Noam Chomsky

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Medya Portalı

Avram Noam Chomsky
Doğum tarihi	1928
Ölüm tarihi	-
Doğum yeri	Amerika
Mesleği	Dilbilimci

Avram Noam Chomsky, (d. 7 Aralık 1928), 7 Aralık 1928'de Philadelphia/Pennslyvania'da doğdu. Rus göçmeni William Chomsky'nin oğludur. Babası İbranice öğretmeniydi, ve ortaçağ İbranice grameri üzerine hazırlanan bilimsel bir dergiyi çıkarmaktaydı. İlk eğitimini Philadephia'daki Oak Lane Country Day Okulu'nda ve Central Lisesi'nde aldı. 1940 ile 1945 yılları arasında New York Şehri'nin anarşist-sosyalist Yahudi entelektüel cemaatinin çalışmalarıyla haşır neşir oldu; ve Arap-Yahudi işbirliği için çalışmak üzere İsrail'e göç etmeyi planladı.

Eğitimine dil bilim, matematik ve felsefe çalışacağı Pennslyvania Üniversitesi'nde devam etti. 1945-50 yılları arasında Pennslyvania Üniversitesi öğrencisiydi ve dil bilimi öğrenimine başladı. Bu süre zarfında, Zellig Harris'in "Yapısal Dil Biliminin Yöntemi" adlı kitabının düzeltmeleri üzerine çalıştı, ve Harris'in siyaset üzerine görüşlerine karşı sempati duymaya başladı. Radikal-empirist bir felsefeci olan Nelson Goodman'ın öğrenciliğini de yaptı. 1951 yılında Goodman'ın Genç Araştırmacı Bursu önerisini kabul ederek Harvard Üniversitesi'ne gitti.

1953 yılında, Chomsky Avrupa'ya seyahat etti. Bu gezi sırasında, yapısal dil bilimini şekillendirme girişiminin işe yaramayacağına karar verdi, çünkü dil oldukça soyut doğuştan [edinilen] [ing. generative] bir olguydu. Bundan sonraki çalışmalarının bu olgunun modellenmesi ile ilgili olması gerektiğine karar vermişti. 1955 yılında Pennslyvania Üniversitesi'nden doktora derecesini aldı, ancak bu dereceyi elde etmesini sağlayan araştırmaların çoğunu 1951-55 yılları arasında Harvard Üniversitesi'nde gerçekleştirdi. Doktora derecesini almasından bu yana Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde çalışmaktadır; şu anda Modern Diller ve Dil bilimi bölümündeki Ferrari P. Ward Başkanlığı görevinde bulunmaktadır. Noam, 24 Aralık 1949'da [şu anda Harvard Üniversitesi'nde profesör olan] Carol Schatz ile evlendi, ve iki çocukları vardır.

Noam ününü dil bilimi alanında kazandı. Dil bilimin bazı tarihsel ilkelerini İbranice uzmanı olan babası William'dan edinmiştir. Aslında, Yüksek Lisans derecesi için gerçekleştirdiği ilk araştırmaları konuşulmakta olan modern İbranice hakkındaydı. Pekçok başarısının arasında en ünlü olanı, modern mantığa ve matematiksel temellere olan ilgisinden kaynaklanan üretici dil bilgisi [ing. generative grammar] üzerine olan çalışmalarıdır. Bunun sonucunda, bunu [üretici dil bilgisi'ni] doğal dillerin tanımlamasına uygulamıştır. Öğrenci olarak, Noam Pennslyvania Üniversitesi Dil bilimi profesörü olan Zellig Harris'den oldukça etkilenmiştir. Zellis'in siyasi görüşlerine olan sempatisi, onu dil bilimi alanında yüksek lisans eğitimi görmeye yönlendirmiştir.

Noam her zaman siyaset ile ilgilenmiştir, ve onu dil bilimi alanına çeken şeyin siyaset olduğu söylenir. Sosyalizm ve anarşizme doğru olan siyasi eğilimi, kendi deyişiyle "radikal New York Yahudi cemaati"nden kaynaklanmaktadır. 1965'den beri ABD dış politikasının önde gelen eleştirmenlerinden birisi olmuştur. Amerika'nın Vietnam'a karışmasına karşı öne sürülen en önemli argümanlardan kabul edilen Amerikan Gücü ve Yeni Mandarinler makalelerinden oluşan kitabını yayınlamıştır.

Chomsky, akademik alanda saygı görmüş ve pekçok defa onurlandırılmıştır. Londra Üniversitesi ve Chicago Üniversitesi tarafından Onursal Doktorluk ile ödüllendirilen Chomsky, aynı zamanda dünyanın birçok yerinde konferanslara davet edilmiştir. 1967'de Berkeley'deki California Üniversitesi'nde Beckman Konferansını vermiştir. 1969'da ise Oxford Üniversitesi'nde John Locke Konferansını ve Londra Üniversitesi'nde de Sherman Anma Konferasını vermiştir.

