Wieliczka
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°59'22" N 020°03'58" E
Wieliczka | |||
|
|||
Województwo | małopolskie | ||
Powiat | wielicki | ||
Gmina - rodzaj |
Wieliczka miejsko-wiejska |
||
Założono | 1123-1127 | ||
Prawa miejskie | 1290 | ||
Burmistrz | Artur Kozioł | ||
Powierzchnia | 13,41 km² | ||
Położenie | 49° 59'22'' N 20° 03'58'' E |
||
Liczba mieszkańców (2006) - liczba ludności - gęstość |
19 128 1426,3 os./km² |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
12 | ||
Kod pocztowy | 32-020 | ||
Tablice rejestracyjne | KWI | ||
Położenie na mapie Polski
|
|||
TERC10 (TERYT) |
2121519054 | ||
Miasta partnerskie | ![]() ![]() ![]() ![]() |
||
Urząd miejski3
ul. Powstania Warszawskiego 132-020 Wieliczka tel. 12 278-12-94; faks 12 278-68-60 (e-mail) |
|||
![]() |
|||
Strona internetowa miasta |
Wieliczka – miasto powiatowe w woj. małopolskim, w powiecie wielickim, siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Wieliczka oraz władz powiatu. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. krakowskiego.
Miasto to znane jest z unikatowej w skali światowej kopalni soli, którą odwiedza ponad 1 mln turystów rocznie (dane od stycznia z grudnia 2006 r. mówią o liczbie 1 mln 65 tys. 857osób).
[edytuj] Położenie geograficzne
Wieliczka leży na południowy wschód od Krakowa i jest od jego centrum oddalona 12 km drogą kołową, a 15 km drogą kolejową. Miasto ma oryginalne położenie, leży bowiem w kotlinie między dwoma grzbietami jednych ze wzgórz Pogórza wielickiego, ciągnącymi się z zachodu na wschód. Wyższy grzbiet jest południowy, natomiast grzbietem północnego wzgórza prowadzi ważny szlak komunikacyjny z Krakowa w kierunku Przemyśla. Miasto plasowało się na 15 miejscu pod względem mieszkańców w województwie małopolskim, gdyż miało 30 czerwca 2006 r. 19128 mieszkańców, natomiast pod względem powierzchni zajmowało 38 miejsce z 13,37 km2.
[edytuj] Podział administracyjny
-
- Dzielnice
- Klasno
- Psia Górka
- Śródmieście
- Krzyszkowice
- Zadory
- Bogucice
- Pod Baranem
- Lednica Dolna
-
- Przysiółki
- Na możdżynach
- Kopaliny
- Glinki
- Kosutka
- Podlesie
- Gościniec
-
- Osiedla
- os. Kościuszki
- os. Szymanowskiego
- os. Przyszłość
- os. Asnyka
- os. Sienkiewicza
- os. W. Pola
- os. Boża Wola
- os. Lekarka
[edytuj] Dane demograficzne
Według danych GUS miasto posiada 19128 osób dane III kwartału 2006 r. Według danych z 13 czerwca 2006, miasto miało 18 849 mieszkańców.
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 18 849 | 100 | 9 904 | 52,5 | 8 945 | 47,5 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
739,1 | 667,5 | 228,2 |
-
- Przyrost naturalny wynosił 1,8% (dane z 2004 r.).
[edytuj] Etymologia nazwy miasta
Pochodzący z lat 1123-1125 dokument legata papieskiego Idziego, po raz pierwszy wymieniał łacińskie pojęcie "Magnum Sal" (Wielka Sól), z którego wywodzi się obecna nazwa miasta.Z wiekami nazwa się przekształcała aż doszła do dzisiejszej nazwy Wieliczka.
[edytuj] Herb
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Herb Wieliczki.
Nawiazuje do tradycji górniczej. Na niebieskiej tarczy umieszczono narzędzia uzywane podczas wydobywania soli: drewniany młot i dwa kilofki po bokach(w kolorze żółtym).
Najstarszym herbem Wieliczki namalowano na mapie miasta Wilhelma Hondiusa z 1645 r.
[edytuj] Historia
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia Wieliczki.
