Frankfurto ĉe Majno

El Vikipedio

Frankfurto ĉe Majno Frankfurt am Main
Lando	Germanio
Regiono	Hesio
Departemento aŭ Federacia ŝtato aŭ Provinco	Hesio
Poŝta Kodo	60001 - 60599, 65901 - 65936
50° 7' N, 8° 41' E ^Mapo
Alteco	{{{alt}}}
Areo	248
Loĝantoj	643000 loĝantoj {{{des}}} loĝantoj / km²

Frankfurt am Main [FRANKfurt am Majn] (esperantlingve Frankfurto ĉe Majno) estas la plej granda urbo en Hesio kaj la kvina plej granda urbo en Germanio. Ĝi havas universitaton, diversajn altlernejojn, muzeojn kaj bibliotekojn kaj estas fama financmetropolo kun multaj bankoj, interalie la Eŭropa Centra Banko. Ĉi tie troviĝas unu el la plej grandaj flughavenoj de Eŭropo.

En la urbo estis naskita la fama germana poeto Johann Wolfgang von Goethe. Frankfurto havas longan historion kiel bazarejo por libroj. Ankoraŭ hodiaŭ okazadas ĉi tie unu el la plej gravaj librofoiroj. Multaj konataj eldonejoj havas ĉi tie sian sidejon.

Retpaĝo de la Esperanto-Societo Frankfurto: http://www.esperanto-frankfurt.de
Unuaj aktivaĵoj de la societo okazis en la jaro 1904.

En la kvartalo Sachsenhausen troviĝas tri stratoj, kies nomoj rilatas al Esperanto: Esperantostraße, Ludwig-Zamenhof-Weg kaj Carl-Barthel-Weg.

[redaktu] Vidindaĵoj

ĉirkaŭ la centra placo "Römerberg":

domgrupo "Römer" kun urbodomo kaj Imperiestra Salono (eksa kronadejo de germanaj imperiestroj)
vico da trabfakaj domoj, novkonstruitaj en stilo tre multe trovebla ĝis la Dua Mondmilito
domo "Wertheim", unu el tre malmultaj trabfakaj domoj en la urbocentro kiu restis post la milito
Paŭlo-preĝejo (foto dekstre), germana parlamentejo dum la jaroj 1848/49, nun muzeo kaj solenaĵejo

la Paŭlo-Preĝejo
Bartolomeo-preĝejo, populare nomata "Dom" (katedralo)
Nikolao-preĝejo
elfositaj romiaj kaj mezepokaj muroj
muzeoj: pri urba historio, pri ludiloj, Schirn (arta ekspozicio) k. a.

cetera urbocentro:

malnova operejo (nun uzata ĉefe kiel koncertejo)
malnova juda tombejo (nur rigardebla de ekstere aŭ kun gvidanto)
preĝejoj: Leonhardt, Katharinen, Liebfrauen
muzeoj: pri judoj, pri prahistorio, pri Goethe, pri moderna arto
superrigardoj: senkoste de Zeilgalerie; pli alta, sed pagenda de Maintower

Je la alia flanko de Majno troviĝas la kvartalo Sachsenhausen, kies malnova parto estas fama pro siaj trinkejoj. Tie troviĝas multe pli da malnovaj trabfakaj domoj (sed ankoraŭ pli multaj kaj pli pitoreske en kvartalo Höchst, plej ofte nur konata pro siaj kemiaj fabrikoj). Ĉe la Sachsenhausen-a bordo estas multaj muzeoj, ekz. pri arkitekturo, pri filmoj kaj la fama arta ekspozicio "Städel".

Plie:

ĉina ĝardeno (tuj ekster la centro)
Palmo-ĝardeno (kun vitraj domoj, pagenda)
naturhistoria muzeo Senckenberg (fama pro dinosaŭro-skeletoj)
mono-muzeo de la ĝermana ŝtata banko (senkosta)
pliaj vidindaĵoj en Höchst, ekz. la palaco de industriisto Bolongaro
rondveturo per historia tramo "Ebbelwei-Express"

[redaktu] Esperanto en Frankfurto ĉ. M.

Tie propagandis Karl Wallon en frua 20-a jarcento.

[redaktu] Publika transporto

La publikan transporton de suda Hesio kunordigas Rhein-Main-Verkehrsverbund (RMV). Vidu tie por biletaj informoj.

Longdistancaj kaj regionaj trajnoj: Frankfurto havas grandan kapostacion okcidente de la centro. Sub resp. apud la ĉefa flughavena halo ekzistas du fervojstacioj: La unua, pli malnova, estas nun uzata de regionaj kaj lokaj trajnoj, ĉe la dua haltas longdistancaj. Ankaŭ la suda stacio (en Sachsenhausen) havas konsiderindan rolon por fervojoj.

Lokaj (ĉirkaŭurbaj) trajnoj: Por la tiel nomata S-Bahn (simbolo ) ekzistas tunelo de la ĉefstacio al la urbocentro kaj plu sub Majno al la sudoriento. Tiu ĉefa akso transprenas ankaŭ funkcion de metroo. De ĝi la linioj disradias al la ĉirkaŭantaj urboj. Ankaŭ la okcidentaj kvartaloj kaj la flughaveno estas tiel konektitaj kun la centro.

Enurba trafiko: kerno estas reto da metrooj (simbolo (simbolo ) kun tri ĉefaj aksoj (iom tramecaj, vidu tram-metroo). De la nord-suda ĝi pluveturas ankaŭ al la apudaj urboj Oberursel kaj Bad Homburg. Krome ekzistas tramoj kaj busoj.

[redaktu] Futbala Mondpokalo 2006

Frankfurto estis unu el la gastigantaj urboj de la Futbala Mondpokalo 2006

Inter la 9-a de junio kaj la 9-a de julio 2006 en Germanio okazis la Futbala Mondpokalo, inter alie en Frankfurto. En la tute alikonstruita stadiono kun fermebla tegmento en arbarego sude de la urbocentro, kiu dum la turniro havis 43.324 sidlokojn, okazis pluraj matĉoj.

Ekzistis pluraj ofertoj por futbalemuloj, kiuj alvojaĝis sen enirbiletoj stadionaj kaj ne plu ricevis tiajn biletojn nigramerkate, tamen vidi la matĉojn - unu el ili estis la Majna Areno, ekranego meze de la rivero Majno en Frankfurto kaj spektejo kun miloj da sidlokoj je la riverbordo.

La Majna Areno (vidu supre en la teksto)

[redaktu] Ligoj

		Citaĵo el la Enciklopedio de Esperanto 1934
Frankfurt a. M. Urbo en Germanujo; 541.000 loĝantoj. 2-a kongreso de SAT, 12a ĝis 16a de aŭgusto 1921; ĉirkaŭ 230 partoprenantoj el 12 landoj. Honorprezidanto Romain Rolland. Pliseverigo de la kondiĉoj pri membreco. - Internacia Konferenco por Turismo kaj Reklamo 30a de marto ĝis 2a de aprilo 1929. Paroladoj Esperant-lingvaj, la nacilingvaj tradukitaj nur al Esperanto.