Bibliyografya

Dil Bilimi

Daha fazla bibliyografya için Chomky'nin MIT'teki sayfasına bakınız].

Chomsky (1951). Morphophonemics of Modern Hebrew. Master's thesis, University of Pennsylvania.
Chomsky (1955). Logical Structure of Linguistic Theory.
Chomsky (1955). Transformational Analysis. Ph.D. dissertation, University of Pennsylvania.
Chomsky, Noam, Morris Halle, and Fred Lukoff (1956). "On accent and juncture in English." In For Roman Jakobson. The Hague: Mouton
Chomsky (1957). Syntactic Structures. The Hague: Mouton. Reprint. Berlin and New York (1985).
Chomsky (1964). Current Issues in Linguistic Theory.
Chomsky (1965). Aspects of the Theory of Syntax. Cambridge: The MIT Press.
Chomsky (1965). Cartesian Linguistics. New York: Harper and Row. Reprint. Cartesian Linguistics. A Chapter in the History of Rationalist Thought. Lanham, Maryland: University Press of America, 1986.
Chomsky (1966). Topics in the Theory of Generative Grammar.
Chomsky, Noam, and Morris Halle (1968). The Sound Pattern of English. New York: Harper & Row.
Chomsky (1968). Language and Mind.
Chomsky (1972). Studies on Semantics in Generative Grammar.
Chomsky (1975). The Logical Structure of Linguistic Theory.
Chomsky (1975). Reflections on Language.
Chomsky (1977). Essays on Form and Interpretation.
Chomsky (1979). Morphophonemics of Modern Hebrew.
Chomsky (1980). Rules and Representations.
Chomsky (1981). Lectures on Government and Binding: The Pisa Lectures. Holland: Foris Publications. Reprint. 7th Edition. Berlin and New York: Mouton de Gruyter, 1993.
Chomsky (1982). Some Concepts and Consequences of the Theory of Government and Binding.
Chomsky (1982). Language and the Study of Mind.
Chomsky (1982). Noam Chomsky on The Generative Enterprise, A discussion with Riny Hyybregts and Henk van Riemsdijk.
Chomsky (1984). Modular Approaches to the Study of the Mind.
Chomsky (1986). Knowledge of Language: Its Nature, Origin, and Use.
Chomsky (1986). Barriers. Linguistic Inquiry Monograph Thirteen. Cambridge, MA and London: The MIT Press.
Chomsky (1993). Language and Thought.
Chomsky (1995). The Minimalist Program. Cambridge, MA: The MIT Press.
Chomsky (1998). On Language.
Chomsky (2000). New Horizons in the Study of Language and Mind.
Chomsky (2000). The Architecture of Language (Mukherji, et al, eds.).
Chomsky (2001). On Nature and Language (Adriana Belletti and Luigi Rizzi, ed.).
Chomsky, N. & Place, U.T. (2000). "The Chomsky-Place correspondence 1993-1994". Edited, with an introduction and suggested readings, by T. Schoneberger. The Analysis of Verbal Behavior, 17, 7-38.

Bilgisayar Bilimleri

Chomsky (1956). Three models for the description of language. I.R.E. Transactions on Information Theory, vol. IT-2, no. 3: 113-24.

Siyaset

(1969). American Power and the New Mandarins
(1970). "Notes on Anarchism", New York Review of Books
(1970). At war with Asia
(1970). Two Essays on Cambodia
(1971). Chomsky: selected readings
(1971). Problems of Knowledge and Freedom
(1973). For Reasons of State
(1974). Peace in the Middle East? Reflections on Justice and Nationhood
(1976). Intellectuals and the State
(1978). Human Rights and American Foreign Policy
(1979). After the Cataclysm: Postwar Indochina and the Reconstruction of Imperial Ideology (with Edward Herman)
(1979). Language and Responsibility
(1979). The Washington Connection and Third World Fascism (with Edward Herman)
(1981). Radical Priorities
(1982). Superpowers in collision: the cold war now
(1982). Towards a New Cold War: Essays on the Current Crisis and How We Got There
(1983). The Fateful Triangle: The United States, Israel, and the Palestinians
(1985). Turning the Tide : U.S. intervention in Central America and the Struggle for Peace
(1986). Pirates and Emperors: International Terrorism in the Real World
(1986). The Race to Destruction: Its Rational Basis
(1987). The Chomsky Reader
(1987). On Power and Ideology
(1987). Turning the Tide: the U.S. and Latin America
(1988). The Culture of Terrorism
(1988). Language and Politics
(1988). Manufacturing Consent: The Political Economy of the Mass Media (with Edward Herman)
(1989). Necessary Illusions
(1991). Terrorizing the Neighborhood
(1992). What Uncle Sam Really Wants
(1992). Chronicles of Dissent
(1992). Deterring Democracy
(1993). Letters from Lexington: Reflections on Propaganda
(1993). The Prosperous Few and the Restless Many
(1993). Rethinking Camelot: JFK, the Vietnam War, and U.S. Political Culture
(1993). World Order and Its Rules: Variations on Some Themes
(1993). Year 501: The Conquest Continues
(1994). Keeping the rabble in Line
(1994). Secrets, Lies, and Democracy
(1994). World Orders, Old and New
(1996). Powers and Prospects: Reflections on Human Nature and the Social Order
(1996). Class Warfare
(1997). Media Control: The Spectacular Achievements of Propaganda
(1997). One Chapter, The Cold War and the University
(1998). The Culture of Terrorism
(1999). The Umbrella of US Power
(1999). The New Military Humanism: Lessons from Kosovo
(1999). Profit over People
(1999). The Fateful Triangle
(2000). Rogue States
(2001). Propaganda and the Public Mind
(2001). 9-11
(2002). Understanding Power: The Indispensable Chomsky
(2002). Media control
(2003). Hegemony or Survival: America's Quest for Global Dominance
(2003). Znet article, Deep Concerns
(2005). Chomsky on Anarchism
(2005) Government in the future. Seven Stories Press. ISBN 1583226850.
(2005). Imperial Ambitions - Conversations on the Post-9/11 World
(2006). Failed States: The Abuse of Power and the Assault on Democracy
(2006). Perilous Power. The Middle East and U.S. Foreign Policy. Dialogues on Terror, Democracy, War, and Justice (with Gilbert Achcar)

