Los Angeles, California
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| Thành phố Los Angeles | |||||
 |
|||||
|
|||||
| Biệt danh: "Thành phố của các thiên thần" | |||||
 |
|||||
| Tọa độ:
|
|||||
|---|---|---|---|---|---|
| Bang | California | ||||
| Hạt | Hạt Los Angeles, California | ||||
| Thành lập | 4 tháng 4 1850 | ||||
| Government type | Chính quyền Hội đồng thị trưởng | ||||
| Thị trưởng | Antonio Villaraigosa (Dân chủ) | ||||
| Luật sư thành phố | Rocky Delgadillo | ||||
| Thành phần quản trị | Hội đồng thành phố | ||||
| Diện tích | |||||
| - Thành phố | km² | ||||
| - Nước | 75.7 km² (29.2 sq mi) 5.8% | ||||
| Độ cao | 0– 1,548 m (0– 5,079 ft) | ||||
| Nhân khẩu | |||||
| - Thành phố(2005) | |||||
| - Mật độ | 3165/km² (8198/sq mi) | ||||
| - Metro | 12923548 | ||||
| Múi giờ | PST (UTC-8) | ||||
| - Mùa hè (giờ mùa hè) | PDT (UTC-7) | ||||
| Website: www.lacity.org | |||||
Los Angeles (viết tắt LA, phát âm như Lốtx An-giơ-létx, còn được gọi tắt là Los bởi những người Việt ở những vùng lân cận) là thành phố lớn nhất tiểu bang California và lớn thứ nhì tại Hoa Kỳ, thuộc về Quận Los Angeles. Theo Thống kê dân số năm 2000, thành phố này có 3.694.820 người. Những vùng lân cận thành phố này, còn được gọi là Nam California, gồm có Hạt Los Angeles, Hạt California, Hạt Orange, Hạt Riverside và Hạt Ventura, là một trong những nơi đông dân nhất Hoa Kỳ với 16 triệu người.
Thành phố được thành lập vào năm 1781 do những người Tây Ban Nha tại Mexico với tên là El Pueblo de Nuestra Señora Reina de los Ángeles de la Porciúncula ("Thị trấn của Đức bà Nữ hoàng của các thiên thần của sông Porciúncula" trong tiếng Tây Ban Nha, porciúncula nghĩa là "phần nhỏ"). Vào năm 1821 khi Mexico giành độc lập từ Tây Ban Nha, thành phố này thành một phần của nước đó. Sau chiến tranh Mỹ-Mễ, Los Angeles lại rơi vào tay Hoa Kỳ.
Thành phố này được nổi danh là một trung tâm điện ảnh. Rất nhiều minh tinh sống ở thành phố Beverly Hills lân cận và nhiều phim và chương trình truyền hình được thâu tại Hollywood, một phần thành phố này.
Mục lục |
[sửa] Lịch sử
- Bài chính: Lịch sử của Los Angeles, California
Khu vự bờ biển Los Angeles đã được cư dân Tongva (hay Gabrieleños), Chumash, và các bộ tộc của những người Thổ dân châu Mỹ sinh sống từ hàng ngàn năm. Những người châu Âu đâu tiên đến đây năm 1952, dẫn đầu là Juan Cabrillo - một người thám hiểm Bồ Đào Nha đã tuyên bố vùng đất này cho Đế quốc Tây Ban Nha nhưng không ở lại đó. Lần có người châu Âu tiếp xúc khu vực này là 227 năm sau khi Gaspar de Portolà cùng với Franciscan padre Juan Crespi, đã đến khu vực ngày nay là Los Angeles ngày 2 tháng 8 năm 1769.
Năm 1771, Cha Junípero Serra đã cho xây Mission San Gabriel Arcágel gần Whittier Narrows ở gần Thung lũng San Gabriel ngày nay. Ngày 4 tháng 9 năm 1781, một nhóm 52 người định cư từ Tân Tây Ban Nha là hậu duệ người châu Phi đã thiết lập phái đoàn San Gabriel để lập nên khu định cư dọc theo bờ của sông Porciúncula (ngày nay là sông Los Angeles). Những người định cư này có tổ tiên là người Philippines, Ấn Độ và Tây Ban Nha, 2/3 là người lai.
