Wolbrom
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°24' N 019°46' E
| Wolbrom | |||
|
|||
| Województwo | małopolskie | ||
| Powiat | olkuski | ||
| Gmina - rodzaj |
Wolbrom miejsko-wiejska |
||
| Prawa miejskie | od 1327 do 1869, odzyskane w 1930 | ||
| Burmistrz | Jan Łaksa | ||
| Powierzchnia | 9,74 km² | ||
| Położenie | 50° 24' N 19° 46' E |
||
| Liczba mieszkańców (2005) - liczba ludności - gęstość |
9568 982,3 os./km² |
||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
32 | ||
| Kod pocztowy | 32-340 | ||
| Tablice rejestracyjne | KOL | ||
|
Położenie na mapie Polski
  Wolbrom
|
|||
| TERC10 (TERYT) |
2121512074 | ||
| Miasta partnerskie | Waltershausen  Niemcy, Domaszék  Węgry |
||
|
Urząd miejski3
ul. Krakowska 132-340 Wolbrom tel. 32 644-23-04; faks 32 644-22-88 (e-mail) |
|||
Wolbrom to miasto w woj. małopolskim, w powiecie olkuskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wolbrom. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. katowickiego.
Według danych z 31 grudnia 2005, miasto miało 9569 mieszkańców.
Ważny ośrodek przemysłu gumowego, ponadto przemysł drzewny i metalowy. Wysoki poziom informatyzacji. Kościoły z XVII wieku. W okolicy atrakcyjne tereny leśne i wypoczynkowe.
[edytuj] Położenie
Wolbrom leży na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, zwanej potocznie Jurą. Jest to kraina zalesionych dolinek ze sterczącymi na zboczach wapiennymi skałami o przeróżnych kształtach.
Miasto i gmina jest lokalnym ośrodkiem rolniczym, przemysłowym i handlowym, obejmującym swoimi wpływami sąsiednie gminy: Żarnowiec, Pilicę, Trzyciąż, Gołczę i Klucze. Podstawowym połączeniem komunikacyjnym jest droga krajowa Olkusz - Miechów oraz dodatkowo droga z Krakowa do Pilicy i Żarnowca. Przez miasto biegnie zelektryfikowana linia kolejowa ze stacją w Wolbromiu i trzema przystankami na terenie gminy oraz szerokotorowa linia hutniczo-siarkowa.
[edytuj] Historia
Historia miasta sięga 1327 r., kiedy Władysław Łokietek nadał braciom Wolframowi i Hilaremu przywilej karczunku lasów na gruntach wsi królewskiej Dłużec. Niebawem wyrosło na nich miasteczko, na cześć jednego z założycieli nazwane "civitas Wolwrami". Położone na szlaku handlowym i obdarowywane przywilejami przez kolejnych monarchów starostwo wolbromskie szybko stało się stanowiskiem dochodowym i zaszczytnym. Przez kilka stuleci panowały w Wolbromiu na przemian rodziny Jaworów i Szafrańców. Zwłaszcza ci ostatni znani byli w Rzeczypospolitej z odwagi na polach bitew, hojnych datków na rzecz Akademii Krakowskiej oraz światłych poglądów. Oprócz wybitnych dyplomatów z tej właśnie rodziny pochodzi pierwsza polska poetka - Zofia z Szafrańców Oleśnicka. Właściciele miasta czerpali zyski głównie z ceł pobieranych od wędrownych kupców. Mieszczanie, oprócz handlu, parali się rzemiosłem, celując w zawodach kuśnierza, kowala i szewca. Odbywające się w każdy czwartek wolbromskie targi cieszyły się niemałą sławą, a ich tradycja przetrwała do dzisiaj. Natomiast życie kulturalne było skoncentrowane wokół kościoła, przy którym istniała szkoła parafialna, kilka bractw religijnych oraz szpitale dla ubogich.
Pod koniec XVI w. rozpoczął się upadek miasta. Przyczyniło się do tego przesunięcie szlaku handlowego-głównego źródła dochodu dla wielu Wolbromian. Reszty dokonał najazd szwedzki, wyczerpujące wojny na terenie Rzeczypospolitej, a także liczne pożary i zarazy.
