UDF (system plików)
Z Wikipedii
UDF (ang. Universal Disk Format) - system plików stworzony jako implementacja standardu ISO 13346, który jest rozszerzeniem starszego ISO 9660, służący do zapisywania danych na nagrywalnych nośnikach danych, głównie z ograniczonymi możliwościami ponownego zapisu takich jak:
Ostatnio format ten stał się popularny także dla takich nośników jak:
- pamięci Flash
- dyski Iomega REV
- dyski CD-MRV
- dyski DVD-RAM
W dużej mierze używany jest przez DVD-Video, a także przez programy do pakietowego zapisywania danych takie jak DirectCD, InCD czy Write UDF oraz bezpośrednio przez nowe systemy operacyjne takie jak Microsoft Windows Vista oraz Linux 2.6. ISO 9660 nie można zapisywać plików większych niż 2GB, co jest ostatnio poważną wadą tego systemu plików, wtedy właśnie przydaje się UDF.
[edytuj] Warianty formatu UDF
Do tej pory opublikowano następujące warianty (rewizje) formatu UDF:
- revision 1.02 (wydanie z 30 sierpnia 1996) - format używany do zapisu dysków DVD-Video
- revision 1.50 (wydanie z 4 luty 1997) - dodano wspomaganie dla (wirtualnej) możliwości wielokrotnego zapisu na dyskach CD-R/DVD-R wprowadzając strukturę VAT (umożliwia to wielokrotne stopniowe dopisywanie nowych danych na tych dyskach - podobnie jak na dyskietkach, możliwe jest także "kasowanie" zapisanych danych, ale bez możliwości odzyskania wolnego miejsca); dodano tablice podmiany dla zarządzania uszkodzonymi sektorami dla mediów wielokrotnego zapisu takich jak CD-RW, DVD-RW i DVD+RW
- revision 2.00 (wydanie z 3 kwietnia 1998) - dodano wspomaganie dla plików strumieniowych i dla plików czasu rzeczywistego (dla zapisu w nagrywarkach DVD) i uproszczono zarządzanie katalogami; rozszerzono także obsługę VAT
- revision 2.01 (wydanie z 15 marca 2000) - to głównie wydanie zawierające poprawki błędów rewizji 2.00; uściślono także wiele niejednoznaczności standardu UDF
- revision 2.50 (wydanie z 30 kwietnia 2003) - dodano ułatwienie obsługi dla Partycji Metadata, możliwość podziału na klastry typu metadata i możliwość duplikacji informacji o systemie plików
- revision 2.60 (wydanie z 1 marca 2005) - dodano metodę pseudo nadpisywania dla mediów zapisywanych sekwencyjnie (dla napędów mających zdolność do obsługi tego typu zapisu)
Dla następnych rewizji dyskutowane są zmiany konieczne przy zastosowaniu systemu plików UDF do zapisu dysków twardych o bardzo dużych pojemnościach i użycie UDF w nośnikach danych wykorzystujących holografię.
[edytuj] Systemy operacyjne z wbudowaną obsługą formatu UDF
Lista ta nie jest kompletna.
Note: jeśli nie zaznaczono tego inaczej, wspomaganie odczytu bądź zapisu oznacza, że tylko wspomagany jest tylko zwykła (ang. plain) odmiana UDF a nie warianty: VAT i spared (z obsługą tablic podmiany uszkodzonych sektorów).
- AIX 5.1, 5.2, 5.3 (odczyt i zapis)
- eComStation [wszystkie wersje] (odczyt i zapis)2.0x
- FreeBSD 5.X (odczyt) 1.02, 1.50, 2.0x
- FreeBSD 6.X (odczyt) 1.02, 1.50, 2.0x, 2.50
- FreeBSD 7.X (odczyt) 1.02, 1.50, 2.0x, 2.50, 2.60
- Linux 2.4.X (odczyt) 1.02, 1.50
- Linux 2.6.X (odczyt i zapis) 1.02, 1.50, 2.0x (zapis na HDD, DVD-RAM, DVD+RW i CD-RW od wersji 2.6.10 wzwyż, wcześniejsze wersje obsługują mniej nośników), 2.50 (odczyt, zobacz też: poprawka)
- Mac OS 9 (odczyt i zapis) 1.02, 1.50
- Mac OS X 10.4 (odczyt i zapis) 1.02, 1.50
- magnussoft ZETA 1.2.1 (odczyt i zapis) 1.02, 1.50, 2.0x, 2.50, 2.60
- NetBSD 4.0 (odczyt) 1.02, 1.50, 2.0x, 2.50, 2.60. odczyt wielosesyjnego VAT i wariantów: spared i metapartycyjnego dla wszystkich odmian dysków CD, DVD, HD-DVD i BD a także dysków HDD i pamięci Flash. Obsługa zapisu jest trakcie opracowywania.
- Novell NetWare 5.1 (odczyt)
- Novell NetWare 6.x (odczyt)
- OpenBSD 3.8 (Read) 1.02, 1.50, 2.0x, 2.50, 2.60
- OS/2 - potrzebne dodatkowe płatne drajwery (odczyt i zapis) 2.0x
- Solaris 7 11/99+ (odczyt) 1.02, 1.50
- Solaris 8,9,10 (odczyt i zapis) 1.02, 1.50. Zapis obsługiwany "na dyskach typu RAM" (zobacz także: system udfs(7FS) w artykule o Solaris 9); pracuje na partycjach dysków twardych i DVD-RAM (z odpowiednią nagrywarką DVD).
- Windows 98/Me (odczyt) 1.02
- Windows 2000 (odczyt) 1.02, 1.50
- Windows XP/2003 (odczyt) 1.02, 1.50, 2.0x
- Windows Vista (odczyt i zapis) 1.02, 1.50, 2.0x, 2.50, (odczyt) 2.60
DOS/Windows: FAT • FAT12 • FAT16 • FAT32 • VFAT • NTFS • WinFS
Unix/Linux: minix • ext • ext2 • ext3 • Berkeley FFS • ReiserFS • Reiser4 • JFS • UFS • UFS2 • XFS • NFS • Xia • Andrew FS
Inne: AtheOS FS • BeFS • Amiga FFS • HFS • HPFS • ISO 9660 • Joliet • UDF • Mount Rainier