از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
|
| سده‌ها: |
سده ۱۹ - سده ۱۸ - سده ۱۷ |
| دهه‌ها: |
۱۷۹۰ ۱۷۸۰ ۱۷۷۰ ۱۷۶۰ ۱۷۵۰ ۱۷۴۰ ۱۷۳۰ ۱۷۲۰ ۱۷۱۰ ۱۷۰۰ |
|
سدهٔ ۱۸ میلادی به فاصلهٔ بین سال‌های ۱۷۰۱ تا ۱۸۰۰ در گاهشماری گریگوری گفته می‌شود. این دوره برابر با سال‌های بین ۱۰۷۹ تا ۱۱۷۸ در گاهشماری خورشیدی می‌باشد.
گاهی اوقات مورخین اروپایی، اصطلاح سدهٔ هجدهم میلادی را برای اشاره به سال‌های بین ۱۷۸۹-۱۷۱۵ (۱۱۶۷-۱۰۹۳) یعنی از مرگ لویی چهاردهم فرانسه تا آغاز انقلاب فرانسه استفاده می‌کنند.
- ۱۷۱۴-۱۷۰۱ - (۱۰۹۲-۱۰۷۹): جنگ بر سر سلطنت اسپانیا
- ۱۷۰۳ - (۱۰۸۱): سنت پترزبورگ توسط پیتر کبیر ساخته شد و تا سال ۱۹۱۸ (۱۲۹۶) پایتخت روسیه بود.
- ۱۷۰۷ - (۱۰۸۵): لایحهٔ اتحاد اسکاتلند و انگلیس در پارلمان هر دو کشور تصویب شد و پادشاهی متحد بریتانیا تشکیل شد.
- ۱۷۰۷ - (۱۰۸۵): امپراتوری مغول پس از مرگ اورنگزیب رفته رفته رو به نابودی پیش رفت.
- ۱۷۲۰ - (۱۰۹۸): خروش شرکت دریای جنوب
- ۱۷۲۱ - (۱۰۹۹): رابرت والپول به شکل غیر رسمی به عنوان اولین نخست‌وزیر بریتانیای کبیر انتخاب شد.
- ۱۷۲۱ - (۱۰۹۹): با امضای پیمان نیستاد، جنگ بزرگ شمالی به پایان رسید.
- ۱۷۲۲ - (۱۱۰۰): سلسلهٔ صفوی با هجوم افغان‌ها به ایران به پایان رسید.
- ۱۷۲۲ - (۱۱۰۰): در چین امپراتور کانگکسی مرد.
- ۳۸-۱۷۳۳-(۱۱۱۶-۱۱۱۱): جنگ بر سر سلطنت لهستان
- ۱۷۹۹-۱۷۳۵-(۱۱۷۷-۱۱۱۳): امپراتور کوینلانگ در چین شروع به گسترش سرزمین‌هایش کرد می‌کند.
- ۱۷۳۶ - (۱۱۱۴): نادرشاه افشار به عنوان شاه ایران تاجگذاری کرده و سلسهٔ افشاریان را بنیان نهاد. او تا پایان عمرش (۱۷۴۷ (۱۱۲۵)) در ایران حکومت کرد.
- ۱۷۳۹ - (۱۱۱۷): نادرشاه مغول‌ها را شکست داد و دهلی را تصرف کرد.
فردریک دوم کبیر، پادشاه
پروس
- ۱۷۴۰ - (۱۱۱۸): فردریک کبیر برای پادشاهی پروس تاجگذاری کرد.
- ۴۸-۱۷۴۰ - (۲۶-۱۱۱۸): جنگ بر سر سلطنت اتریش
- ۱۷۴۱ - (۱۱۱۹): روس‌ها شروع به سکونت در جزایر آلوتیان کردند.
- ۱۷۴۷ - (۱۱۲۵): احمد شاه، امپراتوری دورانی را در افغانستان کنونی به وجود آورد.
- ۱۷۵۰ - (۱۱۲۸): آغاز دوران یخبندان کوچک
- ۱۷۵۵ - (۱۱۳۳): زلزلهٔ لیسبون
- ۶۳-۱۷۵۶ - (۱۱۴۱-۱۱۳۴): جنگ هفت ساله میان قدرت‌های مختلف اروپایی در گرفت.
- ۱۷۵۷ - (۱۱۳۵): نبرد پلاسی نشانهٔ آغاز حکومت بریتانیا در هند شد.
- ۱۷۶۰ - (۱۱۳۸): جرج سوم پادشاه بریتانیا شد.