W wyniku spisu przeprowadzonego w 1660 roku dowiedzieliśmy się o istnieniu 7 domów przy Rynku i 78 przy ulicach. W Wolbromiu prowadziło wówczas działalność po 4 rzeźników, piekarzy i szewców. Z dokumentów z kolejnego spisu dowiadujemy się, że wprowadzone zostały w mieście dosyć nietypowe rodzaje podatków wzbogacających kasę miasta. Otóż m. in. "Od żydów za kapustę z dworskiego ogrodu zł 400, od tychże in recognitionem protekcyi W. Starości zł 200. Rzeźnicy katol. których jest około 20, z ratusza pożytkują jatki miesne około niego mają, z których nic dworowi nie importują".
W 1844 roku zapisano, że... Wolbrom, jako położony w pow. księskim, zbudowany z drzewa, zamieszkany w znacznej mierze przez Żydów (ponad 50% mieszkańców).
Najtragiczniejsza była epidemia cholery w 1892 r. Podczas zaborów miasto włączono do imperium austriackiego, następnie wchodziło w skład Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Autonomia skończyła się wraz z upadkiem powstania listopadowego, kiedy to z części dóbr wolbromskich utworzono majorat darowany przez cara Rosji majorowi Niełojow. Po powstaniu styczniowym Wolbrom na pół wieku utracił prawa miejskie, rozpoczął się okres prześladowań i planowej rusyfikacji. W 1905 r. doszło do brutalnie stłumionego strajku uczniów wolbromskiej szkoły, którzy odmówili odpowiedzi na pytania zadawane po rosyjsku i korzystania z podręczników w tym języku. Wyzwolenie przyniósł marszałek Piłsudski, który przebywał w mieście, a jego legioniści stoczyli bitwę pod niedalekimi Krzywopłotami. Z Wolbromiem i jego okolicą, zwłaszcza z Ojcowem i Pieskową Skałą - modnymi niegdyś uzdrowiskami- łączą się imiona Władysława Reymonta, Fryderyka Chopina, Adolfa Dygasińskiego, a także uczestników powstań - Francesco Nullo, Andrieja Potiebni oraz Mariana Langiewicza.
[edytuj] Historia hronologiczna
| Data | Wydarzenie |
|---|---|
| 1311 | Bracia Wolfram i Hilary otrzymali od króla Władysława Łokietka prawo karczunku lasu. |
| od 1349 | Wolbrom był wówczas miastem królewskim, w którym istniała parafia. |
| 1400 | Władysław Jagiełło nadał przywilej, na mocy którego miasto otrzymało zwolnienie z opłaty ceł i targowego w Ziemi Krakowskiej. ponadto nakazywał kupcom poruszającym się po szlakach łączących Kraków z Wielkopolską przejazd przez Wolbrom. |
| XVI w. | Okres rozwoju rzemiosła w mieście. |
| koniec XVI w. | Początek gospodarczego upadku miasta, czego przyczyny należy upatrywać w przesunięciu szlaku handlowego, który był głównym źródłem dochodu dla Wolbromian . |
| 1633 | Z fundacji księdza Marcina Wolbrama zarząd kościoła parafialnego objęli kanonicy regularni z kościoła Bożego Ciała w Krakowie. |
| 1638-64 | Gruntowna przebudowa kościoła parafialnego na klasztor przez kanoników z Krakowa. |
| 1660 | Najazd szwedzki niszczy miasto. Po "potopie" spis ujawnia występowanie zaledwie 85 domów, w tym 7 domów w rynku i 78 przy ulicach. |
| 1768 | Stanisław August Poniatowski nadał osobny przywilej cechowi kuśnierzy z Wolbromia. |
| 24 października 1795 | W wyniku III rozbioru Polski Wolbrom został włączony do zaboru austriackiego. |
| 1 poł. XIX w. | Budowa murowanej kapliczki. |
| 1863 | Po powstaniu styczniowym Wolbrom traci prawa miejskie. Rozpoczął się okres prześladowań i rusyfikacji. |
| 1869 - 1930 | Pozbawiony praw miejskich. |
| 1892 | Epidemia cholery dziesiątkuje ludność Wolbromia. |
| 1905 | W wolbromskiej szkole wybuchł brutalnie stłumiony strajk jako protest uczniów przeciwko nauce w języku rosyjskim. |
| 1914 | Po wybuchy I wojny światowej miasto zostało zajęte przez wojska austriackie. |
| 1924 | Strajki przekształcające się w starcia z policją. |
| 11 czerwca 1924 | Na rynku postawiono pomnik Jana Kilińskiego ufundowany przez cech szewców z Wolbromia. |
| 1931 | Odzyskanie praw miejskich i rozpoczęcie powolnej odbudowy miasta. |
| 1936-37 | Dobudowano południową nawę do kościoła parafialnego. |
| 1 września 1939 | Do miasta wtargnęli Niemcy. |
| 26 styczeń 1943 | Niemcy rozstrzelali 20 Polaków, schwytanych w ulicznej łapance. |
| 1947 | Przy ul. Straconych wystawiono tablicę pamiątkową. |
| lata 70. XX w. | Utworzenie Zalewu Wolbromskiego między Wolbromiem a Zabagniem jako zbiornika retencyjnego. |
[edytuj] Kataklizmy w historii miasta
- W 1886 roku pożar, który wszczął się na ulicy Miechowskiej, strawił jedną trzecią całego miasta, tj. 136 nieruchomości.
