วิกิพีเดีย:การจัดหมวดหมู่
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
การจัดหมวดหมู่ นี้อธิบายแนวทางในการจัดหมวดหมู่ของบทความในวิกิพีเดีย
สารบัญ |
[แก้] คำสั่งในการใส่หมวดหมู่
ถ้าต้องการจัดหมวดหมู่ในบทความ ให้ใส่คำสั่งไว้ในส่วนท้ายบทความ โดยใช้คำสั่ง
[[หมวดหมู่:ชื่อหมวดหมู่]]
[แก้] เมื่อไรที่ควรจัดหมวดหมู่
ทุกหน้าในวิกิพีเดียควรมีหมวดหมู่อย่างน้อย 1 หมวดหมู่ เพื่อเป็นประโยชน์สำหรับผู้อ่านบทความนั้น
- บทความ: ภราดร ศรีชาพันธุ์
- ควรจัดในหมวดหมู่: หมวดหมู่:นักเทนนิส
- ไม่ควรเป็น: หมวดหมู่:นักกีฬาที่ชื่อขึ้นต้นด้วย ภ.สำเภา
- ไม่ควรเป็น: หมวดหมู่:มนุษย์
หลักในการตั้งชื่อบทความ โดยให้ถามตัวเองว่า
1. ถ้าจะเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับชื่อบทความนั้น สามารถเขียนได้อย่างน้อย 1 ย่อหน้าหรือไม
- เช่น ถ้าให้เขียนว่า นักเทนนิสคืออะไร กับ นักกีฬาที่ชื่อขึ้นต้นด้วย ภ.สำเภา คืออะไร
2. ถ้าบทความนั้น โยงไปหาหมวดหมู่ สามารถเห็นถึงความสัมพันธ์เฉพาะตัวที่เกิดขึ้นหรือไม่
- เช่น ภราดร เป็นนักเทนนิส ขณะที่ ภราดรเป็นมนุษย์ (มีความหมายกว้างเกินไป)
สำหรับบทความที่มีมากกว่า 1 หมวดหมู่ ไม่ควรใส่หมวดหมู่นั้นซ้ำซ้อนลงไปในบทความเดิม เช่น ไฟร์ฟอกซ์ ชื่อซอฟต์แวร์ที่ทำหน้าที่เป็นเบราว์เซอร์ และเป็นซอฟต์แวร์เสรี
- ใส่หมวดหมู่เป็น หมวดหมู่:เว็บเบราว์เซอร์ และ หมวดหมู่:ซอฟต์แวร์เสรี
- ไม่ควรใส่ หมวดหมู่:ซอฟต์แวร์ หมวดหมู่:คอมพิวเตอร์
เพราะ เว็บเบราว์เซอร์เป็นส่วนหนึ่งของซอฟต์แวร์ และซอฟต์แวร์เป็นส่วนหนึ่งของคอมพิวเตอร์ อีกทอดหนึ่ง
[แก้] การจัดหมวดหมู่สำหรับบทความชีวประวัติ
การแบ่งหมวดหมู่ของบุคคลใช้คำว่า "ชาว" นำหน้า เช่น ชาวไทย ชาวญี่ปุ่น ชาวจีน ชาวอังกฤษ และอาจมีการแบ่งหมวดหมู่ย่อยลงไปถ้าหมวดหมู่นั้นมีบทความมากระดับนึง เช่น นักการเมืองชาวไทย นักดนตรีชาวญี่ปุ่น ฯลฯ โดยแบ่งแยกหมวดหมู่ ในปัจจุบันมี 2 ลักษณะหลักคือ แบ่งตามเชื้อชาติ และ แบ่งตามอาชีพ ก่อนการจะสร้างหมวดหมู่ของบุคคลแบ่งตามเชื้อชาติ ดูที่ หมวดหมู่:บุคคลแบ่งตามเชื้อชาติ สำหรับหมวดหมู่ย่อยที่มีการสร้างไว้แล้ว
[แก้] วิธีการสร้าง หมวดหมู่
