Tongeren
Van Wikipedia
Stad Tongeren | |
---|---|
ligging binnen het arr. Tongeren in de provincie Limburg |
|
Wapen | Vlag |
Geografie | |
Gewest | Vlaanderen |
Provincie | Limburg |
Arrondissement | Tongeren |
Geografische ligging | 50°46′N, 5°27′E |
Oppervlakte | 87,56 km² |
Bevolking (Bron: NIS) | |
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
29.738 (01/07/2006) 48,97% 51,03% 340 inw./km² |
Leeftijdsopbouw 0–19 jaar 20–64 jaar 65 jaar en ouder |
(01/01/2006) 19,90% 61,20% 18,90% |
Buitenlanders | 3,47% (01/07/2006) |
Economie | |
Werkloosheidsgraad | 10,77% (01/01/2006) |
Gemiddeld inkomen | 12.759 euro/inw. (2003) |
Politiek | |
Burgemeester | Patrick Dewael [(VLD) wnd.:Carmen Dupain-Willems |
Bestuur | VLD, sp.a |
Zetels VLD sp.a CD&V |
29 12 10 7 |
Deelgemeenten met postcode | |
Postcode | Deelgemeente |
3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 3700 |
Tongeren Berg Diets-Heur Henis 's-Herenelderen Koninksem Lauw Mal Neerrepen Nerem Overrepen Piringen Riksingen Rutten Sluizen Vreren Widooie |
Overige info | |
Zonenummer | 012 |
NIS-code | 73083 |
Politiezone | Tongeren - Herstappe |
Webadres | www.tongeren.be |
Tongeren (Limburgs: Tóngere, Frans: Tongres) is een stad in het zuiden van de Belgische provincie Limburg. Het is de oudste stad (15 v. Chr.) van België. Zij telt anno 2007 ruim 29.500 inwoners.
Inhoud |
[bewerk] Geografisch
Tongeren ligt ongeveer 15 km ten noorden van Luik, 15 km ten westen van Maastricht en op ongeveer 20 km ten zuiden van Hasselt en wel tussen de Jekervallei en de vallei van de beek van Rooy (een zijrivier van de Demer) in het noorden. Het centrum van de stad is gelegen op 105 m boven de zeespiegel.
De zuidelijke deelgemeenten van Tongeren behoren tot droog-Haspengouw, de noordelijke gemeenten liggen in vochtig-Haspengouw. Ook de waterscheidingskam tussen Maas- en Scheldebekken loopt dwars door deze gemeente.
[bewerk] Bestuurlijk
Tongeren is de hoofdplaats van een gerechtelijk en bestuurlijk arrondissement. Tevens is het de zetelplaats van het Limburgse assisenhof en, na Antwerpen, de tweede zetel van het hof van beroep van Antwerpen.
[bewerk] Kernen
De fusiegemeente telt naast de stadskern nog 16 deelgemeenten: Berg, Diets-Heur, Henis, 's-Herenelderen, Koninksem, Lauw, Mal, Neerrepen, Nerem, Overrepen, Piringen, Riksingen, Rutten, Sluizen, Vreren en Widooie. In Tongeren zelf ligt nog het gehucht Mulken dat nog niet met de stadskern vergroeid is. In deelgemeente Berg ligt ook nog het gehucht Ketsingen.
# | Naam | Oppervlakte (km²) |
Bevolking (2001) |
---|---|---|---|
I | Tongeren | 16.825 | |
II | Koninksem | 1.211 | |
III | Neerrepen | 221 | |
IV | Riksingen | 871 | |
V | Henis | 813 | |
VI | Berg | 599 | |
VII | Mal | 951 | |
VIII | Sluizen | 653 | |
IX | Nerem | 946 | |
X | Vreren | 1.940 | |
XI | Diets-Heur | 177 | |
XII | Rutten | 825 | |
XIII | Lauw | 979 | |
XIV | Widooie | 409 | |
XV | Piringen | 930 | |
XVI | Overrepen | 700 | |
XVII | 's-Herenelderen | 545 |
Bron: www.limburg.be
[bewerk] Geschiedenis
Voordat de Romeinen er rond het begin der jaartelling binnenvielen, werd het gebied waarin deze stad zich bevindt, bewoond door de Eburonen. Als stad is Tongeren vervolgens ontstaan uit de Romeinse vesting Atuatuca Tungrorum. De sporen uit de Romeinse tijd beslaan een aaneengesloten terrein van ongeveer 2 km². Zij vormen daarmee het grootste aaneengesloten archeologisch complex van de Lage landen.