Historia Wieliczki wiąże się nierozerwalnie z odkrytymi tu w XII w. pokładami soli kamiennej. W 1290 r. książę Przemysław II potwierdził wcześniejszy o rok dokument fundacyjny Henryka Probusa, zezwalający braciom Jeskowi i Hysinboldowi założyć w Wielkiej Soli miasto na prawie frankońskim. Trzynastego wieku sięgają również dzieje wielickiego zamku, który od początku pełnił rolę siedziby administracyjnej Żup Krakowskich – połączonych warzelni i kopalni soli w Wieliczce oraz Bochni.
Dochody z Żup stanowiły przez wiele wieków jeden z głównych filarów polskiej gospodarki (w XIV w. dawały aż 1/3 wszystkich dochodów skarbu państwa!), nic więc dziwnego, że cieszyły się szczególnym zainteresowaniem monarchów. Częstym gościem wielickiego zamku bywał Kazimierz Wielki, który ufortyfikował miasto, a w obrębie zamku wzniósł żupną kuchnię. W późniejszych stuleciach zatrzymywali się tu liczni dygnitarze i głowy koronowane całej Europy. Wzmożone zainteresowanie Wieliczką przyniósł wiek XVI. Renesansowy zachwyt światem i żądza poznania przyciągały do wielickiej kopalni podróżników łaknących doświadczyć "podróży do wnętrza ziemi".
[edytuj] Architektura
W Wieliczce architektura jest zróżnicowana. W śródmieściu przeważają kamienice z |XIX w. oraz domki jednorodzinne. W dzielnicy Lekarka i Krzyszkowice w 90% występują domki jednorodzinne, lecz na osiedlach mieszkaniowych istnieją bloki mieszkalne z lat 70. |XX w. W Wieliczce występują także 2 pałace, 2 kamienne kościoły i 1 drewniany. Ciekawymi architektonicznie obiektami jest szklana kopuła przy szybie Daniłowicza, nowoczesny Urząd Skarbowy, stare gimnazjum z początków |XX w. Oprócz tego w Wieliczce występują obiekty w stylu barokowym, klasycystycznym oraz międzywojenny. Obecnie powstaje sporo nowych osiedli i domów budowanych zarówno indywidualnie jak i przez deweloperów, co stanowi efekt bliskości Krakowa. Nowe inwestycje powstają przede wszystkim w bliższej Krakowowi, zachodniej części miasta. Pieknym objawieniem w miescie jest Gimnazjum numer jeden, ktore laczy poszpitalny monumentalny styl z pasemem nowych przybudowek! az rad byc wieliczaninem, ahoj wieliczanie, badzcie dumni, ze sie kopalnia nie zawa;lila i by zmietlo wszystka architekture!!
[edytuj] Kultura
[edytuj] Zespoły regionalne i imprezy kulturalne
- Folklor
- Towarzystwo Śpiewacze "Lutnia"
- Karnet Kulturalny
- Małopolski Konkurs Chórów – Niepołomice
- Ogólnopolska Wystawa Ogrodnicza – Niepołomice
- Festiwal Dawnej Muzyki i Kultury
- Małopolski Konkurs Orkiestr Dętych – Niepołomice
- Dni Niepołomic
- Popołudnia ze Straussem
- Podziemny Festiwal Tańca "O Solny Skarb"
- Dni św. Kingi
- Podziemne Międzynarodowe Targi Minerałów, Skamieniałości i Biżuterii
- Festiwal Moniuszkowski
- Wieliczka – wieliczanie (cykliczne spotkania organizowane przez Urząd Miasta i Gminy Wieliczka, prezentujące ludzi, instytucje, miejsca i zabytki związane z historią ziemi wielickiej)
- "Siuda Baba"
[edytuj] Biblioteka
Biblioteka Publiczna w Wieliczce istnieje od maja 1945 r. Od tej pory kilkakrotnie zmieniała siedzibę i nazwę, nazywając się kolejno:
- Miejska Biblioteka Publiczna w Wieliczce (1945-1975)
- Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Wieliczka (1975-2000)
- Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Wieliczce (2000 – )
Działy:
- wypożyczalnia literatury pięknej polskiej i światowej oraz w oryginale w j. angielskim, francuskim, niemieckim
- wypożyczalnia literatury niebeletrystycznej
- czytelnia: tradycyjna i komputerowa
- oddział dla dzieci – jedno stanowisko komputerowe
- dział regionalny
[edytuj] Muzea
Muzeum Żup Krakowskich jest jednym z największych muzeów górniczych Europy, jednym z 14 muzeów państwowych w Polsce. Posiada dwie ekspozycje stałe:
- Ekspozycja podziemna
Zlokalizowana na III poziomie zabytkowej kopalni soli w Wieliczce (na głęb.135 m ), wpisanej w 1978 r. na pierwszą Międzynarodową Listę Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO, uznanej w 1994 r. przez Prezydenta Rzeczypospolitej za Pomnik Historii.