ทำได้โดยเพียงแค่ใส่ลิงก์ที่กำหนดเป็นหมวดหมู่เพิ่มเข้าไป เช่นในบทความ สีแดง ต้องการจัดเข้าหมวดหมู่ สี ให้นำเอาข้อความ [[หมวดหมู่:สี]] ใส่ไว้ที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของบทความ โดยนิยมใส่ไว้ที่ท้ายบทความ
[แก้] วิธีการสร้างหมวดหมู่ย่อย
สร้างหมวดหมู่ย่อยทำเช่นเดียวกับการสร้างหมวดหมู่ในบทความ โดยการใส่ลิงก์ที่กำหนดเป็นหมวดหมู่เข้าไป เช่น หมวดหมู่ หมวดหมู่:การ์ตูนญี่ปุ่น ก็จะเป็นส่วนหนึ่งของหมวดหมู่ หมวดหมู่:การ์ตูน โดยการจัดหมวดหมู่ต้องพึงระวังว่า ระดับของหมวดหมู่นั้น ควรอยู่ระดับที่ครอบคลุมหรือระดับเดียวกัน โดย หมวดหมู่ของ หมวดหมู่:การ์ตูนไทย จะอยู่ในระดับเดียวกับการ์ตูนญี่ปุ่น ซึ่งทั้งสองหมวดหมู่จะอยู่ภายใต้หมวดหมู่การ์ตูน หรือ หมวดหมู่ "นักเทนนิส" กับ "โปรแกรมเมอร์" สามารถอยู่ในระดับเดียวกัน ภายใต้หมวดหมู่ "บุคคลแบ่งตามอาชีพ"
หมวดหมู่ย่อยโดยปกติจะจัดขึ้นในกรณีที่บทความในหมวดหมู่นั้นมีมากเกินไป และยากต่อการค้นหา เช่น ในหมวดหมู่ หมวดหมู่:นักเขียน มีนักเขียนชาวไทย 40 ท่าน ขณะที่มีนักเขียนชาวจีน 2 ท่าน และนักเขียนชาวอเมริกัน 1 ท่าน หมวดหมู่ย่อยนักเขียนชาวไทยควรจะถูกสร้างขึ้น เพื่อง่ายต่อการค้นหา ในขณะเดียวกันหมวดหมู่ย่อยของนักเขียนชาวจีนและชาวอเมริกันอาจจะไม่มีการสร้างในตอนนั้น
[แก้] การทำสารบัญในหมวดหมู่
ถ้าบทความมีบทความมาก ซึ่งจำทำให้ยากต่อการค้นหาสามารถเพิ่มในส่วนบนเป็น สารบัญแนวนอนโดยใส่ แม่แบบ {{สารบัญ}} ไว้ที่ส่วนหัวของหมวดหมู่นั้น
[แก้] หมวดหมู่ของชาววิกิพีเดีย
ชาววิกิพีเดีย ไม่ควรใส่หมวดหมู่ในหน้าของตัวเองยกเว้นหมวดหมู่ที่กำหนดไว้ เพื่อป้องกันการสับสนระหว่างหมวดหมู่ชีวประวัติของบทความ กับผู้เขียน
[แก้] หมวดหมู่ภาพ
ดูที่การจัดหมวดหมู่ภาพในเมต้า (ภาษาอังกฤษ)
[แก้] การตั้งชื่อหมวดหมู่
ชื่อหมวดหมู่ตั้งชื่อตามนโยบายการตั้งชื่อบทความ ตัวอย่างเช่น ตั้งชื่อหมวดหมู่เป็นภาษาไทย หรือตั้งชื่อหมวดหมู่เป็นคำนาม ไม่เป็นคำกริยา เช่น ตั้งเป็น
หมวดหมู่:ความรัก แทนที่ หมวดหมู่:รัก
[แก้] การจัดเรียงภายในหมวดหมู่