- ۹۶-۱۷۶۲ - (۷۴-۱۱۴۰): دوران حکومت کاترین کبیر در روسیه
- ۶۶-۱۷۶۳ - (۴۴-۱۱۴۱): شورش پونتیاک در آمریکای شمالی
- ۹۹-۱۷۶۶ - (۷۷-۱۱۴۴): جنگ‌های بریتانیا و میسور (آنگلو میسورها)
- ۱۷۶۷ - (۱۱۴۵): برمه بر امپراتوری آیوتهایا غلبه کرد.
- ۱۷۶۸ - (۱۱۴۶): گورخا، نپال را تصرف کرد.
- ۷۴-۱۷۶۸ - (۵۲-۱۱۴۶): جنگ روسیه و عثمانی (روسو-ترکیش)
- ۱۷۶۹ - (۱۱۴۷): میسیونرهای اسپانیایی اولین میسیون از ۲۱ میسیون را در کالیفرنیا تشکیل دادند.
- ۹۵-۱۷۷۲ - (۷۳-۱۱۵۰): جدایی‌طلبان لهستان اتحاد لهستان و لیتوانی را پایان دادند و لهستان را به مدت ۱۲۳ سال از نقشهٔ جهان پاک ساختند.
- ۸۲-۱۷۷۵ - (۶۰-۱۱۵۳): اولین جنگ بمبئی و بریتانیا (آنگلو-ماراتا)
- ۸۳-۱۷۷۵ - (۶۱-۱۱۵۳):جنگ استقلال آمریکا
- ۱۸۷۹-۱۷۷۹ - (۱۲۵۷-۱۱۵۷): جنگ‌های مرز دماغه بین ساکنین بریتانیایی و بوئر با خوساها در افریقای جنوبی
- ۹۵-۱۷۸۵ - (۷۳-۱۱۶۳): جنگ با سرخپوستان شمال غربی بین ایالات متحده و بومیان آمریکا
- ۱۷۸۷ - (۱۱۶۵): برده‌های آزادشده از لندن شهر فری‌تاون (شهر آزاد) را در سیرالئون کنونی ساختند.
- ۱۷۸۸ - (۱۱۶۶): اولین اسکان اروپایی‌ها در سیدنی استرالیا
- ۱۷۸۹ - (۱۱۶۷): جرج واشینگتون به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده انتخاب شد و تا سال ۱۷۹۷ (۱۱۷۵) خدمت کرد.
- ۹۹-۱۷۸۹ - (۷۷-۱۱۶۷): انقلاب فرانسه
*۱۸۰۴-۱۷۹۱ - (۸۲-۱۱۶۹): انقلاب هاییتی
- ۱۸۱۵-۱۷۹۲ - (۹۳-۱۱۷۰): جنگ بزرگ فرانسه به عنوان جنگ‌های انقلابی فرانسه که منجر به جنگ‌های ناپلئونی شد.
- ۱۷۹۲ - (۱۱۷۰): بورس معاملات سهام نیویورک ساخته شد.
- ۱۷۹۳ - (۱۱۷۱): کانادای علیا برده‌داری را ممنوع اعلام کرد.
- ۱۷۹۵ - (۱۱۷۳): پیمان پیکنی بین ایالات متحده و اسپانیا باعث شد تا قلمرو میسی‌سیپی به ایالات متحده برسد.
- ۱۷۹۶ - (۱۱۷۴): بریتانیا، هلند را از سیلان بیرون کرد.
- ۱۸۰۴-۱۷۹۶ - (۸۲-۱۱۷۴): شورش نیلوفر سفید؟ در چین
- ۱۷۹۷ - (۱۱۷۵): حملهٔ ناپلئون به جمهوری ونیز و تقسیم آن باعث شد تا استقلال ۱۰۰۰ سالهٔ این جمهوری آرام پایان یابد.
- ۱۷۹۸ - (۱۱۷۶): شورش ایرلندی‌ها بر علیه حکومت بریتانیا
- ۱۸۰۰-۱۷۹۸ - (۷۸-۱۱۷۶): جنگ کواسی؟ بین ایالات متحده و فرانسه
- ۱۷۹۹ - (۱۱۷۷): ناپلئون کودتا کرد و دیکتاتور فرانسه شد.
- ۱۷۹۹ - (۱۱۷۷): کمپانی هند شرقی هلند نابود شد.
[ویرایش] شخسیت‌های مهم
- ماریا گاتانا اگنسی (ریاضی‌دان و زبان‌شناس ایتالیایی)
- اودا آکیناری (نویسندهٔ ژاپنی)
- ملکه آن (ملکهٔ انگلیسی)
- ماری آنتوانت (از اعضای خانوادهٔ سلطنتی فرانسه و نماد ضدانقلابی بودن)
- بندیکت آرنولد (بسیاری مردم از هر دو سو (ایالات متحده و بریتانیا) او را خائن به جنگ انقلابی آمریکا می‌پنداشتند.)
- فیجو (نویسندهٔ اسپانیایی)
- یوهان سباستین باخ (موسیقی‌دان آلمانی)
- پیر بیمارشای (نویسنده فرانسوی)
- جرمی بنتام (حقوقدان، فیلسوف و اصلاح‌طلب اجتماعی و قانونی انگلیسی)
- دانیل برنولی (ریاضی‌دان و فیزیک‌دان سوییسی)
- ناپلئون بناپارت (ژنرال و اولین کنسول فرانسه)
- فرانکو بوچر (نقاش فرانسوی)
- ادموند بورک (دولتمرد و فیلسوف بریتانیایی که طرفدار انقلاب آمریکا بود)
- رابرت برنز (شاعر اسکاتلندی)
- کاترین کبیر (تزار زن روسیه)
- الکسیس کلرالت (ریاضی‌دان فرانسوی)
- جیمز کوک (دریانورد بریتانیایی)
- ژان لو روند دالمبرت (ریاضی‌دان، فیزیک‌دان و دانشنامه‌نویس فرانسوی)
- دنیس دیدروت (نویسنده و فیلسوف فرانسوی)
- لئونارد یولر (ریاضی‌دان سوییسی)
- ژان اونور فراگونارد (نقاش فرانسوی)
- بنجامین فرانکلین (انقلابی، مخترع، نقاش و دیپلمات آمریکایی)
- فردریک کبیر (پادشاه پروس)
- توماس گینزبورگ (نقاش)
- کارل فردریش گاس (ریاضی‌دان، فیزیک‌دان و ستاره‌شناس آلمانی)
- شاه جرج سوم (پادشاه بریتانیا)
- کریستوف ویلیبالد گلاک (موسیقی‌دان آلمانی)
- یوهان ولفگانگ ون گوته (نویسنده آلمانی)
- توماس گری (نویسنده بریتانیایی)
- جرج فردریک هندل (موسیقی‌دان آلمانی)
- الکساندر همیلتون (انقلابی، حقوقدان و دولتمرد آمریکایی)
- جوزف هایدن (موسیقی‌دان اتریش)
- ویلیام هوگارت (نقاش و حکاک)
- دیوید هوم (فیلسوف)
- توماس جفرسون (انقلابی، فیلسوف و دولتمرد آمریکایی)
- ساموئل جانسون (نویسنده و منتقد ادبی بریتانیایی)
- امانوئل کانت (فیلسوف)
- ولفگانگ ون کمپلن (دانشمند مجار و پیشرو در آواشناسی تجربی)
- جوزف لوییس لاگرانگ (ریاضی‌دان و دانشمند فیزیک وابسته به ریاضی ایتالیایی)
- پیر سیمون لاپلاس (فیزیک‌دان و ریاضی‌دان فرانسوی)
- جان لا (اقتصاددان اسکاتلندی)
- آنتوان لاوازیه (شیمی‌دان فرانسوی)
- آدرین ماری لوگوندر (ریاضی‌دان فرانسوی)
- لویی چهاردهم فرانسه (پادشاه)
- لویی پانزدهم فرانسه (پادشاه)
- لویی شانزدهم فرانسه (پادشاه)
- جیمز مادیسون (انقلابی، نویسنده و دولتمرد آمریکایی)
- ماریا ترسا اتریش (امپراتور روم مقدس، ملکه مجارستان و چک)
- میچی کینی کاوا (رئیس قبیلهٔ میامی و رهبر جنگی)
- ولفگانگ آمادئوس موتزارت (موسیقی‌دان آلمانی)
- توماس پین (فیلسوف و روشنفکر بریتانیایی طرفدار انقلاب آمریکا)
- توپاک آمارو دوم (انقلابی پرویی)
- فیلیپ دوم، دوک اورلئان (نائب‌السلطنهٔ فرانسه)
- الکساندر پوپ (شاعر بریتانیایی)
- فرانسیس راکوزی دوم (شاهزادهٔ مجارستان ترنسیوانیا، رهبر جنگ آزادی مجارستان)
- ژان فیلیپ رامئو (موسیقی‌دان و نظریه‌پرداز موسیقی فرانسوی)
- سر جاشوا رینولدز (نقاش)
- ماکسیمیلیان روبسپیر (رهبر انقلابی و دیکتاتور فرانسوی)
- ژان ژاک روسو (نویسنده و فیلسوف فرانسوی)
- فردریش شیلر (نویسندهٔ آلمانی)
- جان اسمال (کریکت‌باز همبلدون)
- آدام اسمیت (اقتصاددان و فیلسوف اسکاتلندی)
- لارنس استرن (نویسندهٔ بریتانیایی)
- ادوارد لامپی استیونز (کریکت‌باز اهل سوری)
- جاناتان سویفت (طنزپرداز ایرلندی-انگلیسی)
- تکومش (انقلابی)
- پدرو رودریگز دو کامپومانس (اقتصاددان و سیاستمدار اسپانیایی)
- ولتر (نویسنده و فیلسوف فرانسوی)
- جرج واشینگتن (ژنرال انقلابی و اولین رئیس‌جمهور آمریکا)
- جان وسلی (بنیانگذار متدیسم، روحانی مسیحیت کلیسای انگلیسی، اصلاح‌طلب، دانش‌پژوه، متخصص الهیات و نویسنده)
- ویلیام پیت (نخست‌وزیر بریتانیایی)
[ویرایش] اختراعات، اکتشافات و نوآوریها
[ویرایش] دهه‌ها و سال‌ها
| ۱۶۹۹ |
۱۶۹۸ |
۱۶۹۷ |
۱۶۹۶ |
۱۶۹۵ |
۱۶۹۴ |
۱۶۹۳ |
۱۶۹۲ |
۱۶۹۱ |
۱۶۹۰ |
۱۶۹۰ |
| ۱۷۰۹ |
۱۷۰۸ |
۱۷۰۷ |
۱۷۰۶ |
۱۷۰۵ |
۱۷۰۴ |
۱۷۰۳ |
۱۷۰۲ |
۱۷۰۱ |
۱۷۰۰ |
۱۷۰۰ |
| ۱۷۱۹ |
۱۷۱۸ |
۱۷۱۷ |
۱۷۱۶ |
۱۷۱۵ |
۱۷۱۴ |
۱۷۱۳ |
۱۷۱۲ |
۱۷۱۱ |
۱۷۱۰ |
۱۷۱۰ |
| ۱۷۲۹ |
۱۷۲۸ |
۱۷۲۷ |
۱۷۲۶ |
۱۷۲۵ |
۱۷۲۴ |
۱۷۲۳ |
۱۷۲۲ |
۱۷۲۱ |
۱۷۲۰ |
۱۷۲۰ |
| ۱۷۳۹ |
۱۷۳۸ |
۱۷۳۷ |
۱۷۳۶ |
۱۷۳۵ |
۱۷۳۴ |
۱۷۳۳ |
۱۷۳۲ |
۱۷۳۱ |
۱۷۳۰ |
۱۷۳۰ |
| ۱۷۴۹ |
۱۷۴۸ |
۱۷۴۷ |
۱۷۴۶ |
۱۷۴۵ |
۱۷۴۴ |
۱۷۴۳ |
۱۷۴۲ |
۱۷۴۱ |
۱۷۴۰ |
۱۷۴۰ |
| ۱۷۵۹ |
۱۷۵۸ |
۱۷۵۷ |
۱۷۵۶ |
۱۷۵۵ |
۱۷۵۴ |
۱۷۵۳ |
۱۷۵۲ |
۱۷۵۱ |
۱۷۵۰ |
۱۷۵۰ |
| ۱۷۶۹ |
۱۷۶۸ |
۱۷۶۷ |
۱۷۶۶ |
۱۷۶۵ |
۱۷۶۴ |
۱۷۶۳ |
۱۷۶۲ |
۱۷۶۱ |
۱۷۶۰ |
۱۷۶۰ |
| ۱۷۷۹ |
۱۷۷۸ |
۱۷۷۷ |
۱۷۷۶ |
۱۷۷۵ |
۱۷۷۴ |
۱۷۷۳ |
۱۷۷۲ |
۱۷۷۱ |
۱۷۷۰ |
۱۷۷۰ |
| ۱۷۸۹ |
۱۷۸۸ |
۱۷۸۷ |
۱۷۸۶ |
۱۷۸۵ |
۱۷۸۴ |
۱۷۸۳ |
۱۷۸۲ |
۱۷۸۱ |
۱۷۸۰ |
۱۷۸۰ |
| ۱۷۹۹ |
۱۷۹۸ |
۱۷۹۷ |
۱۷۹۶ |
۱۷۹۵ |
۱۷۹۴ |
۱۷۹۳ |
۱۷۹۲ |
۱۷۹۱ |
۱۷۹۰ |
۱۷۹۰ |
| ۱۸۰۹ |
۱۸۰۸ |
۱۸۰۷ |
۱۸۰۶ |
۱۸۰۵ |
۱۸۰۴ |
۱۸۰۳ |
۱۸۰۲ |
۱۸۰۱ |
۱۸۰۰ |
۱۸۰۰ |
