Ισλάμ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το Ισλάμ είναι μια μονοθεϊστική θρησκεία, η οποία διαμορφώθηκε με το κήρυγμα και τη δράση του Μωάμεθ στις αρχές του 5ου αιώνα Κ.Χ.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Βασικές αρχές
[Επεξεργασία] Ονομασία
Η αραβική λέξη «ισλάμ» (αραβικά: إسلام ) σημαίνει «υποταγή στον Θεό» και εκείνοι που αποδέχονται τη στάση υπακοής, εξάρτησης και αφοσίωσης στον Θεό ονομάζονται μουσλίμ (muslim), που σημαίνει «υποταγμένος στον Ύψιστο».
Το Ισλάμ δεν έχει μόνο θρησκευτική αλλά και πολιτική υπόσταση. Έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορες ονομασίες για να το προσδιορίσουν: Ισλαμισμός, Μουσουλμανισμός και Μωαμεθανισμός. Ο τελευταίος όρος θεωρείται απορριπτέος από τους μουσουλμάνους μιας και θεωρούν εαυτούς όχι λάτρεις του Μωάμεθ αλλά απλώς ακόλουθους της διδασκαλίας του.
Η κύρια και ειδοποιός διαφορά της θρησκείας αυτής από τις άλλες μονοθεϊστικές, δεν είναι η πίστη και διδασκαλία περί μοναδικότητας του Θεού, αλλά στην προσήλωση ότι «προφήτης αυτού ο Μωάμεθ» (αραβικά: لا إله إلا (الله ومحمد رسول الله , Λα Ιλάχα ίλλα αλλάχ , Μουχάμμαντ ουρ ρασούλου Αλλάχ ).
[Επεξεργασία] Επικράτεια
Το Ισλάμ έχει επικρατήσει σε ολόκληρη τη ζώνη που εκτείνεται από τον Βόλγα προς βορά, μέχρι τη Μαδαγασκάρη προς νότο, και από το Καράτσι του Πακιστάν ανατολικά, μέχρι το Ντακάρ της Σενεγάλης δυτικά. Ανατολικότερα, αποτελεί κύρια θρησκεία στη Μαλαισία και την Ινδονησία.
[Επεξεργασία] Επιδράσεις
Το Ισλάμ έχει λάβει επιδράσεις από τρεις βασικές ρίζες: η προϊσλαμική αραβική θρησκεία, ο Ιουδαϊσμός και ο Χριστιανισμός. Από φιλοσοφικής πλευράς επηρεάστηκε τόσο από την Πλατωνική όσο και από την Αριστοτελική σκέψη. Σε νομικά θέματα, εκτός από την αραβική κληρονομιά, δέχθηκε επιδράσεις και από την ρωμαϊκή και βυζαντινή παράδοση.
[Επεξεργασία] Διδασκαλία
[Επεξεργασία] Το Κοράνιο
Το Κοράνιο είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίζεται το Ισλάμ και είναι το αντίγραφο ενός ουράνιου πρωτότυπου. Στους ανθρώπους κυκλοφορεί απλά ένα αντίγραφό του. Το πρωτότυπο αυτό βρίσκεται πάντοτε μπροστά στον Θεό. Έχει την ίδια θέση που έχει στον χριστιανισμό ο Ιησούς ως προαιώνιος Λόγος του Θεού.
Είναι βιβλίο που διαιρείται σε 114 κεφάλαια. Κάθε κεφάλαιο ονομάζεται «σούρα» και αποτελείται από 3 έως 286 στίχους και κάθε στίχος μπορεί να αποτελείται από 2 έως 10.000 λέξεις. Στο αραβικό πρωτότυπο οι σούρες, είναι γνωστές με τα ονόματα που φέρουν π.χ. αλ-Φατίχα (Η Έναρξη), αλ-Μπάκαρα (Το Βόδι), κλπ. αλλά στην εποχή μας επικρατεί ο αριθμητικός προσδιορισμός των κεφαλαίων.
[Επεξεργασία] Η Χαντίθ
Η Χαντίθ είναι η παράδοση γύρω από την συμπεριφορά και τη σοφία του Μωάμεθ, που καθορίστηκαν μεταδιδόμενα από στόμα σε στόμα από αυτόπτες μάρτυρες της πρώτης Ισλαμικής γενιάς.
Οι δύο κλασικές συλλογές είναι οι «Σαχίχ» του al-Bukhari και του Muslim. Οι συλλογές αυτές ονομάζονται «οι δυο γνήσιες» (al-sahihan) και περιέχουν αφηγήσεις δογματικού, ηθικού και ιστορικού ενδιαφέροντος . Οι Σιίτες έχουν τις δικές τους Χαντίθ τις οποίες αποδίδουν στην οικογένεια του Αλή.
Ενώ το Κοράνιο είναι ο λόγος του Θεού, οι Χαντίθ θεωρούνται «ο λόγος του Μωάμεθ». Επίσης, οι δυο κύριοι κλάδοι του Ισλάμ είναι οι Σουνίτες και οι Σιίτες.