- W lipcu 1904 roku pożar strawił 2/3 części miast czyli ok. 246 nieruchomości. Ogień wszczął się na ulicy około godz. 12 w nocy na ulicy Szydłowieckiej i wciągu niespełna 2 godzin objął zachodnią i północną połać Rynku i ulicę Szydłowiecką. Pożar zniszczył ponadto ulice: Lgocką, Szkolną, Bożniczą, Pilicką i Krzywą, niszcząc do szczętu w tej dzielnicy cały majątek Wolbromia.
- We wrześniu 1906 roku pożar zniszczył 44 nieruchomości, a w tej liczbie nowo wybudowaną remizę straży, której pomimo energicznej akcji ratunkowej obronić się nie udało.
- W listopadzie i grudniu 1914 roku Wolbrom wszedł w strefę linii bojowej i przez 6 tygodni był nieustannie ostrzeliwany. Od granatu, który uderzył w jeden z domów na ulicy Żarnowieckiej, zapalił się dom, a od niego zajęły się sąsiednie dwa domy, które prawie całe doszczętnie spłonęły.
[edytuj] Przemysł i rozwój
Pod koniec XIX wieku, gdy liczba mieszkańców Wolbromia znacznie wzrosła, w miasteczku zaczął rozwijać się handel i rzemiosło szewskie. Okolica zaczęła rosnąć w siłę w wyniku decyzji cara Aleksandra III, który w roku 1885 podpisał statut Towarzystwa Drogi Żelaznej Deblińsko-Dąbrowskiej. Jej Trasa przecinała wolbromską gminę. Rozpoczęła sie budowa liczącego 433 wiorst torowiska kolejowego, dworców, peronów, infrastruktury...
Okoliczni chłopi znajdowali zatrudnienie przy komunikacyjnej inwestycji, inni wzbogacali się sprzedając ziemię pod drogę żelazną. Wybudowany wówczas budynek dworca kolejowego IV klasy stoi po dzień dzisiejszy. Koleją dojechał do Wolbromia nowoczesny przemysł i... nowa obywatelska świadomość. W 1908 roku firma Towarzystwa Akcyjnego "Westen" założyła tu fabrykę sprzętu kuchennego, którą 4 lata później przekształcono w fabrykę wyrobów gumowych.
Ważną dla miasta instytucją był lokalny bank. 16 września 1910 oku zwołano pierwsze ogólne zebranie Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowego w Wolbromiu. Jego powstanie miało stanowić antidotum na wyzysk i lichwę. Towarzystwo wspomagało rodzimych przedsiębiorców w walce o utrzymanie i wzrost polskiego posiadania. Rozwój polskiej spółdzielczości wspomagał walkę o tożsamość narodową i niepodległość.
[edytuj] Gumowy
- FTT Fabryka Taśm Transporterowych
- Wolmot
- Fagumit
- Inerszczel
- FBO
[edytuj] Samochodowy
- TRI Poland (druga pod względem wielkości fabryka części do samochodów w Europie)
[edytuj] Budowlany
- Wolbud
- Storem
[edytuj] Geodezja i Kartografia
- Wolbromskie Biuro Geodezyjne
[edytuj] Zabytki
[edytuj] Kościoły i zabytkowe kapliczki w Wolbromiu
- Kościół św. Katarzyny
Istniał już w XIV w., ale obecny barokowy budynek mieszkańcy tutejsi zawdzięczają sprowadzonym tu w 1633 r. z fundacji księdza Marcina Wolbroma kanonikom regularnym. Oprócz głównego ołtarza, z połowy XVII w. Pochodzi plebania, która pierwotnie była połączona z kościołem i pełniła funkcję klasztoru. Znacznie później dobudowane zostały nawę boczne, ale największą wartość artystyczną przedstawiają wyrzeźbione w XIX w. Przez Piotra Turbasa cztery boczne ołtarze oraz ambona. Kościół znajduje się przy ulicy Krzywej 2, nieopodal Rynku.
