Koszuty (powiat średzki)
Z Wikipedii
| Koszuty | |
| Województwo | wielkopolskie |
| Powiat | średzki |
| Gmina | Środa Wielkopolska |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
61 |
| Tablice rejestracyjne | PSR |
| Grafika:IMG 0012.jpg | |
Koszuty – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Wielkopolska, na Równinie Wrzesińskiej.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego.
[edytuj] Właściciele
Ze wsi Koszuty wywodzi się rodzina Koszuckich herbu Leszczyc; do tej rodziny wieś należała od XIV do początku XVIII wieku. Później Koszuty przeszły w ręce Rekowskich, a w 1875 poprzez ślub Marii Rekowskiej z Witoldem Kosińskim herbu Rawicz, potomkiem generała napoleońskiego Amilkara Kosińskiego w posiadanie Kosińskich. Po bezpotomnej śmierci Marii i Witolda majątek powrócił w 1928 w ręce rodziny Rekowskich. W 1941 Rekowscy (Kazimierz i jego żona Gabriela z Małachowskich) zostali wysiedleni przez Niemców, a Koszuty przekazano pod zarząd niemieckiej rodziny Kottke.
[edytuj] Zabytki
We wsi późnobarokowy dwór parterowy z czterema narożnymi alkierzami i mieszkalnym poddaszem, kryty gontem. Modrzewiowy dwór o konstrukcji szkieletowej wzniesiono w drugiej połowie XVIII wieku, prawdopodobnie przebudowywując wcześniejszą siedzibę Koszuckich z 1567 (jak świadczy inskrypcja na belce}. W XIX wieku rozbudowano dwór dodając murowane alkierze frontowe, powiększając alkierze od ogrodu i dodając werandę na elewacji frontowej. W 1902, dzięki kolejnej przebudowie, dwór zyskał piętrowy owalny ryzalit mieszczący salon. Z tych czasów pochodzi też łamany dach czterospadowy (tak zwany dach polski) nad głównym budynkiem (nad alkierzami dach kopulasty)
Dwór w niewielkim (4 ha) parku, obecnie rekonstruowanym według zachowanych planów z 1830. W parku zabudowania gospodarcze, elementy architektury ogrodowej oraz posąg Marii i Witolda Kosińskich.
W pobliżu dworu kościół z lat dwudziestych XX wieku i pomnik nagrobny pułkownika Michała Kuszela, powstańca listopadowego, który zmarł w Koszutach w 1856. Nieco dalej grupa trzech XVIII wiecznych wiatraków - koźlaków.
Zobacz też: Koszuty, Koszuty-Parcele