(Een meer uitgebreide beschrijving van de geschiedenis is te vinden in het afzonderlijke artikel Geschiedenis van Tongeren).
[bewerk] Politiek
Burgemeester van Tongeren waren:
- Jozef Michiels (liberaal)
- 1876-1879 : François Meyers (Katholieke Partij)
- 1880-1885 : Joseph Laurent Jaminé (liberaal)
- 1885-1911 : François Meyers (Katholieke Partij)
- 1925-1926 : Georges Meyers (Katholieke Partij)
- 1927-1932 : Paul Neven (liberaal)
- 1938-1941 : Georges Meyers (Katholieke Partij)
- 1946-1952 : Evrard de Schaetzen (Katholieke Partij)
- 1953-1958 : Pierre Diriken (BSP)
- 1958-1959 : Jacques De Vocht (Katholieke Partij)
- 1959-1971 : Evrard de Schaetzen (Katholieke Partij)
- 1995-heden: Patrick Dewael (VLD) Vermits Patrick Dewael minister is, is Carmen willems (VLD) waarnemend burgemeester
[bewerk] Bezienswaardigheden
- Sint Catharina Begijnhof
- Gallo-Romeins Museum
- Moerenpoort (wapenmuseum)
- Onze-Lieve-Vrouwe Basiliek
- Pliniusfontein
- Standbeeld van Ambiorix
- Antiekmarkt wekelijks (Zondag)
[bewerk] Oudheidkundige bezienswaardigheden
- Eerste Romeinse muur
Gebouwd in de tweede eeuw na Chr. en heeft een lengte van 4544 meter waarvan nog 1500 meter zichtbaar is aan de Cesarlaan, Legioenenlaan en de Sabinus-Cottalaan. - Tweede Romeinse muur
Dateert uit de vierde eeuw na Chr. en werd gebouwd ter verdediging tegen de Franken. De omwalling werd kleiner, 2680m. Van deze muur zijn geen bovengrondse overblijfselen meer bewaard. De basis van een van de torens van deze muur is nog zichtbaar achter de O.L.V. Basiliek aan het Vrijthof.
- Middeleeuwse muur
Rondom de ring van Tongeren centrum. Dateert van omstreeks 1257-1264 en is gebouwd op Romeinse funderingen.- Deze muur telde zes poorten waarvan enkel de Moerenpoort (gerestaureerd) en de Luikerpoort (ruïne) nog bestaan.
- Trichterpoort, naar Maastricht
- Moerenpoort, naar Wezet (Visé)
- Luikerpoort, naar Luik
- Steenderpoort, naar Amay
- Sint-Truiderpoort (in de volksmond Kruispoort genoemd), naar Sint-Truiden
- Hemelingenpoort, naar Hasselt
- De middeleeuwse muur had ook verschillende versterkte torens waarvan er nu nog enkele bestaan.
- Kremertoren
- Smeetoren (tussen de Trichterpoort en de Moerenpoort)
- Lakemakerstoren (aan het Begijnhof)
- Velinxtoren (aan het begin van de Albertwal)
- Schaetzentoren
- Poeiertoren (aan de oude tramstatie, aan het H.Hart)
- Goeswijn- of Kledersnijderstoren aan de Bilzersteenweg (afgebroken)
- Vleeshouwerstoren, gelegen tussen de Kruispoort en de Hemelingenpoort (afgebroken)
- Deze muur telde zes poorten waarvan enkel de Moerenpoort (gerestaureerd) en de Luikerpoort (ruïne) nog bestaan.