- Ekspozycja na powierzchni
W średniowiecznym Zamku Żupnym stanowiącym siedzibę zarządu saliny od końca XIII w. do 1945 r., odrestaurowanym ze środków Ministerstwa Kultury i Sztuki z przeznaczeniem dla potrzeb Muzeum, jako spadkobiercy historycznych tradycji kopalń wielicko-bocheńskich.
Kopalnia Soli Wieliczka – najstarsze na ziemiach polskich przedsiębiorstwo solne, którego początki sięgają średniowiecza. Przez całe stulecia była źródłem bogactwa kraju i materialnym fundamentem kultury – dzisiaj jest najchętniej odwiedzanym polskim obiektem turystycznym. Kilkusetletnia eksploatacja złoża soli kamiennej ukształtowała obecny układ przestrzenny wyrobisk górniczych. Skryte pod miastem, usytuowane na dziewięciu poziomach, sięgają głębokości 327 m. Podziemna Wieliczka to blisko 300 km chodników i ok. 3000 komór. Część udostępniona do zwiedzania obejmuje 3,5 kilometrowy odcinek, położony na głębokości od 64 m do 135 m.
Muzeum Techniki jest nowootwartym muzeum w Wieliczce. Posiada zbiory różnych starych urządzeń AGD, motoryzacji. Znajduje się w budynku drewnianym z |XIX w. po starym zegarmistrzu.
[edytuj] Prasa
- Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Wieliczka – wydawany co miesiąc, opisuje ważne wydarzenia z miasta i gminy. Jest bezpłatny.
- Wielicki Informator Gospodarczy – zawiera ogloszenia różnych firm usługowych. Jest bezpłatny.
[edytuj] Turystyka
O randze turystycznej Wieliczki decyduje obecność na jej terenie kopalni soli wpisanej we wrześniu 1978 r. na Pierwszą Światową Listę Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Podziemna trasa turystyczna stanowi najważniejszy produkt turystyczny Wieliczki decydujący o jej tożsamości na rynku krajowym i zagranicznym. Obok tej głównej atrakcji turystycznej, Wieliczka posiada szereg interesujących zabytków architektury naziemnej związanej z historią i kulturą miasta.
W niedalekiej perspektywie roztacza się duża szansa na dodatkową atrakcję dla mieszkańców Wieliczki, Krakowa i okolicznych gmin. Będzie nią planowany do uruchomienia całoroczny stok narciarski. Zagospodarowanie Stoku Pod Baranem to nie tylko powrót do tradycji, ale także stworzenie możliwości dalszego wzrostu atrakcyjności gminy Wieliczka.
[edytuj] Szlaki turystyczne
- Szlak architektury drewnianej
Trasa beskidzka nr 4 (pogórza Beskidzkiego). Trasa biegnie od skansenu w Dobczycach poprzez między innymi Raciechowice, Nowy Sącz, Stary Sącz, do cerkwi w Wojkowej. I tak na trasie znajduje się również Kościół św. Sebastiana w Wieliczce.
- Szlak Kopalniano-Przemysłowy (szlak techniki)
Szlak ma długość 438 km i biegnie przez Klucze, Bukowno, Chrzanów, Tenczynek, Czerna, Dębnik, Niedźwiedzia Góra, Nawojowa Góra, Skawina, Kraków, Wieliczka-Kopalnia Soli, Dobczyce, Bochnia, Brzesko, Tarnów, Tuchów, Libusza, Gorlice, Grybów, Kamionka Wielka, Nawojowa, Nowy Sącz, Klęczany, Gaboń, Kluszkowce, Nowy Targ.
