrotnie NASA Distinguished Service Medal (1973) i (1982),
- Navy Distinguished Service Medal (1974),
- Navy Astronaut Wings (1974),
- Robert J. Collier Trophy za 1973 (1974),
- Federation Aeronautique Internationale's (FAI) Dyplom im. Władimira M. Komarowa za 1973 (1974)
- Dr. Robert H. Goddard Memorial Trophy za 1975 (1975),
- AAS Flight Achievement Award (1975),
- Department of Defense Distinguished Service Medal (1982),
- umieszczony w International Space Hall of Fame Muzeum Historii Kosmosu (New Mexico Museum of Space History) w Alamogordo, stan Nowy Meksyk (1982),
- otrzymał honorowy doktorat Hope College (1982).
- otrzymał doktorat honorowy Uniwersytetu Michigan (University of Michigan)w 1983.
[edytuj] Wykaz lotów
| Loty kosmiczne, w których uczestniczył Jack R. Lousma. | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| № | Data startu | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania |
| 1 |
|
|
|
Pilot | 59 dni 11 godzin 9 minut i 4 sekundy. |
| 2 |
|
|
Columbia |
Dowódca | 8 dni 4 minuty i 46 sekund. |
| Łączny czas spędzony w kosmosie — 67 dni 11 godzin 13 minut i 50 sekund. | |||||
