Ресей
Қазақша Уикипедияның мағлұматы
Российская Федерация
Ресей Федерациясы
|
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Ұраны: Вперёд, Россия! (ресми емес) | ||||||
Әнұраны: Ресей әнұраны таспа |
||||||
Елордасы (және ең ірі қаласы) |
Мәскеу |
|||||
Ресми тілдері | Орыс, аутономияларда өз тілі |
|||||
Өкімет түрі | Жартылай президенттік федерация | |||||
— | Президент | Владимир Путин | ||||
— | Премйер-министір | Михаил Фрадков | ||||
Тәуелсіздік | КСРО елінен | |||||
— | Жарияланған | 1990 маусым 12 | ||||
— | Адаланған | 1991 желтоқсан 26 | ||||
— | Су (%) | 13 | ||||
Жұрты | ||||||
— | 2005 сарап. | 143,202 млн (7-ші) | ||||
— | 2002 жұрт санағы | 145,164 млн | ||||
ЖІӨ (АҚТ) | 2006 сарап. | |||||
— | Бүкіл | $1,692 трлн (10-ші1) | ||||
— | Тұлға басына | $11 904 (62-ші) | ||||
АДИ (2003) | 0,795 (орташа) (62-ші) | |||||
Ұлттық пұлы | Ресей рубілі (RUB ) |
|||||
Уақыт белдеу(лер)і | (UTC+2—+12) | |||||
— | Summer (ЖУ) | (UTC+3—+13) | ||||
Интернет үйшігі | .ru, (.su сақталуда) | |||||
Телефон белгілемесі | +7 | |||||
Радио белгілемесі | R, UA—UI |
|||||
1 2005 ж. IMF деректерінің негізінде |
Ресей Федерациясы (орысша: Росси́йская Федера́ция/Росси́я) — Азия мен Еуропа аралығында орналасқан мемлекет.
[өңдеу] Жағрапия
Оңтүстік пен оңтүстік-шығыста Қытаймен, оңтүстік-шығысында Солтүстік Кореямен, Моңғолиямен, Қазақстанмен, Әзірбайжанмен, оңтүстік-батыста – Украинамен, батыста – Финландиямен,Беларуспен, Эстониямен, Латуиямен, Норуегиямен шектеседі.
Ресейдің ауа райы оның үлкен аумағына байланысты әр түрлі: көп аумағы континенталды немесе қоңыржай континенталды, ұзақ қысымен және қысқа ыстық емес, соған қарай Ресейді 3 үлкен аумақты аймаққа бөлуге болады:
- Еуропалық Ресей, Орал тауларынан батысқа қарай аумақты алып жатыр.
- Сібір, Оралдан Тынық мұхиты жағалауына дейін созылып жатыр.
- Қиыр Шығыс Ресейі.
[өңдеу] Ресей қалалары
- Санкт-Петербург
- Новосибирск
- Екатеринбург
- Самара
- Омск
- Челябинск
- Ростов-на-Дону
- Уфа
- Волгоград
- Пермь
Албания • Алмания • Андорра • Аустрия • Әзірбайжан1 • Әрменстан2 • Беларус • Белгия • Босна-Гершек • Бұлғарстан • Гүржістан1 • Дания • Естония • Ирландия • Исландия • Испания • Италия • Қазақстан1 • Құрама Патшалық • Қыбыр2 • Латуия • Лихтенштейн • Литуания • Лүксембор • Мажарстан • Македония • Малта • Молдова • Монако • Недерландия • Норуегия • Польша • Портуғалия • Ресей1 • Румыния • Сан-Марино • Слоуакия • Слоуения • Сербия • Түркия1 • Украина • Уатиқан • Финландия • Франция • Хорватия • Черногория • Чехия • Швеция • Швейцария • Грекия
Тәуелді және басқа аумақтар үшін Тәуелді аумақтар тізімін және Танылмаған елдер тізімін қараңыз.
Жоғрапиялық аңғартпалар: (1) Бір бөлігі Асияда; (2) Толығымен Азияда, бірақ қауымдастық-саясаттық жағынан Еуропаға қатысты; (3) Солтүстік Қыбырды тек Түркия танады.
Егеменді елдер: Арабстан • Ауғанстан • Әзірбайжан1 • Әрменстан • Баңладеш • Бахраин • Бруней • Бұтан • Виетнам • Гүржістан1 • Жапония • Иран • Ирақ • Исраел • Йемен • Куайт • Қазақстан1 • Қамбоджия • Қатар • Құрама Араб Әміршіліктері • Қыбыр • Қырғызстан • Қытай • Лаос • Лубнан • Малайзия • Малдивтер • Мианма • Моңғолия • Мысыр3 • Непал • Оңт. Көрея • Өзбекстан • Пәкістан • Пилипинес • Ресей1 • Сингапур • Солт. Көрея • Сүрия • Таиланд • Тайуан4 • Тәжікстан • Тимор-Лесте2 • Түркия1 • Түрікменстан • Ұман • Ұрдония • Үндінезия2 • Үндістан • Шри-Ланқа
Тәуелді және басқа аумақтар үшін Тәуелді аумақтар тізімін және Танылмаған елдер тізімін қараңыз.
Жоғрапия аңғартпалар: (1) Аздап Еуропада; (2) Аздап не бүкілі Океанияда; (3) Аздап Африкада; (4) Тайуан күйін қараңыз.
Әрменстан • Әзірбайжан • Беларусь • Гүржістан • Қазақстан • Қырғызстан • Молдова • Өзбекстан • Ресей • Тәжікстан • Украина
Қауымдасты ел: Түрікменстан
Мүше елдер:
Әзірбайжан2 • Қазақстан • Қырғызстан • Өзбекстан3 • Түркия • Түрікменстан
Қараушы елдер:
Алтай4 • Башқұртстан4 • Гәгәузия5 • Саха4 • Солт. Қыбыр6 • Татарстан4 • Тыуа4 • Хақасстан4
Аңғартпалар: (1) Ұйымға кірмеген аумақтарды басқа түркі тілді аумақтар тізімінен қараңыз; (2) Құрамына Сурет:Flag of Nakhchivan.svg Нахшыван Аутономиялық Республикасы кіреді; (3) Құрамына Қарақалпақстан Аутономиялық Республикасы кіреді; (4) Ресей Федерациясының федералды субъекті; (5) Молдова Республикасының аутономиялық аумақ бірлігі; (6) Солтүстік Қыбыр Түрік Республикасын тек Түркия Республикасы таниды, халықаралық қауым бұны Қыбыр Республикасын аумағы деп санайды.