- Szlak "żółty" turystyki pieszej i rowerowej, Wieliczka-Dobczyce.
Z Wieliczki szlak wiedzie obok Zamku Żupnego, Kościoła św. Klemensa przez Rynek Górny do Kościoła św. Sebastiana i dalej przez Lednicę Górną, Chorągwicę, Dobranowice, Hucisko, Rudnik, Dziekanowice i Przymiarki na Stary Rynek do Dobczyc. Prowadzi on turystę wzniesieniami o licznych, ciekawych punktach widokowych, m.in. Chorągwica, przysiółek Granie k. Dobczyc. Szlak posiada znaczne walory krajobrazowe.
- Szlak rowerowy – 23 kilometry po Pogórzu Wielickim
Wieliczka – Siercza – Brzeziny – Pawlikowice – Koźmice Małe – Raciborsko – Grajów – Dobranowice – Sułów – Biskupice – Tomaszkowice – Lednica Górna – Lednica Dolna – Wieliczka. Punkty widokowe zlokalizowane w miejscowościach Pawlikowice, Raciborsko, Biskupice, Tomaszkowice. Dodatkowo szlakiem objęto Sierczę z uwagi na to, iż od końca XVI w. do I połowy wieku XVIII znajdujący się tam budynek, był posiadłością znanego rodu Lubomirskich, usytuowany w otoczeniu zabytkowego parku, którego drzewostan zaliczony został do grona pomników przyrody. Atrakcji na trasie spotkać można wiele i w zależności od indywidualnych zainteresowań, jednym można poświęcić więcej innym mniej uwagi.
- Zielony szlak rowerowy w gminie Wieliczka 15,5 km
Wieliczka – Grabówki – Sygneczów – Podstolice – Janowice – Siercza – Wieliczka
[edytuj] Hotele
Całoroczną bazę noclegową w mieście tworzą hotele i motele o łącznej ilości 360 miejsc, pensjonaty – 40 miejsc, oraz Dom Pielgrzyma przy klasztorze o.o. Franciszkanów na 50 miejsc. Sezonowo czynne są kempingi na ok. 50 miejsc.
Nazwa | Ilość gwiazdek | Adres |
---|---|---|
Turówka | **** | ul. Żeromskiego 3 |
Salin | *** | ul. Kościuszki 5 |
Galicja | ** | ul. Dembowskiego 20 |
Regis | * | ul. Czarnochowska 15a |
[edytuj] Sport i rekreacja
Miasto posiada stosunkowo dobrze rozwinięta sieć urządzeń sportowo-rekreacyjnych. Jej podstawowym elementem są boiska sportowe, hale gimnastyczne, korty tenisowe, kluby fitness, solaria, place zabaw dla dzieci, wypożyczalnie sprzętu sportowo-turystycznego itd.
Najwybitniejsi sportowcy wywodzący się z miasta to piłkarze Kazimierz Kmiecik (złoty i srebrny medalista olimpijski, brązowy medalista mistrzostw świata), Adam Musiał (brązowy medalista mistrzostw świata), szachistka Anna Jurczyńska-czterokrotna Mistrzyni Polski Seniorek, dwukrotna olimpijka, szachista Bogdan Śliwa – pierwszy polski arcymistrz, siedmiokrotny reprezentant Polski na olimpiadach szachowych, siedmiokrotny Mistrz Polski seniorów. Obecnie największe sportowe sukcesy odnoszą piłkarze KS "Górnik" Wieliczka grający w III lidze, siatkarki i szachiści MKS MOS Wieliczka, bokserzy i koszykarki KS "Górnik" zawodniczki i zawodnicy sekcji kung-fu, taekwon-do, karate, koszykarki DKS "Kinga" Wieliczka.