- Dodecaëder Voorwerp gevonden tijdens opgravingen. Doel, niet gekend. Is het symbool van het "Provinciaal Gallo-Romeins dat in de toekomst dubbel zo groot wordt.
[bewerk] Evenementen
- De zevenjaarlijkse Kroningsfeesten (Eerstvolgende feesten in 2009)
- De wekelijkse antiekmarkt (Zondag 03:00 - 13:00).
[bewerk] Bekende Tongenaren
- Ambiorix, koning van de Eburonen
- Henry Baillien, voormalige stadsarchivaris van Tongeren, schrijver van verscheidene geschiedkundige boeken over Tongeren en haar omliggende dorpen en oud-medewerker aan het geschiedkundig tijdschrift "Het Oude land van Loon".
- Philippe Boesmans, componist
- Robert Cailliau, grondlegger van het World Wide Web
- Carina Clerinx, finaliste uit X Factor met het duo Patrick & Carina
- Tabitha Cycon, zangeres/9e in Idool 2003
- Jos Daerden, voormalig voetballer en momenteel trainer
- Koen Daerden, voetballer
- Patrick Dewael, VLD-politicus
- Marc Dupain, journalist
- Valentinus Paquay, het Heilig Paterke van Hasselt
- Sint-Hélier, patroonheilige van de hoofdplaats van Jersey
- Laura Ramaekers, zangeres/4e in Idool 2004
- Sint-Lutgart, heilige (1182-1246)
- Sint-Servatius
- Frans Schoubben, wielrenner; oud-winnaar Luik-Bastenaken-Luik
- Daan Vaesen, voetballer
- Zohra, zangeres/actrice
- Frederic Di Bono, zanger van Silverene
[bewerk] Afbeeldingen
[bewerk] Verder lezen
- R. Nouwen, Het Municipium Tungrorum en de cohors II Tungrorum milliaria equitata c.L., in Limburg - Het Oude Land van Loon 76 (1997), pp. 299-348.
- Ibid., Atuatuca Tungrorum. The First Known Municipium of Gallia Belgica?, in ZPE 115 (1997), pp. 278-280.
- D.Baillien, Tongeren en zijn straten door de eeuwen heen,VZW Tungrensia (1995),pp.13-95
[bewerk] Externe links
- Cultuurcentrum De Velinx
- Gallo-Romeins Museum
- Romeins Tongeren
- Stadsarchief Tongeren
- Wapenschild (Engels)
In Nederland, in de gemeente Epe in de provincie Gelderland bestaat ook een buurtschap met de naam Tongeren.
{{{afb_links}}} | Gemeenten in de provincie Limburg | {{{afb_groot}}} | |
---|---|---|---|
Alken - As - Beringen - Bilzen - Bocholt - Borgloon - Bree - Diepenbeek - Dilsen-Stokkem - Genk - Gingelom - Halen - Ham - Hamont-Achel - Hasselt - Hechtel-Eksel - Heers - Herk-de-Stad - Herstappe - Heusden-Zolder - Hoeselt - Houthalen-Helchteren - Kinrooi - Kortessem - Lanaken - Leopoldsburg - Lommel - Lummen - Maaseik - Maasmechelen - Meeuwen-Gruitrode - Neerpelt - Nieuwerkerken - Opglabbeek - Overpelt - Peer - Riemst - Sint-Truiden - Tessenderlo - Tongeren - Voeren - Wellen - Zonhoven - Zutendaal |
{{{afb_links}}} | Goede Steden van het Prinsbisdom Luik | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
---|---|---|---|
Dietse steden: Beringen - Bilzen - Loon - Bree - Hamont - Hasselt - Herk-de-Stad - Maaseik - Peer - Sint-Truiden - Stokkem - Tongeren |