Tylmanowa
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°31' N 020°25' E
Tylmanowa | |
Województwo | małopolskie |
Powiat | nowotarski |
Gmina | Ochotnica Dolna |
Położenie | 49° 31' N 20° 25' E |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 |
Kod pocztowy | 34-451 |
Tablice rejestracyjne | KNT |
Położenie na mapie Polski
|
Tylmanowa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Ochotnica Dolna.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Wieś rozciąga się na przestrzeni kilku kilometrów w dolinie Dunajca, przy drodze Krościenko-Nowy Sącz. Położona pomiędzy gorczańskim pasmem Lubania i Beskidem Sądeckim.
W osiedlu Rzeka poniżej ujścia Ochotnicy istnieje na Dunajcu tor do kajakarstwa górskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Tylmanowa została założona w 1336 r. przy szlaku handlowym wiodącym na Spisz. Jej nazwa pochodzi od imienia zasadźcy Tylmana.
Podczas kampanii wrześniowej w 1939 r. w zwężeniu doliny Dunajca koło Kłodnego znajdował się silny polski punkt oporu. W dniu 4 września oddziały niemieckie i słowackie zaatakowały linię obrony, ostrzeliwując z dział zabudowę wsi. Polacy wycofali się po wyczerpaniu amunicji. W odwrocie wysadzono basztę skalną w przysiółku Rzeka, by zatarasować drogę do Ochotnicy, od strony której zbliżały się oddziały słowackie.
[edytuj] Zabytki
Najstarszym zabytkiem Tylmanowej jest drewniany kościół pw. św. Mikołaja, który znajduje się w środkowej części miejscowości. Pierwsza świątynia powstała we wsi już w XVI w. Drewniany kościółek z gontowym dachem i dzwonnicą spłonął w 1756 r. i w tym samym roku powstał obiekt istniejący do dziś. Jest to budowla jednonawowa, orientowana, z jednokalenicowym dachem krytym blachą. Wewnątrz barokowy ołtarz z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej oraz dwa ołtarze boczne, również w wystroju barokowym. Współczesny witraż autorstwa Jana Joachimiaka. W 2001 r. w sąsiedztwie ukończono nową świątynię, do której przeniesione są obecnie nabożeństwa. Bliżej drogi stoi dzwonnica z połowy XIX w.
W latach 1972-1980 na skalnym wzgórzu Baszta u ujścia potoku Ochotnica wybudowano kalwarię z rzeźbami Tomasza Zabrzeskiego, ludowego rzeźbiarza z Kłodnego.
Dwór w Tylmanowej z gankiem wspartym na czterech kolumnach wybudował w 1840 r. ówczesny właściciel Tylmanowej Wiktor Berski. Nad tylnymi drzwiami zachował się kamień pamiątkowy. Obecnie znajduje się tu bar i dyskoteka.
[edytuj] Turystyka
W Tylmanowej znajduje się ośrodek wypoczynkowy oraz liczne kwatery prywatne. Bezpośrednie połączenie autobusowe z Nowym Sączem, Nowym Targiem i Krakowem. Przez wieś przebiega szlak zielony , który w jedną stronę wiedzie na Lubań w drugą na Jaworzynkę w Beskidzie Sądeckim.
[edytuj] Bibliografia
Gorce. Przewodnik. Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 2004. ISBN 83-89188-19-8
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne: