هیتیها
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
هیتیان یك تمدن باستانی بودند. هیتی ها كه به زبانی هند و اروپای صحبت می كردند، یك پادشاهى در آناتولی و بینالنهرین شمالی و سوریه در قرن 18 پ.م. تا 12 پ.م. تأسیس كردند.
هیتی ها معروف به مهارتشان در ساختمان و استفاده كردن از ارابه بودند. هیتی ها پیشروان عصر آهن و ساخت مصنوعات از آهن بودند.
پادشاهى هیتیایى به سه دوره قراردادى تقسیم شده است:
1 - پادشاهى قدیمی هیتیایى . 1750 ق. م. - 1500 ق. م.
2 - پادشاهى میانی هیتیایى . 1500 ق. م. - 1430 ق. م.
3 - پادشاهى جدید هیتیایى 1430 ق. م. - 1180 ق. م.
پس از 1180 ق. م. امپراتورى هیتی در چندین دولت - شهر (نوهیتیایى)، مستقل خرد شد.
نوهیتیایی ، کشور هایی بودند که با زبان لوویان حرف می زدند و در سوریه عهد آهن، پس از سرنگونی امپراتوری هیتی سر بر آوردند و تا اشغال شدن به دست کیمریها بر پا بودند( 1180 - 700 پیش از میلاد ).
بین حتیان (Hattians) كه زودتر تا آغاز هزاره دوم ق. م. در همان ناحیه ساكن شدند و به یك زبان غیر هندو - اروپایى صحبت می كردند با هیتیان (Hittites) باید فرق گذاشت.
تمدنهای باستانی آسیای غربی |
---|
بینالنهرین، سومر، اکد، آشور، بابل |
هیتیها، لیدیه |
ایلام، اورارتو، ماننا، ماد، هخامنشی |
امپراتوریها / شهرها |
سومر: اوروک – اور – اریدو |
کیش – لاگاش – نیپور – اکد |
بابل – ایسین – کلدانی |
آشور: آسور، نینوا، نوزی، نمرود |
ایلامیان – اموریها – شوش |
هوریها – میتانی |
کاسیها – اورارتو |
گاهشماری |
شاهان سومر |
شاهان ایلام |
شاهان آشور |
شاهان بابل |
شاهان ماد |
شاهان هخامنشی |
زبان |
خط میخی |
سومری – اکدی |
ایلامی – هوری |
اساطیر بینالنهرین |
انوما الیش |
گیل گمش – مردوخ |
نیبیرو |
[ویرایش] منابع
ویکیپدیای انگلیسی، نسخه ۱۳ اکتبر ۲۰۰۶.