Pirotyn
Z Wikipedii
Pirotyn (piryt magnetyczny) – minerał z gromady siarczków. Jest minerałem rzadkim.
Nazwa pochodzi od gr. pyrrhos = ognisty
Spis treści |
[edytuj] Właściwości:
- Wzór chemiczny: FeS – siarczek żelaza
- Układ krystalograficzny: heksagonalny
- Twardość: 4
- Gęstość: 4, 58 –4, 65
- Rysa: czarnoszara
- Barwa: brązowomiedziowa ciemniejąca pod wpływem zmian powierzchniowych
- Przełam: nierówny
- Połysk: metaliczny
- Łupliwość: wyraźna
Występuje w skupienia zbitych i warstwowych. Tworzy kryształy tabliczkowe, słupkowe o sześciobocznym przekroju. Jest kruchy, nieprzezroczysty, wykazuje silne właściwości magnetyczne. Często zawiera domieszki niklu, kobaltu, złota, platyny.
[edytuj] Występowanie:
W złożach hydrotermalnych, metasomatycznych, kontaktowych oraz w złożach powstałych w wyniku wietrzenia. Spotykany w skałach magmowych: gabrach, norytach, bazaltach.
Miejsca występowania: Kanada, Rosja – Ural, była Jugosławia, Austria, Rumunia, Brazylia, Norwegia, Finlandia, Niemcy, Włochy.
W Polsce: spotykany w gabrach i norytach Dolnego Śląska, w bazaltach okolic Lubania, granitach strzegomskich. W żyłach hydrotermalnych okolic Wojcieszowa, Miedzianki i Kowar oraz złożu arsenu w Złotym Stoku. Występuje też w okolicach Suwałk.
[edytuj] Zastosowanie:
- do produkcji kwasu siarkowego
- źródło żelaza i siarki także: kobaltu, niklu, platyny, złota.
- wydobywany w celu otrzymania pewnych metali, które zastępują żelazo w sieci krystalicznej.
- ma znaczenie naukowe
- rzadki, poszukiwany kamień kolekcjonerski.
[edytuj] Bibliografia:
- Atlas mineralogii –G.G.Gormaz , J.J.Casanovas – „Wiedza i życie”1992r.
- W.Heflik, L.Natkaniec – Nowak – Minerały Polski – Wyd. „Antykwa” - 1998r.
- J.Żaba - Ilustrowany słownik skał i minerałów – Videograf II Sp. z o. o - 2003r.
- W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd.”Alma- Press” 2003r.