Ernest Rutherford
Z Wikipedii
Sir Ernest Rutherford (ur. 30 sierpnia 1871, zm. 19 października 1937 w Cambridge) był chemikiem oraz fizykiem z Nowej Zelandii. Rutherford jako pierwszy potwierdził istnienie jądra atomowego.
Rutherford urodził się w Spring Grove niedaleko miasta Nelson w Nowej Zelandii. Studiował w Nelson College, a doktorat otrzymał w Canterbury College (dziś Uniwersytet Canterbury). Głównym polem jego badań była w tym czasie elektryczność.
W roku 1895 młody Rutherford przybył do Europy. Podjął pracę naukową w Wielkiej Brytanii w Laboratorium Cavendisha będącym częścią Uniwersytetu Cambridge. W latach 1895-1898 prowadził badania nad promieniowaniem wytwarzanym przez niektóre pierwiastki. Odkrył, że ta dziwna radiacja zawierała w sobie dwie składowe posiadające ładunek elektryczny. Promienie dodatnie nazwał promieniowaniem alfa, a ujemne promieniowaniem beta.
W roku 1898 Rutherford otrzymał posadę w katedrze fizyki na Uniwersytecie McGill w Montrealu. Badając zachowanie pierwiastków radioaktywnych udowodnił, że jego źródłem jest spontaniczny rozpad atomów. W roku 1908 otrzymał za to odkrycie Nagrodę Nobla z chemii.
W roku 1907 Rutherford podjął pracę na Uniwersytecie Manchesterskim. Podczas pracy w tym ośrodku wykonał eksperyment Rutherforda. Cząstki alfa przepuścił przez bardzo cienką złotą folię. Rozkład kątowy rozproszonych cząstek skłonił Rutherforda do wysnucia wniosku, że cała masa oraz dodatni ładunek atomu skupiony jest w bardzo niewielkiej objętości. W ten sposób potwierdził on eksperymentalnie istnienie jądra atomowego. Kolejnym osiągnięciem Rutherforda było dokonanie przemiany atomów azotu w tlen. W ten sposób udało mu się spełnić marzenie średniowiecznych alchemików o zmianie jednych pierwiastków w inne.
W roku 1917 Rutherford został szefem Laboratorium Cavendisha. Pod jego nadzorem prowadzono prace, które dały trzy Nagrody Nobla. James Chadwick zaobserwował eksperymentalnie neutrony, John Cockcroft oraz Thomas Walton rozbili jądro atomowe korzystając akceleratora cząstek, a Edward Victor Appleton udowodnił istnienie jonosfery.
W roku 1997 sztuczny pierwiastek rutherford został nazwany jego imieniem.
[edytuj] Zobacz też
1901: van't Hoff • 1902: Fischer • 1903: Arrhenius • 1904: Ramsay • 1905: Baeyer • 1906: Moissan • 1907: Buchner • 1908: Rutherford • 1909: Ostwald • 1910: Wallach • 1911: Skłodowska-Curie • 1912: Grignard, Sabatier • 1913: Werner • 1914: Richards • 1915: Willstätter • 1918: Haber • 1920: Nernst • 1921: Soddy • 1922: Aston • 1923: Pregl • 1925: Zsigmondy • 1926: Svedberg • 1927: Wieland • 1928: Windaus • 1929: Harden, von Euler-Chelpin • 1930: Fischer • 1931: Bosch, Bergius • 1932: Langmuir • 1934: Urey • 1935: F. Joliot-Curie, I. Joliot-Curie • 1936: Debye • 1937: Haworth, Karrer • 1938: Kuhn • 1939: Butenandt, Ružička • 1943: de Hevesy • 1944: Hahn • 1945: Virtanen • 1946: Sumner, Northrop, Stanley • 1947: Robinson • 1948: Tiselius • 1949: Giauque • 1950: Diels, Alder • 1951: McMillan, Seaborg • 1952: Martin, Synge • 1953: Staudinger • 1954: Pauling • 1955: du Vigneaud • 1956: Hinshelwood, Siemionow • 1957: Todd • 1958: Sanger • 1959: Heyrovský • 1960: Libby • 1961: Calvin • 1962: Perutz, Kendrew • 1963: Ziegler, Natta • 1964: Hodgkin • 1965: Woodward • 1966: Mulliken • 1967: Eigen, Norrish, Porter • 1968: Onsager • 1969: Barton, Hassel • 1970: Leloir • 1971: Herzberg • 1972: Anfinsen, Moore, Stein • 1973: Fischer, Wilkinson • 1974: Flory • 1975: Cornforth, Prelog • 1976: Lipscomb • 1977: Prigogine • 1978: Mitchell • 1979: Brown, Wittig • 1980: Berg, Gilbert, Sanger • 1981: Fukui, Hoffmann • 1982: Klug • 1983: Taube • 1984: Merrifield • 1985: Hauptman, Karle • 1986: Herschbach, Lee, Polanyi • 1987: Cram, Lehn, Pedersen • 1988: Deisenhofer, Huber, Michel • 1989: Altman, Cech • 1990: Corey • 1991: Ernst • 1992: Marcus • 1993: Mullis, Smith • 1994: Olah • 1995: Crutzen, Molina, Rowland • 1996: Curl Jr., Kroto, Smalley • 1997: Boyer, Walker, Skou • 1998: Kohn, Pople • 1999: Zewail • 2000: Heeger, MacDiarmid, Shirakawa • 2001: Knowles, Noyori, Sharpless • 2002: Wüthrich, Fenn, Tanaka • 2003: Agre, MacKinnon • 2004: Ciechanover, Hershko, Rose • 2005: Chauvin, Grubbs, Schrock • 2006: Kornberg