Joseph Goebbels
Van Wikipedia
Paul Joseph Goebbels (Rheydt bij Mönchengladbach, 29 oktober 1897 - Berlijn, 1 mei 1945) was een Duits politicus en publicist. Hij was de minister van propaganda van Adolf Hitler en wellicht de eerste spindoctor in de moderne tijd.
Inhoud |
Opleiding
Joseph Goebbels was een zoon van Fritz Goebbels en Maria Oldenhausen. Hij werd in de Eerste Wereldoorlog afgekeurd voor militaire dienst wegens een misvormde voet. Aan een Nederlands jezuïetenseminarie in Kerkrade studeerde hij aanvankelijk voor priester. Hij studeerde aan verschillende Duitse universiteiten en promoveerde in 1921 in Heidelberg. Tijdens zijn promotie schreef hij een roman 'Michael' en twee toneelstukken: Blutsaat en Der Wanderer. Goebbels kon nooit een uitgever voor dit werk vinden. Een van de weigeraars, uitgeverij Ullstein, was eigendom van een joods-Duitse zakenman. Dit wakkerde de antisemitische gevoelens van Goebbels aan.
Gefrustreerd
Goebbels probeerde tevergeefs als journalist werk te vinden. Gefrustreerd trok hij van Rheydt naar Keulen, Berlijn en vervolgens naar München. Daar ontmoette hij bij toeval Adolf Hitler (1923), van wie hij enorm onder de indruk was. Goebbels werd lid van de NSDAP en probeerde mensen voor de boodschap van Hitler te winnen. Goebbels bleek over retorische en publicistische talenten te beschikken. Hij probeerde de nationaal-socialistische boodschap uit te dragen in de door de geallieerde bezette gebieden. Goebbels werd uitgever van een NS blad ‘Völkische Freiheit’. In zijn artikelen ging hij vooral tekeer tegen de Franse bezetters. Hij brak ook toen met zijn RK-geloof, dit zeer tegen de zin van zijn ouders. Het nationaal-socialisme zag hij als zijn nieuwe religie.
Bliksemcarrière
In 1926 werd hij door Hitler benoemd tot Gauleiter van Groot-Berlijn. Hij gaf in 1927 het blad Der Angriff uit als tegenpool voor het toen dominantere communisme in Berlijn. Goebbels werd in 1929 als parlementslid gekozen en werd Reichsleiter für Propaganda van de Nazipartij en na de machtsovername van Hitler in 1933 werd hij zelfs minister van Openbare Voorlichting en Propaganda. Hij kreeg als zodanig steeds meer macht en beheerste ten slotte alle pers, radio, kunsten enz. Hij werd een van Hitlers naaste medewerkers.
Vrouwen
Op 19 december 1931 trouwde hij met de gescheiden Magda Quandt. Zij was mooi, blond en had veel goede sociale contacten. Waarschijnlijk arrangeerde Hitler dit huwelijk zodat Magda als First Lady van het Derde Rijk kon fungeren. Eind jaren '30 had Goebbels een liefdesaffaire met een UFA-filmster, de Tsjechische Lida Baroova. Hitler greep na twee jaar in 1938 in en Lida werd in de ban gedaan. De film Die Preußische Liebsgeschichte (1938) waarin zij de hoofdrol speelde werd verboden.
Wollt Ihr den totalen Krieg?
Na het uitbreken van de oorlog vervreemdde Goebbels van Hitler en raakte steeds meer in conflict met hem, onder andere over de oorlog in Rusland. Goebbels had een groot aandeel in het verijdelen van de staatsgreep in 1944 en werd vervolgens weer Hitlers trouwste bondgenoot. Op 18 februari 1943 hield hij in het Sportpalast een geëxalteerde rede, waarin hij de Duitse bevolking probeerde te motiveren tot een "totale oorlog" nu de kansen voor de Duitsers waren gekeerd. Hij werd daarop benoemd tot Rijksgevolmachtigde voor de totale oorlog.
Tegen het einde van de oorlog overtuigde Goebbels Hitler ervan in Berlijn te blijven, om zo aan diens mythevorming te werken. Na Hitlers zelfmoord zag hij ervan af de leiding van het ineengestorte Nazi-rijk over te nemen, om de volgende, in de gegeven omstandigheden tamelijk wereldvreemde en bombastisch omschreven, redenen:
"Der Führer hat mir den Befehl gegeben, im Falle des Zusammenbruchs der Verteidigung der Reichshauptstadt Berlin zu verlassen und als führendes Mitglied an einer von ihm ernannten Regierung teilzunehmen. Zum erstenmal in meinem Leben muß ich mich kategorisch weigern, einem Befehl des Führers Folge zu leisten. Meine Frau und meine Kinder schließen sich dieser Weigerung an. Im anderen Falle würde ich mir selbst (...) für mein ganzes ferneres Leben als ein ehrloser Abtrünnling und gemeiner Schuft vorkommen, der mit der Achtung vor sich selbst auch die Achtung seines Volkes verlöre, die die Voraussetzung eines weiteren Dienstes meiner Person an der Zukunftsgestaltung der Deutschen Nation und des Deutschen Reiches bilden müßte"
Moord en zelfmoord
Als enige minister pleegde hij zelfmoord in Hitlers bunker, samen met zijn vrouw Magda - nadat ze eerst hun zes kinderen hadden vermoord. Deze gebeurtenis werd verfilmd in de Duitse speelfilm Der Untergang, die de laatste dagen van Hitler en zijn medewerkers in Berlijn laat zien.
De kinderen waren:
- Helga Susanne (1 september 1932)
- Hildegard (Hilde) Traudel (13 april 1934)
- Hellmut Christian (2 oktober 1935)
- Hedwig (Hedda) Johanna (19 februari 1937)
- Holdine (Holde) Kathrin (1 mei 1938)
- Heidrun (Heide) Elisabeth (20 oktober 1940)
| Voorganger: Adolf Hitler |
Rijkskanselier 1945 |
Opvolger: Lutz Schwerin von Krosigk |
