Makambi ya KZ
From Wikipedia
makambi ya mauti yamepewa alama nyekundu
Makambi ya KZ ni jina la kutaja makambi ya wafungwa yaliyotumiwa hasa na Ujerumani wakati wa utawala wa Nazi kati ya 1933 hadi 1945. "KZ" ni kifupi cha neno la Kijerumani "Konzentrationslager". Maana yake "Kambi la kukusanya wafungwa".
Wanazi walianzisha makambi ya KZ haya baada ya kupata utawala wa Ujerumani mwaka 1933. Walikamata wapinzani wao wengi kiasi cha kwamba magereza hayakutosha tena. Makambi haya hayakuwa tena chini ya wizara ya sheria bali chini ya polisi ya kisiasa na vikosi vya chama cha Nazi.
Wakati wa Vita Kuu ya Pili ya Dunia walitumiwa kukusanya mamilioni ya watu waliokamatwa na Wanazi kote Ulaya, hasa vikundi viwili: Wayahudi pamoja na vikundi vingine vilivyobaguliwa upande moja na wapinzani wa utawala wa Nazi kwa upande mwingine.
[edit] Makambi ya KZ ya kawaida
Makambi haya yalikuwa hasa na kusudi la kuadhibu wapinzani na kutumia wafungwa kwa ajili ya kazi za kulazimishwa. Hasa wakati wa vita Wajerumani wengi walikuwa wanajeshi na nchi ikaona uhaba wa wafanyakazi. Hivyo makambi haya yalijengwa mara nyingi karibu na viwanda. Idadi ya vifo ilikuwa kubwa hasa katika miaka ya mwisho wa vita kutokana na unyama wa walinzi na uhaba wa chakula pamoja na ukosefu wa matibabu. Njaa ilisababisha magonjwa na vifo vingi.
[edit] Makambi ya mauti
Makambi ya mauti ni lugha ya kutaja hasa makambi saba za
- Chelmno – Kulmhof
- Auschwitz-Birkenau
- Belzec
- Sobibor
- Treblinka
- Majdanek
- Maly Trostinez
Zote zilijengwa nje ya eneo la Ujerumani penyewe, sita katika Poland na moja katika Belarusi.
Mwisho wa mwaka 1941 Adolf Hitler na viongozi wengine wa Ujerumani waliamua kuwaua Wayahudi wote waliopatikana katika Ulaya. Majaribio ya kwanza ya kuua Wayahudi katika Ulaya ya Mashariki yalionyesha matatizo mbalimbali: uchovu kwa upande wa wanajeshi wa vikosi maalumu waliopaswa kutekeleza mauaji haya ya watu maelfu na sauti za masikitiko upande wa wanajeshi wa kawaida waliobahatika kuona mauaji haya. Azimio lilifanywa kutumia mbinu za kisasa katika makambi maalumu ambako tendo lenyewe liliweza kufichwa vizuri zaidi.
Wayahudi na wengine waliotakiwa kuuawa walipelekwa kwa treni hadi makambi haya maalumu. Hapa wafungwa waligawiwa:
- watu wenye afya nzuri walipelekwa kando na kupewa kazi katika viwanda vilivyojengwa pamoja na makambi haya kwa kusudi la kufanya kazi ya uzalishaji kwa ajili ya mahitaji ya uchumi wa vita. Wafanyakazi hawa walitakiwa kufanya kazi ngumu wakipewa chakula kidogo hadi kuchoka. Mara hawakuwa tena na faida walipelekwa kwenye chumba cha gesi.
- watoto, wazee na wagonjwa walipelekwa kando mara moja hadi vyumba vilivyoitwa "bafu". Hapo milango ilifungwa na gesi ya sumu kuingizwa. Maiti zilichomwa katika majiko makubwa.
Kwa jumla watu milioni sita ziliuawa katika makambi ya KZ hadi 1945.
[edit] Jina la "KZ"
Wanazi walitumia jina la KZ = "Konzentrationslager" kama tafsiri ya neno la Kiingereza "concentration camp". Waingereza waliwahi kutumia mbinu ya kusimamia wafungwa wengi katika kambi maalumu zilizofungwa kwa seng'enge tangu vita yao dhidi ya Makaburu katika Afrika Kusini mwaka 1899-1902; Waingereza walianzisha makambi haya kwa sababu walitaka kutenganisha familia za Makaburu na wanaume wao walioendesha vita ya porini ili kuzuia wasipate chakula na usaidizi kutoka kwa wasio wanajeshi. Makambi haya yalisababisha vifo vya makumi elfu wanawake, watoto na wazee kutokana na njaa na magonjwa ingawa hayakujengwa kwa kusudi hiyo.
Tangu kuanzishwa na Waingereza huko Afrika Kusini imeonekana ya kwamba makambi ya aina hii husababisha mara nyingi vifo hata kama wale wanaoanzisha makambi hawana nia ya kuua watu kwa njia hiyo. Matatizo ya kulisha watu wengi mahali pamoja, ya kuhakikisha usafi na matibabu ama shambani tu au katika mahema au kwenye majengo yasiyo imara, kuwalinda wafungwa dhidi ya baridi na joto na juu ya haya yote kuzuia kuambukizana kwa magonjwa ni magumu ya kushinda uwezo wa walinzi wa kambi. Hasa kama wafungwa wanatazamiwa kama maadui ambao hawapaswi kupewa uangalizi mwingi.
