Leviatan

Van Wikipedia

Leviatan (of Leviathan) is een bijbels monster stammend uit de oertijd en bekend uit de mythologie van het oude Kanaän.

Hij wordt voorgesteld als een grote, kronkelende zeeslang en werd gebruikt als het symbool voor de chaos en van anti-goddelijke machten (Psalm 74:14, 104:26, Jesaja 27:1 en in de Lutherse vertaling Job 41). De Hebreeuwse herinnering aan de mythe van een strijd tussen Jahwe en de slang Leviathan komt in deze teksten tot uiting. In Psalm 104 lezen we dat Jahwe de oerslang vernietigde. In Psalm 74 luidt het: "Gij zijt het, die de zee hebt gekliefd door uw macht, de koppen der draken in het water verbrijzeld, de koppen van de Leviathan hebt vermorzeld". Volgens sommige auteurs was Leviathan ooit een andere vorm van Jahwe zelf, ook al werd deze door latere generaties gedemoniseerd. De priesternaam 'Levi' stond aanvankelijk voor een zoon van Leviathan. ^[1]. Een andere benaming is "De grote slang Nehushtan".

In Ugaritische teksten uit de 14e eeuw v. Chr. staat de Leviathan beschreven als de vijand van de stormgod Baäl. Het woord baäl betekende in het Kanaänietisch machtige heerser (mogelijk verwant met het Sanskriet bala, 'sterk').

Leviatan zou de koning der vissen zijn, zoals Ziz de koning der vogels is en Behemoth de koning der zoogdieren.

In andere religies echter wordt het fabeldier voorgesteld als een onverwoestbare, zevenkoppige walvis-demon en tevens koning van leugens.

De Engelse filosoof Thomas Hobbes gebruikte de benaming om er de heerser mee aan te duiden aan wie hij de absolute macht toekent om de chaos en de oorlog van allen tegen allen (bellum omnium contra omnes) te vermijden. Hobbes' theorie van het sociaal contract legt de nadruk op het pactum subjectionis (onderwerping aan een bepaald gezag, in casu de absolute Leviathan). De theorie van het sociaal contract is een wijze van verantwoording van de rechtsorde toen de macht van de kerk in de 16e en17e eeuw afnam.

1. ↑ Walker, Barbara G. The Woman's Encyclopedia of Myths and Secrets (1986), p. 537

[bewerk] Literatuur

• Stone, Merlin Eens was God als Vrouw belichaamd (1979), Servire Katwijk, ISBN 9060775821
• Balter, Michael The Goddess and the Bull, Free Press, 2005.
• Walker, Barbara G. The Woman's Encyclopedia of Myths and Secrets (1986), Harper & Row, Londen, ISBN 006250925X

	Godheden en oerwezens in de Kanaänitische en Fenicische mythologie	{{{afb_rechts}}}
Kanaän: Anat - Arsay - Asherah - Ashtoreth - Astaroth - Astarte - Athirat - Atirat - Baäl - Baälat - Dagan - Dagon - El - Keret - Kotharoth Fenicië: Adonis - Anat - Astarte - Hadad - Jam - Jamm - Jemshid - Kotar - Leviathan - Mot - Melqart - Reshef - Shachar en Shalim - Tanit - Yam

	Godheden en oerwezens in de Hebreeuwse mythologie	{{{afb_rechts}}}
Adam - Asherah - Ashtoreth - Avraham - Behemoth - Cherubijn - Duivel - El - Eva - Gabriel - Golem - Jehovah - Jibril - Leviathan - Lilith - Noah - Og - Satan - Serafijn - Shekhina Geschriften: Aggada - Apocrypha - Atrahasis-epos - Deuteronomium - Dode Zee rollen - Exodus - Genesis - Gilgamesj-epos - Leviticus - Numeri - Tenach - Zohar