Iesentiet
From Wikipedia
De Iesentiet is en Tietöller vun de Vörgeschicht (de Tiet, ut de dat nix gifft, wat opschreven is). Se hett anfangen as de Lüüd dat rutkregen hebbt, woans dat geiht mit dat Maken vun dat Iesen. Dorvör hebbt se in de Steentiet man blots Warktüüch ut Steen hatt un later in de Bronzetiet eenfache Warktüüch ut Bronze. Se duur vun circa 800 v. Chr. bet circa 100 v. Chr.
De Lüüd harrn nu markt, dat een ut Iesen ok bannig vele schöne Saken maken kunn. Dat weer Warktüüch för de Buren, de de Arbeed lieker maken doot, avers ok Wapen, womit se ehrn Nober erslagen kunnen. Um Iesen to maken, mutt een weten, wo dat Iesenerz to finnen is, und woans een dat to dat Iesen reduzeern kunn. Dorto bruukt een vel Hitt, un dat geiht blots mit en Kohlenfüür - Holt warrt nich hitt noog. De Kohle hett faken de Köhler ut Holt maakt.
Vun circa 800 an geev dat de mier oder minder keltische Hallstattkultur in’n Noorden vun de süden Hälft vun Europa un vun circa 450 v. Chr. de La-Tene-Kultur. In de Iesentiet leven de Kimmerier, en Volk, dat in grote Delen vun Osteuropa weer. Konfuzius un Laotse weren Chinesen vun de Iesentiet.
