Owen Garriott

Z Wikipedii

Owen Kay Garriott

Owen Kay Garriott (ur. 22 listopada 1930 w Enid, stan Oklahoma, USA), naukowiec posiadający doktorat z elektroniki, astronauta amerykański.

[edytuj] Wykształcenie i służba wojskowa

• 1948 – w Enid ukończył szkołę średnią (Enid High School).
• 1953 – na stanowym Uniwersytecie w Oklahomie (University of Oklahoma) zdobył licencjat w dziedzinie elektroniki.
• 1953 – 1956 – służył w Marynarce Wojennej Stanów Zjednoczonych jako oficer ds. wyposażenia elektronicznego na pokładach niszczycieli: USS Cowell oraz USS Alien M. Sumner. Odszedł z armii w stopniu podporucznika.
• 1957 – na Uniwersytecie Stanforda (Stanford University) w Kalifornii uzyskał w dziedzinie elektroniki tytuł magistra, a w 1960, po obronie pracy, tytuł naukowy doktora.
• 1961 – 1965 – na Wydziale Elektroniki Uniwersytetu Stanforda pracował na stanowisku docenta i profesora nadzwyczajnego. Zajmował się zagadnieniami związanymi z fizyką jonosfery, wykładał elektronikę, teorię elektromagnetyzmu i fizykę.

Jako pilot wylatał ponad 3 200 godzin z czego 2 900 na samolotach z napedem odrzutowym. Posiada licencję pilota lotnictwa cywilnego.

[edytuj] Kariera astronauty i praca w NASA

Owen Garriott podczas przygotowań do lotu STS 9.

• 29 czerwca 1965 dostał się do czwartej grupy astronautów NASA (NASA 4). Był jednym z 6 naukowców przyjętych wówczas do korpusu astronautów. W bazie lotniczej Williams rozpoczął szkolenie lotnicze na samolocie T-38. Po jego ukończeniu w 1966 mógł samodzielnie latać samolotami z napędem odrzutowym.
• lipiec 1969 – w ośrodku kierowania lotem w Houston utrzymywał łączność radiową z astronautami statku Apollo 11 (CapCom).
• styczeń 1972 – został członkiem podstawowej załogi drugiej wyprawy na stację orbitalną Skylab.
• 26 lipca – 25 września 1973 uczestniczył w locie Skylab SL 3.
• 1974 – 1978 – był zastępcą dyrektora Johnson Space Center oraz szefem jednego z wydziałów.
• sierpień 1978 – otrzymał nominacje do załogi przewidzianej do misji STS 9.
• 28 listopada - 8 grudnia 1983 – uczestniczył w locie wahadłowca Columbia w wyprawie oznaczonej jako STS 9.
  

Później przygotowywał się do lotu STS 61K na wahadłowcu Atlantis. Podczas tej misji miały być kontynuowane eksperymenty rozpoczęte w czasie wyprawy STS 9. Program nosił nazwę Earth Observation Missions (EOM). Lot został odwołany po katastrofie promu Challenger w styczniu 1986.

• 1984 - 1986 – był pracownikiem naukowym NASA w Biurze ds. realizacji projektu orbitalnej stacji kosmicznej.
• czerwiec 1986 – odszedł z korpusu astronautów NASA.

[edytuj] Loty załogowe

• Skylab SL 3

Owen Garriott pracujacy na zewnątrz stacji Skylab.

Astronauci z załogi STS 9 we wnętrzu laboratorium Spacelab 1. Od lewej: Byron Lichtenberg, Ulf Merbold, Robert Parker i Owen Garriott.

28 lipca 1973 wystartował w kierunku stacji orbitalnej Skylab do misji oznaczonej jako Skylab SL 3. Pełnił funkcję pilota-naukowca. Na pokładzie statku Apollo towarzyszyli mu dowódca - Charles Conrad i pilot - Jack Lousma. Po dokonaniu inspekcji stacji z zewnątrz astronauci przycumowali kapsułę Apollo do Skylaba. Druga załoga stacji kontynuowała dalsze naprawy stacji. 6 sierpnia 1973 Garriott i Lousma przez 6,5 godziny pracowali na zewnątrz stacji instalując nowy ekran ochronny, dzięki czemu udało się uzyskać w jej wnętrzu komfortową temperaturę 21°C. Ponad 300 godzin poświęcono obserwacjom Słońca. Wykonano blisko 40 obserwacji zasobów naturalnych Ziemi. Prowadzopno także badania naukowe z zakresu biologii (m. in. dotyczyły one wpływu nieważkości na organizm ludzki). Garriott jeszcze dwukrotnie pracował na zewnątrz Skylaba: 24 sierpnia przez 4,5 godziny oraz 22 września przez blisko 3 godziny. 25 września 1973, po ponad 59 dniach lotu, trójka astronautów powróciła na Ziemię szczęśliwie wodując na Oceanie Spokojnym.