W Wieliczce organizowane są ogólnopolskie turnieje szachowe, siatkówki, kung-fu, taekwon-do. Wrażenia pozostawiają imprezy sportowe zorganizowane w Kopalni Soli Wieliczka na głębokości 125 m pod ziemią w komorze "Warszawa". Na powierzchni w Parku Mickiewicza są położone 3 korty tenisowe. Przy Szybie Daniłowicza jest stadion piłkarski KS "Górnik". W Parku Św. Kingi jest strzelnica. W Gminie Wieliczka jest 16 boisk piłkarskich, 8 sal gimnastycznych.
[edytuj] Piłka nożna
W Wieliczce funkcjonuje KS Górnik Wieliczka.
Informacje o klubie:
- Pełna nazwa: Klub Sportowy Górnik Wieliczka
- Rok założenia: 1947
- Prezes: Bogusław Konopka
- Trener: Robert Kasperczyk
- Barwy: zielono-żółto-czarne
- Najwyższa klasa rozgrywek: III liga
- Stadion: Wieliczka ul. Daniłowicza 6
- W mieście soli jest także drugi klub Wieliczanka Wieliczka który powastał w roku 1925. Barwy klubowe Wieliczanki to czerwono-czarny. Największe osiągnięcie tego klubu to rozgrywki w III lidze.
[edytuj]
Atrakcje i zabytki
-
- Muzeum techniki
- Kopalnia soli kamiennej (Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce) z unikatowymi w skali światowej Grotami Kryształowymi, kaplicami i komorami.
- Sieć podziemnych korytarzy z 2 tysiącami komór.
- Szyby
- Szyb Regis z XIV w.
- Szyb Daniłowicza z XVII w.
- Szyb św. Kingi z XIX w.
- Szyb Górsko z XVII w.
- Klasycystyczny kościół parafialny św. Klemensa z lat 1804-25. Pierwsze wzmianki pochodzą z 1229 r., gdy powstał drewniany kościół.
- Zespół kościelno-klasztorny oo. franciszkanów-reformatów, z XVII w. z dziedzińcem odpustowym:
- Kościół św. Franciszka z Asyżu.
- Klasztor franciszkanów-reformatorów
- Porcjunkula (kopia kaplicy z Asyżu, gdzie św. Franciszek gromadził swoich wiernych)
- Kościół św. Sebastiana, wykonany z modrzewia pod koniec XVI w. z polichromią W. Tetmajera.
- Muzeum Żup Solnych
- Zamek Żupny, zbudowany na przełomie XIII i XIV w. Od XIII w. do 1945 r. siedziba władz Żupy Solnej.
- Pałac Konopków z latach osiemdziesiątych XVIII w. został wzniesiony z inicjatywy Jana i Piotra Konopków
- Pałac Przychockich
- Wielicki Magistratw stylu tzw. neogotyku angielskiego
- Siedziba starostwa wielickiegojest neogotyckim gmachem wzniesionym na cześć Franciszka Józefa I w roku 1898 z okazji 50 -tej rocznicy objęcia przez niego cesarskiego tronu.
- Parki
- Park A. Mickiewicza z XVIII w.
- Park Kingi z II poł. XVIII w., dawny park sanatoryjny.
- Aleja Jana Pawła II
- Rynki
- Rynek Górny – zabudowa wokół rynku powstała na kanwie średniowiecznego układu szachownicowego.
- Rynek Dolny (Rynek Solny, zwany też Oberżyskiem – niegdyś służył jako miejsce handlu solą. Znajduje się przy nim główne wejście do Szybu Regis)
Zabytki utracone
-
- Kościół św. Krzyża z XIIw
- Kościół i szpital św. Ducha z XIIIw
- cmentarz komunalny
Kosciol sw. Brygidy smolskiej z Buczacza, zniesiony po pokuju w Buczaczu
[edytuj] Ważne instytucje i urzędy
- Urząd Skarbowy
- Urząd Miasta
- Sąd Rejonowy
- Komenda Powiatowa Policji
- Powiatowa Poczta Polska
- oddział Telekomunikacji Polskiej
- Zakład Gospodarki Komunalnej
- Straż Miejska
- Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej
- Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna
- Powiatowy Ośrodek Zdrowia
- Centrum Kultury i Turystyki
- Powiatowy Urząd Pracy
- Oddział Instytutu Pamięci Narodowej
[edytuj] Komunikacja
Przez Wieliczkę biegnie droga 4 z Krakowa do Tarnowa i dalej w stronę przejścia granicznego w Medyce. Również przez miasto biegną tory kolejowe łączące Kraków z Wieliczką. Dawniej były używane do transportowania soli z kopalni i warzelni soli. Miasto Wieliczka posiada starą i zaniedbaną stację kolejową z czasów austriackich(Wieliczka) i przystanek położony w samym centrum(Wieliczka Rynek). Do Krakowa odjeżdża ze stacji Wieliczka Rynek kilkanaście pociągów o godzinach(rozkład ważny od 10.12.06 do 08.12.07):
- 5:45 6:21(kursuje od poniedziałku do piątku w dni robocze) 6:55 8:20 9:46 10:50 12:40 14:25 15:21 16:14 17:30 19:26 21:47. Kursują tam nowoczesne, elektryczne szynobusy serii EN81.
