Vesuvius
Van Wikipedia
| Vesuvius | |
|---|---|
 |
|
| Hoogte: | 2,765 m |
| Breedtegraad: | 40° 49′ N |
| Lengtegraad: | 14° 26′ W |
| Locatie: | Italië, Napels |
| Type: | Actieve Stratovulkaan, laatste uitbarsting in 1944 |
| Ouderdom van het gesteente: | 25.000 jaar |
De Vesuvius is een vulkaan aan de westkust van Italië ten zuidoosten van Napels. De naam "Vesuvius" is afkomstig van het Oskisch "fesf", wat rook betekent. De vulkaan ligt in de vlakte van Campanië, heeft een doorsnede van 8 km en is 1281 m. hoog.
De Vesuvius is een stratovulkaan; strato- is afgeleid van stratum, Latijn voor 'laag'. Een stratovulkaan bestaat uit een afwisseling van lagen as en lava, die in de twee stadia van een uitbarsting van dit type vulkaan worden gevormd.
Inhoud |
[bewerk] Stadia in de eruptie
- Bij de uitbarstingen worden in het eerste stadium grote hoeveelheden as, stof en stenen uitgebraakt in de eerste vier tot acht uren. De hoeveelheden stenen en as kunnen enorm zijn en tot wel vier meter hoog wanneer ze op de aarde vallen. Vele huizen worden dan ook vernield door de grote rotsblokken die op de daken terechtkomen.
- In de tweede fase van de eruptie is er de beruchte gloedhete vloed van modder en lava die langs de flanken van de Vesuvius naar beneden stroomt. Er is berekend dat het slechts vier minuten duurde voor deze kokende massa de stad Herculaneum bereikte, terwijl die stad op 7 kilometer van de krater ligt.
[bewerk] Uitbarstingen
[bewerk] Uitbarsting van 79 na Chr.
De bekendste eruptie van de Vesuvius was die van 24 en 25 augustus van het jaar 79 n.C. Dit was de gewelddadigste uitbarsting die tot nu toe plaatsvond. De top van de vulkaan explodeerde en de Romeinse steden Pompeii en Stabiae werden volledig bedolven onder as en puimsteen, terwijl pyroclastische golf Herculaneum verwoestte. Ook verspreidden giftige gassen als kooldioxide zich door Pompeii. Maar liefst 2000 mensen werden gedood. Uit recent wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat mensen levend werden gekookt, "gezandstraald" door de gloeiend hete aswolk en vervolgens levend ontvleesd. De hersenpan explodeerde doordat de temperatuur van het superhete gas tussen de 500 en 550 graden Celsius bedroeg.
Het verloop van deze ramp is vooral bekend door een ooggetuigenverslag van Plinius de Jongere in een brief aan de geschiedschrijver Tacitus (Epistulae VI, 16). Plinius Minor maakte aantekeningen gedurende de uitbarsting vanuit Misenum - een stad aan de andere kant van de baai en zo'n 35 kilometer van de Vesuvius. Ondertussen trok zijn oom Gaius Plinius Secundus maior, ook wel bekend als Plinius de Oudere, erop uit om mensen te gaan redden. Hij kon echter nergens aan land gaan. Uiteindelijk besloot hij naar Stabiae te gaan, maar Plinius de Oudere zou het niet overleven. Hij overleed aan verstikking.
[bewerk] Andere uitbarstingen
In de loop van de geschiedenis heeft de Vesuvius nog verscheidene keren haar macht getoond en nog vele mensen gedood en steden vernield: in 1631 (deze was bijna even zwaar als de uitbarsting van 79), 1794, 1906, 1913, 1926, 1929 en voor het laatst in 1944. Deze uitbarstingen waren echter minder spectaculair en eisten minder slachtoffers dan de uitbarsting in 79.
[bewerk] Media
Over de uitbarsting van de Vesuvius in 79 na Christus zijn meerdere films gemaakt. Een voorbeeld is Pompeii: The Last Day; een docudrama over de uren van de uitbarsting van de Vesuvius. De film is geproduceerd door de BBC.
[bewerk] Trivia
In de strips van Donald Duck woont Zwarte Magica op de Vesuvius. Ze wil het geluksdubbeltje van Oom Dagobert stelen en het omsmelten in de as van Vesuvius, waarmee ze de gave van Koning Midas (alles wat hij aanraakte veranderde in goud) hoopt te erven.
[bewerk] Foto's
 J.C. Dahl: Uitbarsting Vesuvius (1826) - Schilderij |
 In de krater |
 De laatste dag van Pompei. Bron : Discovery Channel. |
 Panoramische overzicht van de Vesuvius |
 |
 Vesuvius vanuit Pompei |
 De Vesuvius vanuit de Space Shuttle op 23 juli 2001 - Bron: NASA |
 Vesuvius |