• STS 9

28 listopada 1983 do misji oznaczonej jako STS 9 wystartował wahadłowiec Columbia. Był to szósty lot tego promu kosmicznego. Tym razem na pokładzie promu znajdowało się aż sześć osób. Dowódcą wyprawy był John Young, pilotem Brewster Shaw, specjalistami misji: Owen Garriott (MS-1) i Robert Parker (MS-2) a specjalistami ładunku: niemiecki astronauta Ulf Merbold (PS-1) i Byron Lichtenberg (PS-2). W ładowni promu znajdowało się zbudowane w Europie laboratorium Spacelab 1. Dwaj ostatni nie byli zawodowymi astronautami. Misja była zaplanowana na 9 dni. Aby jak najlepiej wykorzystać czas pobytu astronautów na orbicie załoga Columbii została podzielona na dwie 12-godzinne zmiany. W skład zespołu „czerwonego” wchodzili: Young, Parker i Merbold, natomiast w „niebieskim znaleźli się: Shaw, Garriott i Lichtenberg. Podczas lotu astronauci przeprowadzili ponad 70 eksperymentów naukowych z m.in. takich dziedzin jak inżynieria materiałowa, fizyka kosmiczna, biologia czy astronomia. W czasie całego lotu urządzenia Columbii sprawowały się w zasadzie bez zarzutu. Dlatego też kontrolerzy lotu zezwolili na przedłużenie misji o jeden dzień. W tym czasie astronauci kończyli rozpoczęte wcześniej eksperymenty. 8 grudnia 1983 lądowanie przesunieto się jeszcze o dalsze osiem godzin z powodu awarii dwóch komputerów pokładowych. Lądując bieżni nr 17 w bazie Edwards wahadłowiec Columbia był pojazdem o największej masie (99 985 kg) jaki kiedykolwiek powrócił z orbity.

[edytuj] Po opuszczeniu NASA

• czerwiec 1986 – po opuszczeniu NASA doradzał różnym firmom działającym w przemyśle lotniczym i kosmicznym, działał w kilku komitetach badawczych NASA i Narodowym Komitecie Badawczym (National Research Council Committees) Stanów Zjednoczonych.
• 1988 – 1993 – był wiceprezesem ds. programów kosmicznych firmy Teledyne Brown Engineering, której oddział liczący ponad 1 000 osób zajmował się wspólnie z Marshall Space Flight Center wszystkimi laboratoriami programu Spacelab oraz odegrał istotna rolę w tworzeniu modułu laboratoryjnego dla Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS).
• 1995 – został adiunktem w Laboratorium Biologii Strukturalnej (Laboratory for Structural Biology) na stanowym Uniwerystecia Alabama (University of Alabama) w Huntsville. Uczestniczy w badaniach nad drobnoustrojami, które znajdowału się w różnych ekstremalnych środowiskach takich jak jeziora akaliczne czy otwory hydrotermalne.

Kilka razy uczestniczył w wyprawach rosyjskiego batyskafu o nazwie MIR, który na głębokości około 2 300 m badał otwory hydrotermalne w rejonie archipelagu Azory na Atlantyku. Ponadto uczestniczył w trzech wyprawach naukowych na Antarktydę, w czasie których znalazł 20 meteorytów.
Jest członkiem rady dyrektorów firmy Space Adventures.
Autor lub współautor 45 publikacji naukowych oraz książki „Introduction to Ionospheric Physics” (Wprowadzenie do fizyki jonosfery).

[edytuj] Nagrody i odznaczenia

• NASA Distinguished Service Medal (1973),
• Robert J. Collier Trophy za 1973 (1974),
• Federation Aeronautique Internationale's (FAI) Dyplom im. Władimira M. Komarowa za 1973 (1974),
• Dr. Robert H. Goddard Memorial Trophy (1975),
• NASA Space Flight Medal, (1983);

[edytuj] Zobacz też

• NASA; Owen K. GARRIOTT - biografia (j.angielski)
• Alfabetyczna lista astronautów i kosmonautów
• Grupy i oddziały astronautów

[edytuj] Wykaz lotów