Przez miasto kursują minibusy również łączące Wieliczkę i Kraków. Wieliczka jest podłączona do sieci komunikacyjnej MPK Kraków z linią nr 104. Linia ta łączy Wieliczkę i dzielnicę Krakowa Borek Fałęcki.
[edytuj] Miasta partnerskie
Wieliczka współpracuje z 4 miastami europejskimi: z miastem Bergkamen w Niemczech, Saint-Andre-lez-Lille we Francji, Sesto Fiorentino we Włoszech i Litovel w Czechach.
Miasto | Państwo | Data podpisania porozumienia |
---|---|---|
Bergkamen | ![]() |
29.03.1996 r. |
Saint-Andre-lez-Lille | ![]() |
11.04.1995 r. |
Sesto Fiorentino | ![]() |
04.09.2003 r. |
Litovel | ![]() |
29.03.2005 r. |
[edytuj] Religia
Wieliczka leży na terenie diecezji krakowskiej. Wieliczka do VIII w. posiadała pięć kościołów z czego przetrwały trzy i został dobudowany jeden. Kościół św. Ducha został przebudowany na Magistrat natomiast kościół św. Krzyża został zburzony na rzecz parku Mickiewicza. Pozostałe kościoły:
- Kościół św. Klemensa został wiele razy przebudowany na skutek licznych pożarów oraz górniczych wstrząsów ziemi.
- Kościół św. Franciszka nie zmieniał swojego barokowego wyglądu, natomiast na zewnątrz zespołu klasztorno-kościelnego została dobudowana Porcjumkula.
- Kościół św. Sebastiana jest drewniany i posiada polichromię wykonana przez Włodzimierza Tetmajera.
- Kościół MBNP położony na os. Krzyszkowice.
W Wieliczce znajduje się także zbór protestancki przy ulicy Gdowskiej. Miasto posiada trzy nieczynne synagogi żydowskie.
W mieście znajdują się dwa cmentarze:
- Cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Piłsudzkiego z licznymi VIII-wiecznymi grobami. Cmentarz posiada również kwaterę żołnierską oraz kaplice cmentarną.
- Cmentarz żydowski w parku Na Grabówkach – obecnie nieczynny i zdewastowany.
[edytuj] Gospodarka
Rynek pracy tworzą miejscowe zakłady przemysłowe, przedsiębiorstwa o profilu produkcyjno-usługowym, usługi (handel, gastronomia, itd.) oraz instytucje i urzędy publiczne. Gmina i miasto dysponują znaczną ilością wolnych terenów, które mogą być wykorzystane pod inwestycje przemysłowe, różnego rodzaju usługi, budownictwo mieszkaniowe oraz dla rozwoju infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej.
Miasto charakteryzuje się doskonale rozwiniętą siecią gastronomiczną w skład której wchodzą restauracje, kawiarnie, bary, piwiarnie, jadłodajnie i obiekty tzw. małej gastronomii. W sezonie letnim czynne są różnego rodzaju smażalnie, ogródki gastronomiczne itp. Stopa bezrobocia w mieście szacuje się na ok. 11%.