- Kościół Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia (Mariacki)
U zbiegu ulic Mariackiej i Kościuszki stoi modrzewiowy Kościółek Mariacki, ufundowany w 1638 r. jako kościół przyszpitalny. Interesująca i nietypowa jest jego fasada, zaś wewnątrz na uwagę zasługują ołtarze -sarkofagi oraz obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Szpital- przytułek dla ubogich, starców i kalek znajdował się po drugiej stronie ulicy.
- Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego
- Kapliczka w pobliżu Kamiennej Góry
Na rozdrożach ulicy Łukasińskiego i polnej drogi, tuż za Rajami, w pobliżu tzw. Kamiennej Góry mieści się kapliczka powstała w 1915 r. dla upamiętnienia miejsca, w którym polegli austriaccy żołnierze. Wewnątrz znajduje się obraz z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Przez długi czas w kapliczce odbywały się lekcje religii prowadzone przez siostry karmelitanki.
- Kapliczka Jezusa Frasobliwego przy ul. Miechowskiej
[edytuj] Pomniki
- pomnik Jana Kilińskiego
- pomnik upamietniający ofiary holokaustu
- żołnierzom polskim ze wszystkich frontów i partyzantom
[edytuj] Budynki
- Wieża strażnicy OSP
[edytuj] Turystyka
Spacer po mieście warto rozpocząć od Rynku. W jego wschodnim narożniku, otoczony XIX w. kamieniczkami stoi pomnik Jana Kilińskiego z wykutą sentencją autora „Irydiona” oraz napisem „Obrońcy Ojczyzny - Cech Szewski 11.06.1924”. Kilka kroków dalej znajduje się Kościół parafialny pw. św. Katarzyny. Istniał już w XIV w., ale obecny barokowy budynek mieszkańcy tutejsi zawdzięczają sprowadzonym tu w 1633 r. z fundacji księdza Marcina Wolbroma kanonikom regularnym. Oprócz głównego ołtarza, z połowy XVII w. Pochodzi plebania, która pierwotnie była połączona z kościołem i pełniła funkcję klasztoru. Znacznie później dobudowane zostały nawe boczne, ale największą wartość artystyczną przedstawiają wyrzeźbione w XIX w. Przez Piotra Turbasa cztery boczne ołtarze oraz ambona.
U zbiegu ulic Mariackiej i Kościuszki stoi modrzewiowy Kościół Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia (zwany Kościółkiem Mariackim), ufundowany w 1638 r. jako kościół przyszpitalny. Szpital - przytułek dla ubogich, starców i kalek znajdował się po drugiej stronie ulicy.
Wolbromskie uliczki z najstarszej części cechuje charakterystyczna, małomiasteczkowa zabudowa. W pobliżu Rynku są to niewielkie kamienice, dalej nieco uboższe parterowe budynki z profilowanymi gzymsami i sieniami na przestrzał. Przy ulicy 20-tu Straconych widnieje płyta pamiątkowa na miejscu rozstrzelania przez hitlerowców 20 osób schwytanych w 1943 r. w łapance ulicznej. Ich mogiła znajduje się na cmentarzu przy ulicy Miechowskiej. Zespół tego cmentarza ma charakterystyczny kwaterowy układ, a najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z lat 70- tych XIX w. Pierwszego listopada 1993 r. oddano do użytku Kaplicę Pogrzebową, w której odtąd odbywają się uroczystości pogrzebowe. Na drugim końcu miasta, przy ulicy Skalskiej przetrwał fragment dawnego cmentarza żydowskiego z początków XIX w., a w okolicznych lasach widnieją mogiły ofiar holocaustu. Wartość zabytkową mają również liczne w mieście figury i krzyże przydrożne z przełomu XIX i XX w.
Budynki zajezdne - przy ulicy Miechowskiej (w kierunku Miechowa) numery: 20, 24, 26, 28 i 30. Są one parterowe z profilowanymi gzymsami i sieniami na przestrzał. Domy z 1 połowy XIX w. na ul. Krakowskiej 22 i ul. 3 Maja. Układ centrum miasta pochodzi z okresu lokacji, ośrodkiem jego jest kwadratowy Rynek. W rynku zachowało się sporo domów-kamienic z 1 poł. XIX w. (nr 19, 28, 28a, 29).
