Jan Paweł Woronicz
Z Wikipedii
Jan Paweł Woronicz | |
Herb | |
Dewiza | brak |
Data wyboru | 1827 |
Urodzony | 3 lipca 1757 |
Zmarł | 6 grudnia 1829 |
Jan Paweł Woronicz herbu Herburt (ur. 3 lipca 1757 w Brodowie niedaleko Ostroga na Wołyniu - zm. 6 grudnia 1829 w Wiedniu) – prymas Królestwa Polskiego, arcybiskup metropolita warszawski, biskup krakowski, radca stanu Księstwa Warszawskiego, polski poeta.
Urodził się na Wołyniu, początkowo uczył się u księży jezuitów, gdzie ujawnił swe zdolności poetyckie, pisząc pierwsze sielanki. Wstąpił do nowicjatu jezuitów, jednak wobec kasaty tego zakonu w 1773 został wyświęcony na księdza diecezjalnego.
W marcu 1783 został proboszczem w Liwie, uzyskując tym samym godność infułata. Wkrótce został także kanonikiem kijowskim. Pracował w komisji do spraw religijnych podczas Sejmu Czteroletniego. Był autorem mów sejmowych, napisanych dla biskupów Kaspra Cieciszowskiego i Macieja Garnysza. W 1791, dzięki poparciu biskupa chełmskiego Wojciecha Skarszewskiego został audytorem kurii diecezji chełmskiej. Od 1794 by kanonikiem chełmskim. W czasie insurekcji kościuszkowskiej był komisarzem Komisji Porządkowej Księstwa Mazowieckiego. 12 marca 1795 objął kanonię warszawską. W listopadzie 1797 został kanonikiem wrocławskim. W 1800 wycofał się z życia hierarchii kościelnej i osiadł na probostwie w Kazimierzu Dolnym.
Tam związał się z rodziną Czartoryskich, osiadłą w Puławach. Swój najlepszy poemat Świątynia Sybilii zadedykował wówczas księżnej Izabeli Czartoryskiej. W latach 1803-1815 był proboszczem powsińskim. Utrzymywał jednak żywy kontakt z bliską Warszawą, działając między innymi w Towarzystwie Przyjaciół Nauk.
Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego został mianowany w 1806 członkiem Izby Wojenno-Administracyjnej, a w 1808 Rady Stanu. W 1810 mianowany członkiem Sekcji Spraw Wewnętrznych i Obrządków Religijnych. W 1815 cesarz Aleksander I mianował Jana Pawła Woronicza biskupem krakowskim i senatorem Królestwa Polskiego. W 1827 został arcybiskupem warszawskim i prymasem Królestwa Polskiego. 24 maja 1829 roku na Zamku Królewskim w Warszawie przewodniczył uroczystościom koronacyjnym cara Mikołaja I. Zmarł w grudniu 1829 roku, a pochowany został w Krakowie na Wawelu, a jego pogrzeb był wielką manifestacją patriotyczną.
Jego najważniejsze utwory: Zjawienie Emilki, Świątynia Sybilli, Hymn do Boga. Zasłynął też jako wybitny homiletyk i mówca, jako retor wielokrotnie porównywany z Piotrem Skargą.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Poprzednik Andrzej Gawroński |
Biskup krakowski 1815-1829 |
Następca Karol Skórkowski |
Poprzednik Franciszek Szaniawski |
Arcybiskup warszawski 1828-1829 |
Następca Edward Czarnecki |
Poprzednik Wojciech Skarszewski |
Prymas Królestwa Polskiego 1828-1829 |
Następca Aleksander Kakowski |