[Επεξεργασία] Τα θεμέλια της πίστης
1. Απόλυτη μοναδικότητα, υπερβατικότητα και απρόσωπο του Αλλάχ. Στην Ισλαμική θεολογία χρησιμοποιούνται για τον Θεό 99 ονόματα, τα οποία εκφράζουν διάφορες όψεις του μεγαλείου της υπάρξεώς του. Για παράδειγμα, αποκαλείται ο Άγιος, ο Πρώτος, ο Έσχατος, ο Δημιουργός, ο Ακούων, ο Βλέπων, ο Ισχυρός, ο Πλούσιος, ο Σοφός, ο Ελεήμων, ο Συγχωρών, ο Αγαπητός, η Δικαιοσύνη, η Αλήθεια κ.λπ.
Η γνώση για τον Θεό δεν μπορεί να είναι ποτέ πλήρης και έτσι το εκατοστό θείο όνομα του Θεού το αγνοούμε. Το Κοράνιο επιμένει με πάθος στη μοναδικότητα του Αλλάχ, την παντοδυναμία του και την παντοκρατορία του. «Είς εστίν ο Θεός ημών και ουδείς έτερος υπάρχει. Είναι οικτίρμων και ελεήμων» (2:158). Αυτός δημιούργησε τον κόσμο (2:27, 41:9-12) και προνοεί συνεχώς για το σύμπαν. Έπλασε τον άνθρωπο, εμφύσησε στον Αδάμ το πνεύμα του (32:9) και τον δίδαξε με τα ονόματα των ζώων και των πραγμάτων (32:13,29).
2. Η πίστη στη ύπαρξη των αγγέλων. Αυτοί δημιουργήθηκαν από το φως και είναι εκτελεστές των διαταγών του Θεού. Με θεϊκή εντολή, ο άγγελος Γαβριήλ μετέφερε από τον ουρανό στη γη το Κοράνιο και το υπαγόρευσε στον Μωάμεθ.
[Επεξεργασία] Θρησκευτικές υποχρεώσεις
Κάθε μουσουλμάνος οφείλει να πιστεύει στην μοναδικότητα και παντοδυναμία του Θεού (Αλλάχ στα αραβικά), στους αγγέλους του (ο Γαβριήλ είναι από τους σημαντικότερους, καθώς μετέφερε τον λόγο του Θεού κατά καιρούς στην ανθρωπότητα μέσω των προφητών), στα βιβλία του (ο Νόμος, ή αλλιώς Τορά, οι Ψαλμοί, τα Ευαγγέλια και το Ιερό Κοράνιο), στους προφήτες του (σύμφωνα με το Ισλάμ υπήρξαν περί τους 125.000 προφήτες, από τους οποίους το Κοράνιο αναφέρει τα ονόματα μόνο 25 από αυτούς), την ημέρα της κρίσης (κατά την οποία θα αναστηθούν και θα κριθούν όλοι οι άνθρωποι και σύμφωνα με τις πράξεις τους θα πάνε στον παράδεισο ή στην κόλαση) και το πεπρωμένο (qadar), το οποίο μόνο ο Θεός γνωρίζει. Γενικά οι μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι τα αρχικά βιβλία που αποκάλυψε ο Θεός αλλοιώθηκαν με την πάροδο των χρόνων. Μόνο το Κοράνιο έμεινε αναλλοίωτο.
[Επεξεργασία] Οι Πέντε Στύλοι της Τήρησης
Κάθε μουσουλμάνος έχει 5 υποχρεώσεις στην ζωή του, τους Πέντε Στύλους της Τήρησης. Αυτοί είναι οι εξής, όπως περιγράφονται στο Κοράνιο:
- Η ομολογία της πίστης, σαχάντα, ότι δηλαδή «Δεν υπάρχει άλλος θεός εκτός από τον Θεό (αραβικά Αλλάχ)· ο Μωάμεθ είναι ο προφήτης (ή αγγελιαφόρος) του Θεού». (Σούρα 33:40)
- Η προσευχή, σαλάτ, η οποία πρέπει να γίνεται πέντε φορές την ημέρα κατά προτίμηση στο τζαμί κοιτάζοντας προς τη Μέκκα (κίμπλα) (η δεύτερη προσευχή της Παρασκευής πρέπει να γίνει στο τζαμί). (Σούρα 2:144)
- Η ελεημοσύνη, ζακάτ, υποχρέωση δηλαδή να δίνει κανείς ένα ποσοστό του εισοδήματός του και της αξίας κάποιας ιδιοκτησίας. Δίνοντάς το, συμβάλλει στον εξαγνισμό της υπόλοιπης περιουσίας του. (Σούρα 24:56)
- Η νηστεία, σάουμ. Kατά τη διάρκεια του Ραμαντάν (Ραμαζανιού), του 9ου μήνα του ισλαμικού ημερολογίου, απαγορεύεται το φαγητό, το ποτό και το κάπνισμα καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας. (Σούρα 2:180-182)
- Η ιερή αποδημία ή προσκύνημα, χατζ, στη Μέκκα, Κάθε πιστός τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του θα πρέπει να επισκεφθεί τους ιερούς τόπους του Ισλάμ «αν μπορεί να αντεπεξέλθει στα έξοδα», τον 12ο μήνα του ισλαμικού ημερολογίου και αν μπορεί να εξασφαλίσει την διαβίωση της οικογένειάς του κατά την απουσία του. (Σούρα 3:87)
[Επεξεργασία] Άλλοι κλάδοι του Ισλάμ
[Επεξεργασία] Πρόσθετη ανάγνωση
- Το Κοράνιο, στα ελληνικά (pdf)
 |
Αυτό το άρθρο σχετικά με το Ισλάμ χρειάζεται επέκταση. Βοηθήστε τη Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το!. |