Biyografiler

Barsky, Robert (1997). Noam Chomsky: A Life of Dissent. Cambridge: MIT Press. ISBN 0262522551. Retrieved on 2006-09-05.
Sperlich, Wolfgang B. (2006). Noam Chomsky. London: Reaktion Books. ISBN 1861892691. Retrieved on 2006-09-05.

Filmler

Manufacturing Consent: Noam Chomsky and the Media, Director: Mark Achbar and Peter Wintonick (1992)
Last Party 2000, Director: Rebecca Chaiklin and Donovan Leitch (2001)
Power and Terror: Noam Chomsky in Our Times, Director: John Junkerman (2002)
Distorted Morality — America's War On Terror?, Director: John Junkerman (2003)
Noam Chomsky: Rebel Without a Pause (TV), Director: Will Pascoe (2003)
The Corporation, Director: Jennifer Abbott and Mark Achbar (2003)
Peace, Propaganda & the Promised Land, Directors: Sut Jhally and Bathsheba Ratzkoff (2004)

Türkçeye Çevrilmiş Eserleri

Dil ve Zihin (2001), Ankara, Ayraç Yayınevi. (Language and Mind kitabının çevirisi)
Dil ve Sorumluluk (2002) , Ekin Yayınları. (Language and Responsibility kitabının çevirisi)
11 Eylül (2002), Om Yayınevi.
11 Eylül ve Sonrası Dünya Nereye Gidiyor? (2002), Aram Yayınları.
Amerikan Müdahaleciliği (2001), Aram Yayınları.
Batı'nın Yeni Standartları Kosova, Doğu Timor ve Dünyaya Hükmeden Yeni Kuşak (2002), Everest Yayınları
Demokrasi Gerçek ve Hayal (2001), Pınar Yayınları.
Demokratik İdeallerin Çöküşü (1997), Pınar Yayınları.
Dünya Düzeni: Eskisi Yenisi (2000), Metis Yayınları.
Düşük Yoğunluklu Demokrasi Yeni Dünya Düzeni ve Yeni Politik Güçler (1995), (Samir Amin, Andre Gunder Frank ile birlikte), Alan Yayıncılık
Halkın Sırtından Kazanç (2000), Om Yayınevi.
Kader Üçgeni (1993), İletişim Yayınevi.
Korsanlar ve İmparatorlar Gerçek Dünyada Uluslararası Terörizm (1991), Akademi Yayınları.
Medya Denetimi Immediast Bildirgesi (1995), Tümzamanlar Yayınları.
Medya Gerçeği (1999), Tümzamanlar Yayınları.
Medya Gerçeği (2002), Everest Yayınları.
Modern Çağda Entellektüellerin Rolü (1994), Pınar Yayınları.
Noam Chomsky Bir Muhalifin Yaşamı (2001), (Robert F. Barsky), Doğan Kitapçılık.
Noam Chomsky ile İki Saat (2003), (Denis Robert, Weronika Zarachowicz ), Plan B Yayınları
Sam Amca Ne İstiyor İkinci Dünya Savaşı'ndan Günümüze Amerikan Politikaları (2000), Minerva Yayınları.
Sömürgecilikten Küreselleşmeye Ütopya Yayınevi
Terörizm Efsanesi (1999),(Edward S. Herman, Gerry O'Sullivan, Alexander George ile birlikte) Ayraç Yayınevi.
Terörizm Kültürü (2002), Pınar Yayınları
Yeni Dünya Düzeninde Yalanlar ve Gerçekler (2000), Mavi Ada.
Yeni Dünya Düzeninde Yalanlar ve Gerçekler Sarmal Yayınevi.