ในหมวดหมู่จะมีการจัดเรียงตามตัวอักษรตามชื่อของบทความ เช่น ฟุตบอล และ บาสเกตบอล ในหมวดกีฬา จะถูกจัดอยู่ใน ฟ.ฟัน และ บ.ใบไม้ ตามลำดับ แต่ในบางกรณีอาจจะมีการจัดเรียงพิเศษเพื่อให้เหมาะสม เช่น บทความ ประเทศญี่ปุ่น และประเทศฝรั่งเศส ถ้าไม่มีการจัดพิเศษจะถูกจัดอยู่ในหมวด ป.ปลา (มาจากคำว่า ประเทศ นำหน้า) สำหรับการจัดหมวดหมู่ประเภทนี้ จำเป็นต้องใช้เครื่องหมายขีดตั้ง ( | )เข้ามาช่วย เพื่อให้จัดได้เหมาะสม โดยใช้
[[หมวดหมู่:ประเทศ|ญี่ปุ่น]] และ [[หมวดหมู่:ประเทศ|ฝรั่งเศส]]
สำหรับบทความประเทศญี่ปุ่น และฝรั่งเศสตามลำดับ เพื่อให้มีการจัดอยู่ใน ญ.หญิง และ ฝ.ฝา
ในบทความภาษาไทย เนื่องจากโปรแกรมมีเดียวิกิยังไม่รองรับการเรียงลำดับภาษาไทยอย่างเต็มที่ สระที่วางไว้หน้าตัวอักษร ได้แก่ สระ เ แ โ ไ ใ จะมีปัญหาในการจัดเรียง ซึ่งทำให้คำว่า ไทย ถูกจัดลำดับใน หมวด สระไอ โดยในปัจจุบันมีการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าโดยการนำตัวอักษรที่ต้องการจัดไว้ในหน้าก่อน เช่นประเทศไทย จัดโดย
[[หมวดหมู่:ประเทศ|ทไทย]]
แม้ว่าจะอ่านไม่ถูกหลักแต่ใช้ประโยชน์ในการจัดเรียง
การจัดเรียงหมวดหมู่ที่อยู่ภายใต้ชื่อตัวเองให้ใส่เครื่องหมายขีดตั้งพร้อมเว้นวรรคตามหลัง เช่น บทความนักฟิสิกส์ ในหมวดหมู่หมวดหมู่:นักฟิสิกส์
ใส่ [[:หมวดหมู่:นักฟิสิกส์| ]] ในบทความนักฟิสิกส์
นอกจากนี้อาจมีการจัดเรียงให้เหมาะสมในแต่ละหมวดหมู่ย่อย
[แก้] การใช้งานหมวดหมู่
- การค้นหาสำหรับผู้อ่าน
- การลิงก์จากบทความ ทำได้โดยใส่เครื่องหมาย โคลอน ( : ) ไว้หน้าคำว่า หมวดหมู่ เช่นต้องการลิงก์ไปที่หมวดหมู่ จิตวิทยา ให้ใส่ข้อความว่า [[:หมวดหมู่:จิตวิทยา]] ไว้ในบทความ
- การทำหน้าเปลี่ยนทาง (REDIRECT) ไม่ควรทำในหมวดหมู่เนื่องจากทางซอฟต์แวร์มีเดียวิกิ ไม่รองรับการเปลี่ยนทางของบทความภายใน
[แก้] การเชื่อมโยงหมวดหมู่ไปที่หมวดหมู่ภาษาอื่น
การเชื่อมโยงหมวดหมู่ไปที่หมวดหมู่ภาษาอื่นทำได้เหมือนการเชื่อมโยงบทความไปภาษาอื่น ประโยชน์ในการอ้างอิงถึงหมวดหมู่หลักและหมวดหมู่ย่อยที่ควรจะมี อย่างไรก็ตามในแต่ละภาษาอาจมีการจัดหมวดหมู่ที่เหมาะสมแตกต่างกันไป โดยหมวดหมู่ในภาษาหนึ่งอาจจะไม่ควรเป็นหมวดหมู่ในภาษาอื่น