W Wolbromiu istnieje zbiornik wodny tzw. Nerka o pow. ok. 1,5 ha a na północ od miasta Zalew Wolbromski o pow. 20 ha obydwa stanowiące doskonałe miejsca do wędkowania. Niestety kąpiel jest zakazana. Przy ulicy Konopnickiej położony jest wolbromski park w którym, został wybudowany plac zabaw dla dzieci oraz skatepark. Przez park przepływa rzeka Pokrzywianka.
Na południe od miasta wznosi się Kamienna Góra zwieńczona stalowym milenijnym krzyżem spod którego rozpościera się rozległy widok na Wolbrom i okolicę.
[edytuj] Edukacja
Na terenie miasta funkcjonują 2 przedszkola, 2 szkoły podstawowe, 3 gimnazja, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna oraz Zespół Szkół, w skład którego wchodzą: Liceum Ogólnokształcące, Liceum Rolnicze, Technikum Chemiczne i Zasadnicze Szkoły Zawodowe.
[edytuj] Podstawowe
- Szkoła podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza
- Szkoła podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza
[edytuj] Gimnazja
[edytuj] Licea
- Zespół Szkół im. Romualda Traugutta
[edytuj] Kultura
Życie kulturalne miasta i całej gminy skupia się w Miejskim Ośrodku Kultury, który ma siedzibę przy ulicy Leśnej 2. Wizytówką ośrodka jest działający od 16 lat Zespół Pieśni i Tańca Wolbromiacy. Wysoki poziom artystyczny zespołu sprawia, iż koncertuje on w całej nieomal Polsce, a także za granicą. Przy Miejskim Ośrodku Kultury działają również: ognisko muzyczne, pracownia plastyczna. W pięknej sali widowiskowej na 400 miejsc, oprócz projekcji filmowych kina Radość, organizowane są występy estradowe, teatralne i kabaretowe. Do cyklicznych imprez należą przeglądy: zespołów śpiewaczych Kół Gospodyń Wiejskich, szkolnych zespołów artystycznych, piosenki dziecięcej, zespołów muzycznych. Działa także grupa aerobiku, organizowane są dyskoteki i bale okazjonalne.
Miejski Ośrodek Kultury prowadzi też działalność w zakresie turystyki. Organizuje wycieczki turystyczne oraz pielgrzymki do miejsc kultu religijnego, wyjazdy na spektakle teatralne, opery i obozy szkoleniowo- wypoczynkowe. Na terenie Wolbromia i gminy działa Miejska Biblioteka Publiczna, która oprócz swej siedziby przy ulicy Krakowskiej 1 prowadzi działalność w 6 filiach w okolicznych wioskach.
- Kino Radość
- Miejski Ośrodek Kultury
- Gminne Centrum Informacji
- Miejska Biblioteka Publiczna
- Zespół Pieśni i Tańca Wolbromiacy
[edytuj] Sport i rekreacja
Wolbrom posiada bogatą bazę sportowo rekreacyjną: Zalew Wolbromski o pow. 20 ha, będący doskonałym miejscem wędkowania, kompleks basenów (w tym kryty), stadion sportowy, przy którym zlokalizowany jest hotel „Pod Lasem” i kawiarnia „Leśna”, obiektami tymi zarządza Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej (MZGKiM). W miejscowości Domaniewice znajduje się mały zalew o pow. 1 ha i zalakowany przy nim prywatny pensjonat na 60 miejsc. Miasto jest zatem znakomitą bazą dla turystyki pieszej, rowerowej i automobilowej.
Przy ulicy Leśnej 2 działa Klub Sportowy „Przebój” z sekcjami: piłki nożnej, łuczniczą, szachową i brydża sportowego. Na terenie gminy działają również prężnie: Szkolny Związek Sportowy i Ludowe Zespoły Sportowe organizujące wiele imprez sportowo-rekreacyjnych o masowym charakterze.
[edytuj] Religia
W Wolbromiu działają dwie parafie rzymskokatolickie.
- parafia pw. św. Katarzyny
Parafia św. Katarzyny przy wolbromskim rynku została erygowana prawdopodobnie w XV wieku. Kościół parafialny został wzniesiony na przełomie wieku XV i XVI. Konsekrowany został w 1692 roku. Kościół św. Katarzyny może poszczycić się pięknymi obrazami Pana Jezusa na krzyżu, św. Katarzyny - patronki kościoła oraz Matki Bożej Pocieszenia. Parafia liczy 7300 mieszkańców.
