Salvador Dalí
Van Wikipedia
Salvador Felipe y Jacinto Dalí y Domenech (Figueres, 11 mei 1904 – aldaar, 23 januari 1989) was een Spaans kunstschilder en ook anderszins veelzijdig kunstenaar.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Dalí werd geboren in Figueres, een klein stadje aan de voet van de Pyreneeën, zo’n 25 kilometer van de Franse grens, in Catalonië, Spanje. Zijn eerste tekenonderwijs kreeg Dalí op tienjarige leeftijd van een vriend van zijn vader, de impressionistische kunstschilder Ramón Pichet (1872-1925). Zijn eerste tentoonstelling vond plaats in het stadstheater van Figueres.
In zijn jonge jaren was Dali geïnteresseerd in kunstschilders als El Greco, Francisco Goya, Michelangelo en Diego Velázquez. Hij richtte zijn aandacht in die tijd op het impressionisme en het kubisme.
Salvador Dalí studeerde in Madrid van 1921 tot 1924. Al in die tijd was hij, waarschijnlijk om de aandacht op zich te richten, een excentriek figuur. In 1929 ging hij naar Parijs. Daar leerde hij Pablo Picasso en André Breton kennen. In 1929 werd hij verwelkomd door Breton en sloot hij zich aan bij het surrealisme. Hij werkte er samen met o.a. de cineast Luis Buñuel. .
In 1940 vestigde hij zich in de Verenigde Staten, waar hij 25 jaar zou wonen, waarna hij terugkeerde naar Spanje. Deze periode staat bekend als de "klassieke" periode van Dalí. Hierin uitte hij zijn gedachten over de wetenschap en het geloof. In deze tijd maakte Dalí een serie van 18 grote schilderijen.
In 1982 stierf zijn vrouw en levenslange muze Gala Diakonoff, 89 jaar oud.
Ook maakte Dalí enkele kunstjuwelen. Op 23 januari 1989 stierf Dalí in de Galatea-toren van zijn museum in Figueres, waar hij de laatste jaren van zijn leven woonde. Hij werd daar ook begraven.
Op 29 december 2005 overleed de secretaris van Dali: de Ier John Moore op 86-jarige leeftijd in Spanje. Hij werkte samen met Dalí aan projecten in Hollywood en na het overlijden van Dalí in 1989 werd Moore ervan verdacht vervalste schilderijen van Dalí te hebben verkocht.
[bewerk] Schilderstijl
Salvador Dalí behoort tot het surrealisme.
[bewerk] Vroege periode (1917-1927)
In deze periode maakte Dalí hoofdzakelijk werken met als onderwerp het landschap in de omgeving van Figueres en het vissersplaatsje Cadaqués. Hij werd geimponeerd door het grillige, bijna buitenaardse landschap van Cap de Creus, het meest oostelijke puntje van het Iberisch Schiereiland waar Dalí graag kwam. Zijn vroegste werken toonden ook Dalí’s ontwikkelende artistieke stijlen, zoals binnen het impressionisme en kubisme.
[bewerk] Overgangsperiode (1927-1928)
Deze periode wordt gekarakteriseerd door heftig experimenteren. De doeken hebben vaak verschillende texturen, gemaakt met verscheidene verfkunstharsen en een collage van grof zand en grind van dichtbij gelegen stranden. Dalí nam hierin ook stenen, kurk en andere materialen op.
[bewerk] Surrealistische periode (1929-1940)
De surrealisten geloofden dat logica alleen niet genoeg was voor mensen, dus wendden zij zich tot het onderbewuste en dromen in een poging de grenzen van de rede te overschrijden. De surrealisten werden beïnvloed door de ideeën van Sigmund Freud en Dalí ging hierdoor zijn eigen angsten en fantasieën verkennen en legde deze door symbolische beelden op doek vast in een ultrarealistische, fotografische stijl. Hij verwees naar deze schilderijen als ‘handgeschilderde droomfoto’s’. Zie ook: Surrealisme
[bewerk] Klassieke periode (1941-1989)
In 1941 gaf Dalí zijn surrealistische stijl op voor een meer universele artistieke verklaring. Zijn interesse ging van persoonlijke obsessie over op universele thema’s en hij raakte gefascineerd door religie en moderne wetenschap. Dalí keek terug om inspiratie te halen uit de klassieke en renaissancistische kunst. Deze inspiratie deelde hij met Arno Breker, de Duitse beeldhouwer die hij al vanaf zijn Parijse tijd kende en bewonderde. Ook keek hij vooruit naar de wetenschappelijke ontdekkingen van zijn eigen tijd.