Firmy i przedsiębiorstwa
- Wytwórnia makaronu
- Warzelnia soli
- Produkcja mebli łazienkowych
- Produkcja mięsa
- Produkcja oświetleń
- Produkcja piasku
Wieliczka jest też ważnym ośrodkiem usługowym dla mieszkańców powiatu. Jest tu także dobrze rozwinięta sieć handlowa:
- Sumermarkety:Lidl, Plus, Biedronka, Avita
- Inne obiekty handlowe: SDH Kinga, Praxi, targowisko
- Wiele sklepów z artykułami przemysłowymi oraz spożywczymi
[edytuj] Edukacja
[edytuj] Przedszkola
- Samorządowe Przedszkole nr 1 w Wielczce
- Samorządowe Przedszkole nr 2 w Wielczce
- Samorządowe Przedszkole nr 3 w Wielczce
- Samorządowe Przedszkole nr 4 w Wieliczce
[edytuj] Szkoła podstawowa
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki w Wieliczce
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Mikołaja Kopernika w Wieliczce
- Samorządowa Szkoła Podstawowa nr 4 im. E.J. Jerzmanowskiego w Wieliczce
[edytuj] Gimnazjum
- Gimnazjum im. Kazimierza Wielkiego w Wieliczce
[edytuj] Szkoły wyższe
- Liceum Ogólnokształcące im. Bony Sforzy w Wieliczce
- Zespół Szkół Zawodowych im. Edwarda Dembowskiego w Wieliczce
[edytuj] Inne
- Szkoła Muzyczna I stopnia w Wieliczce
[edytuj] Przyroda
[edytuj] Lasy
Tuż przy granicy Wieliczki, w lesie na Grabówkach, można spotkać efektowne parzydło leśne Aruncus silvester, chronioną roślinę o górskim rodowodzie, zazwyczaj rosnącą przy leśnych drogach i strumieniach. W Lesie Krzyszkowickim występuje paproć o nietypowym wyglądzie – jest to podrzeń żebrowiec. Również tutaj, bardzo wczesna wiosną, zanim rozlistną się drzewa zacieniając dno lasu, kwitnie przylaszczka.
[edytuj] Parki
- W Parku Mickiewicza znajduje się staw w którym żyją szczeżuje. Park ma drzewostan mieszany ze stuletnimi drzewami. W parku żyją również kokoszki, ważki oraz wiele innych ptaków.
- Park Kingi także ma swój urok. Znajduje sie w nim staw, a także Szyb Daniłowicza.
[edytuj] Bibliografia
- "Przyroda gminy Wieliczka" – Tadeusz Zając, Paweł Adamski rok wydania:2002
- "Kopacz Maciej i wielicki skarb" – Iwona Pawłowska, Marek Skubisz rok wydania:2003
- "Wieliczka-stare miasto górnicze" – Kazimierz Pająk rok wydania:1968
- "Ilustrowany atlas Polski" – Paweł Zalewski, Michał Kucharski i inni rok wydania:2003
- "Kocham ziemie wielicką" – Agata Wawryszczuk, Monika Gucwa rok wydania:2002
[edytuj] Zobacz też
- Miasta Polski
- Uzdrowiska w Polsce
- Województwo małopolskie
- gmina Wieliczka
- powiat wielicki
- Związek Miast Polskich
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
- Welcome to The Salt of The Earth
- Informator Turystyczny
- Strona Wystawy Techniki
- Atrakcja Wieliczki
- Strona anglojęzyczna o Kopalni soli
- Oficjalna strona powiatu wielickiego
- Oficjalna strona miasta i gminy Wieliczka
- Niezależna strona o Wieliczce i okolicach
- Oficjalna strona kopalni soli w Wieliczce
- mgg.pl – Portal małopolski
- Strona Muzeum Żup Krakowskich
- Oficjalna strona województwa Małopolskiego
Miasta: Wieliczka • Niepołomice Gminy: Biskupice • Gdów • Kłaj • Niepołomice(m-w) • Wieliczka(m-w)
Miasta na prawach powiatu: Kraków • Nowy Sącz • Tarnów
Powiaty: bocheński • brzeski • chrzanowski • dąbrowski • gorlicki • krakowski • limanowski • miechowski • myślenicki • nowosądecki • nowotarski • olkuski • oświęcimski • proszowicki • suski • tarnowski • tatrzański • wadowicki • wielicki