Lednica Górna
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°58'00" N 020°05'00" E
Lednica Górna | |
Województwo | małopolskie |
Powiat | wielicki |
Gmina | Wieliczka |
Położenie | 49° 58' N 20° 05' E |
Tablice rejestracyjne | KWI |
Położenie na mapie Polski
|
Lednica Górna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka.
Spis treści |
[edytuj] Etymologia nazwy
Uzasadnienie tej decyzji znajduje się na stronie Wikipedia:Artykuły kontrowersyjne lub na stronie dyskusji.
Jeśli możesz, przeredaguj go zgodnie z zasadami neutralnego punktu widzenia.
Nazwa wsi pochodzi od Ledy, która w greckiej mitologii była królewną etolską, żoną króla Sparty, Tyndareosa, matką Heleny, Klitajmestry, Kastora oraz Polluksa (Dioskurów), kochanką Zeusa, który pod postacią łabędzia spłodził Helenę oraz Kastora i Polluksa (wykluli się z dwóch jaj), a według innej wersji mitu, owe jaja były owocem związku Zeusa z Nemezis. Leda i łabędź są częstym motywem sztuki (L. da Vinci, Michał Anioł, B. Peruzzi, F. Boucher, S. Dali, L. Silvestre mł., A.A. Correggio, P. Veronese, Tintoretto).
[edytuj] Tradycje
W Wielkim Tygodniu, w nocy z czwartku na piątek obchodzone są zberezy. W tym czasie okoliczni chłopcy robią sąsiadom psikusy, np. malują słomą okna w domach gdzie znajdują się panny na wydaniu. Natomiast w Poniedziałek Wielkanocny, obchodzony jest dawny zwyczaj ludowy – Siuda Baba. Jest on echem czasów, gdy znajdowała się tu (przypuszczalnie na pobliskim wzgórzu Lednica) pogańska świątynia bogini wiosny – Ledy (Łady?). W gontynie płonął wieczny znicz. Ognia strzegły kapłanki, a że nie miał prawa zgasnąć, nie oddalały się od niego zbyt często (żyjąc z ofiar znoszonych przez pobożną ludność). Według legendy kapłanka nie mogąc opuścić miejsca swej posługi, nie myła się prawie wcale. Świątynię mogły opuścić tylko raz w roku – wiosną – w celu wyznaczenia (złapania) swojej następczyni. Dzisiejsza Siuda Baba to mężczyzna przebrany za kobietę, z dużym krzyżem w dłoni, na szyi sznury korali – z kasztanów, na plecach duży kosz owinięty płachtą, a w ręce bat unurzany w sadzy. Kto nie da datku – zostanie wysmarowany sadzą. Za Siudą Babą biegają gapie i dzieci wykrzykując:
„Siuda, ruda popielata
Z batem lata.
Siuda, ruda popielata
Co kominy wymiata.”
Według tradycji Siuda Baba ma strzec skarbów Lednicy Górnej.
[edytuj] Komunikacja
- Z Lednicy stosunkowo szybko można dostać się do centrum Krakowa. Jest to odcinek ok. 16km, który można pokonać samochodem w przeciągu 30 minut.
- Lednica Górna graniczy z Wieliczką w kierunku Gdowa. Przy braku samochodu można dojechać busem z Dworca Głównego w Krakowie
- W Wieliczce znajduje się pętla autobusowa, z której autobusem nr 104 można dotrzeć do Krakowa (Wieliczka-Borek Fałęcki)
- W wielickim rynku jest przystanek PKP, z którego w przeciągu 20 minut można się dostać szynobusem na Dworzec Główny w Krakowie.
[edytuj] Atrakcje
- Źródełko Ledy
- Zabytkowe kapliczki
- Stare domy charakterystyczne dla krakowskiej wsi
- Szlak rowerowy
- Atrakcyjne widoki
- Psi hotel