- parafia Podwyższenia Krzyża Świętego
Budowa kościoła rozpoczęła się w 1989 roku. Kościół został konsekrowany i poświęcony w 2000 roku przez bp Adama Śmigielskiego. Wnętrze kościoła zaprojektował Jan Funek, artysta z Krakowa. Powstał ołtarz główny, ołtarz maryjny w osobnej kaplicy, przygotowano 58 ławek, konfesjonały, okna, nagłośnienie, wreszcie malowanie. Parafia liczy 3600 mieszkańców.
[edytuj] Infrastruktura miasta
[edytuj] Ulice
W Wolbromiu jest 70 ulic (razem z Rynkiem).
| 0-9 | 1 Maja, 20-tu Straconych, 29 listopada, 3 Maja |
| A | Akacjowa |
| B | Boczna, Brzozowska |
| D | Dębowa |
| F | Fabryczna |
| G | Garbarska, Górna |
| J | Jaśminowa, Jesionowa |
| K | Kamiennogórska, Kilińskiego, Klonowa, Konopnickiej, Kościelna, Kościuszki, Kotliny, Krakowska, Krótka, Krzywa |
| L | Leśna, Lipowa |
| Ł | Łukasińskiego |
| M | Magazynowa, Mariacka, Marszałka Józefa Piłsudskiego, Miechowska, Miodowa, Młyńska, Moniuszki |
| N | Na stoku, Nowa, Nowakowskiego |
| O | Ogrodowa, Okrzei, Olkuska, Ordona, Orzechowa, Orzeszkowej |
| P | pl. Wolności, Pod Lasem, Polna, Pompka |
| R | Robotnicza, Różana |
| S | Sadowa, Skalska, Słoneczna, Sosnowa, Sportowa, Staszica, Stawowa, Strażacka, Szewska |
| Ś | Świerkowa |
| T | Targowa |
| W | Wąska, Wąwóz, Wiejska, Wiśniowa, Wodna, Wrzosowa, Wspólna, Wyzwolenia |
| Ż | Żurawia, Żwirki i Wigury |
[edytuj] Osiedla
- os. Bolesława Chrobrego
- os. Władysława Łokietka
- os. Wąwóz - Kapkazy
- os. Skalska
- os. XX Lecia
[edytuj] Honorowi obywatele
- gen. Broni Stanisław Targosz
- prof. Konstanty Andrzej Kulka
- prof. Felix Mitelman
- gen. Bolesław Nieczuja-Ostrowski
[edytuj] Zasłużeni w rozwoju miasta i gminy
- Stanisław Biela - dyrektor wolbromskiego "Stomilu" w latach 1959 - 1971, z jego inicjatywy powstało wiele ważnych dla miasta obiektów, m.in. basen i Dom Kultury czy osiedla mieszkaniowe.
- Maria Mrozowska - założycielka pierwszej biblioteki w Wolbromiu oraz drużyny harcerskiej, oddana dzieciom i młodzieży wychowawczyni i nauczycielka, wielka patriotka.
[edytuj] Miasta partnerskie
| Miasto | Kraj |
|---|---|
| Waltershausen | Niemcy |
| Domaszék | Węgry |
[edytuj] Film kręcony w Wolbromiu
Próba mikrofonu to film krótkometrażowy wyreżyserowany przez studenta Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Tomasza Jurkiewicza. Jest to opowieść o młodym, dwudziestoletnim sprzedawcy biletów w kasie PKP, któremu świat marzeń myli się z rzeczywistością. Film zrealizowany był w Wolbromiu przy nieocenionej pomocy mieszkańców i tutejszych instytucji. Sceny kręcone m.in. na terenie stacji PKP, ulicy Ogrodowej, w budynku poczty. W filmie wystąpili: Paweł Tomaszewski, Olga Bołądź, Ewelina Starejki. Film ze specjalnym udziałem Tomasza Kota. Film kręcono w 2006 roku.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
- www.wolbrom.pl Urząd Miasta
- www.wolbrom.info Niezależny serwis informacyjny
- www.umig.wolbrom.pl strona UMiG w Wolbromiu
- www.e-wolbrom.info Wolbrom w mediach
- www.wolbrom.eu Wolbrom z lotu ptaka