Dali overleed op 23 januari 1989 op 84-jarige leeftijd aan een hartstilstand.
[bewerk] Enkele kenmerken van Dali's schilderijen
- Hij maakte vreemde voorstellingen heel realistisch.
- Hij maakte gebruik van (seksuele) symbolen.
- Hij presenteerde zichzelf opvallend en excentriek.
- Hij introduceerde 'paranoïde kritische activiteit', hetgeen te vergelijken valt met een zoekplaatje.
[bewerk] Dali en Freud
Dali heeft een blijvende indruk nagelaten op Freud die hierover schrijft aan Stefan Zweig (Freud and the Humanities, ed. By Poregrine Horden, Duckworth 1985, p 115, voetnoten 7 en 8). Door Dali zou Freud zijn mening over het surrealisme in positieve zin veranderd hebben.
[bewerk] Werken
Zijn bekendste schilderijen ontstonden in de beginjaren dertig:
- De Hardnekkigheid van de Herinnering, 1931
- Brandende giraffe, 1935
Zelf heeft hij zijn schilderijen wel aangeduid als geschilderde droomfoto's, omdat de zeer realistisch geschilderde objecten vaak in geen enkel verband met elkaar lijken te staan. Ook was hij een meester in de techniek van het trompe l'oeil (gezichtsbedrog) en speelde hij op een aparte wijze met het perspectief.
[bewerk] Bekende schilderijen
- The Persistence of Memory, 1931 [1]
- The Disintegration of the Persistence of Memory
- Birth of Liquid Desires (La Naissance des désirs liquides), 1931–32. Oil and collage on canvas, 96.1 x 112.3 cm [2]
- Wood and glass, 12 3/4 x 16 3/4 x 12 1/4" (32.3 x 42.5 x 31.1 cm) [3]
- Portret van Gala, 1935. Oil on wood, 12 3/4 x 10 1/2" (32.4 x 26.7 cm) [4]
- Lobster telephone, 1936 [5]
- Galarina and Dream Caused by the Flight of a Bumblebee around a Pomegranate a Second Before Awakening, 1944
- The Milky Way, 1964, [6]
- Betoverend strand met de drie vloeibare Gratiën, 1938, olieverf op doek, 66 x 80 cm. Salvador Dali Foundation Museum in St. Petersburg
- La Toile Daligram, 1972
- Weke constructie met gekookte bonen, voorgevoel van burgeroorlog, 1936, olieverf op linnen, 101x101, Museum of Modern Art
[bewerk] Musea
Dalí's werken zijn o.a. ondergebracht in de Dalí Foundation dat bestaat uit drie Spaanse Dalí musea in Figueres, Púbol en Portlligat in Spanje. Op 23 september 1974 werd in Dalí's geboorteplaats Figueres het Teatro Museo Dalí geopend. Zowel eigen werken als werken van kunstenaars die Dalí bewonderde, zijn hier te bekijken.
Veel van Dalí's werk bevindt zich ook in de Verenigde Staten. Zijn werk te zien in diverse musea zoals onder andere in het:
Ook in Minneapolis Institute of Arts in Minnesota, Salvador Dalí Museum in Florida en in het National Galleries of Scotland in Edinburgh.In Tate modern museum in Londen zijn er ook enkele mooie werken terug te vinden in de surrealistische vleugel.
In Spanje in het Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía en het Museo Thyssen-Bornemisza in Madrid. In Nederland heeft het Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam werk van Dalí in de collectie. In Italië bevinden zich werken in het Guggenheim Museum (Venetië) in Venetië.
[bewerk] Citaten
- "Het enige verschil tussen mijzelf en een krankzinnige is dat ik niet krankzinnig ben."
- "Toen ik zes jaar oud was, wilde ik kokkin worden (met de nadruk op de vrouwelijke vorm bron: Robert Descharnes, Giles Néret Dali het geschilderde werk). Toen ik zeven jaar oud was, wilde ik een Napoleon worden. Sindsdien is mijn ambitie in hetzelfde tempo blijven groeien."
- "Iedere morgen wanneer ik wakker word, is mijn grootste vreugde: dat ik Salvador Dali ben."
[bewerk] Externe links
- Virtual Dalí
- Gala-Salvador Dalí Foundation (Engels, Spaans, Frans en Catalaans)
- Salvador Dalí Museum in Florida
- (Citaten,Engelstalig, Wikiquote)
- Salvador Dalí op Artcyclopedia met veel links
 |
Wikiquote heeft een collectie citaten gerelateerd aan Salvador Dalí. |
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Salvador Dalí op Wikimedia Commons. |