Năm 1777, thống đốc mới của bang California, Felipe de Neve, recommended to the viceroy of New Spain that the site be developed into a pueblo (town). Khu vực này được đặt tên là El Pueblo de Nuestra Señora la Reina de los Ángeles del Río de Porciúncula ("Thị trấn của Đức bà Nữ hoàng của các thiên thần của sông Porciúncula"). Nó vẫn là một thị trấn nhỏ trong nhiều thập kỷ, nhưng năm 1829 dân số đã tăng lên khoảng 650, khiến nó là cộng đồng dân sự lớn nhất ở California thuộc Tây Ban Nha. Ngày nay, outline của Pueblo vẫn được gìn giữ ở một tượng đài lịch sử quen được gọi là đường Olvera, trước đây là đường Rượu, được đặt tên theo Augustin Olvera.
Tân Tây Ban Nha đã giành được độc lập khỏi Đế quốc Tây Ban Nha năm 1821 và tỉnh vẫn tiếp tục là một phần của Mexico. Sự cai trị của Mexico đã chấm dứt trong Chiến tranh Mexico-Hoa Kỳ, khi người Mỹ giành được quyền kiểm soát từ người Californio sau một loạt các cuộc chiến. Trận chiến San Pascual, Trận chiến Dominguez và sau cùng là Trận chiến Rio San Gabriel năm 1847. Hiệp ước Cahuenga được ký ngày 13 tháng 1 năm 1847, chấm dứt thu địch ở California và sau đó Hiệp ước Guadalupe Hidalgo (1848), chính phủ Mexico đã chính thức nhượng Alta California và các lãnh thổ khác cho Hoa Kỳ. Những người châu Âu và Mỹ đã củng cố sự kiểm soát thành phố sau khi họ di cư đến California trong làn sóng Đổ xô đi tìm vàng California và đảm bảo sự gia nhập sau đó của California vào Hoa Kỳ năm 1850.
Đường sắt đã đến khi Công ty đường sắt Nam Thái Bình Dương (Southern Pacific Railroad) đã hoàn thành tuyến đường sắt đến Los Angeles năm 1876. Dầu mỏ được phát hiện năm 1892 và đến năm 1923, Los Angeles đã cấp ¼ lượng dầu mỏ thế giới. Một nhân tố góp phần phát triển thành phố là nước. Năm 1913, William Mulholland hoàn thành đường ống dẫn nước đảm bảo cho sự tăng trưởng của thành phố. Năm 1915, Thành phố Los Angeles bắt đầu sáp nhập thêm hàng chục cộng đồng dân cư xung quanh không tự cấp nước cho chính mình được. A largely fictionalized account of the Owens Valley Water War can be found in the 1974 motion picture Chinatown.
Trong thập niên 1920, phim hoạt hình và ngành hàng không đã đổ xô đến Los Angeles đã giúp thành phố phát triển. Thành phố này là nơi đăng cai Thế vận hội mùa Hè năm 1932 chứng kiến sự phát triển của Đồi Baldwin as the original Olympic Village. Thời kỳ này cũng chứng kiến sự di dân đến của những người lưu vong từ các căng thẳng hậu chiến ở châu Âu, bao gồm những nhà quý tộc như Thomas Mann, Fritz Lang, Bertolt Brecht, Arnold Schoenberg và Lion Feuchtwanger. Thế chiến thứ hai mang đến phát triển và thịnh vượng mới cho thành phố này, dù nhiều người Mỹ gốc Nhật bị chở đến các trại tập trung trong thời kỳ diễn ra cuộc chiến. Thời kỳ hậu chiến chứng kiến một sự bùng nổ lớn hơn khi sự lan ra của đô thị] đã mở rộng đến Thung lũng San Fernando. Những cuộc bạo loạn Watts năm 1965 và “cơn giận” của Trường trung học Chicano cùng với sự tạm đình chỉ Chicano đã cho thấy sự chia rẽ chủng tộc sâu sắc hiện hữu trong thành phố này. Năm 1969, Los Angeles đã là một trong hai “nơi sinh” ra Internet khi sự truyền ARPANET được gửi từ UCLA đến SRI ở Menlo Park. XXIII Olympad đã được Los Angeles đăng cai năm 1984. Thành phố lại được thử thách qua Bạo lọan Los Angeles 1992 và Trận động đất Northridge 1994 và năm 2002 sự cố gắng ly khai của Thung lũng Fernando và Hollywood đã bị thất bại trong cuộc bỏ phiếu. Sự tái phát triển và sự sang trọng hóa đô thị đã diễn ra ở nhiều nơi trong thành phố, đặc biệt là trung tâm.
[sửa] Địa lý
Theo Cục Điều tra Hoa Kỳ, thành phố có tổng diện tích 498,3 dặm vuông (1.290,6 km2), 469,1 dặm vuông (1.214.9 km²) là diện tích đất và 29,2 dặm vuông (75,7 km²) là diện tích mặt nước, diện tích mặt nước chiếm 5,86%. Khoảng các cực bắc và cực nam là 44 dặm (71 km), khoảng các giữa cực đông-tây là 29 dặm (47 km), và chiều dài của biên giới thành phố là 342 dặm (550 km). Diện tích đất lớn thứ 9 trong các thành phố của Hoa Kỳ lục địa. Điểm cao nhất của Los Angeles là Sister Elsie Peak (5,080 feet) at the far reaches of the northeastern San Fernando Valley, part of Mt. Lukens. Sông Los Angeles là một con sông phần lớn là theo mùa chảy xuyên qua thành phố có thượng nguồn ở Thung lũng San Fernando Valley. Suốt chiều dài của nó hoàn toàn bị kè bằng bê tông. Vùng Los Angeles khá phong phú về các loài thực vật bản địa. Với những bãi biển, đụn cát, vùng đất ngập nước, đồi, núi và sông, khu vực này chứac đựng một số quần cư sinh vật quan trọng. Khu vực rộng nhất là thảm thực vật bụi cây xô thơm ven biển bao bọc các sườn đồi ở chaparral dễ bắt lửa. Các loại cây bản địa bao gồm: California poppy, matilija poppy, toyon, coast live oak, giant wild rye grass, và hàng trăm loại khác. Thật không may, nhiều loài cây bản địa quá hiếm và có nguy cơ tuyệt chủng như hoa hướng dương Los Angeles. Có nhiều loài hoa lạ và những cây có hoa nở hoa quanh năm với màu sắc huyền ảo, bao gồm jacaranda, hibiscus, phlox, bougainvillea, coral tree blossoms and bird of paradise. If there were no city here, flower-growing could still flourish as an industry, as it does in Lompoc. Wisteria has been known to grow to house-lot size, and in Descanso Gardens there are forests of camellia trees. Orchids require special attention in this Mediterranean climate. See also: Los Angeles Basin, San Fernando Valley, Los Angeles County, California, Maps of Los Angeles, California, and List of area codes in Southern California
[sửa] Địa chất
Los Angeles chịu động đất do gần Phay San Andreas, cũng như các phay đứt nhỏ hơn San Jacinto và Banning. Trận động đất lớn gần đây nhất là Trận động đất Northridge 1994, có tâm chấn ở phía Bắc Thung lũng San Fernando. Chưa đến hai năm sau sau khi các bạo loạn 1992, Trận động đất Northridge đã là một cú sóc cảm xúc cho dân Nam California và gây thiệt hại vật chất lên đến hàng tỷ dollar Mỹ. Các trận động đất khác ở khu vực Los Angeles bao gồmTrận động đất Whittier Narrows 1987, Trận động đất Sylmar 1971, và Trận động đất Long Beach 1993. Tuy nhiên, phần lớn các trận động đất là khá nhỏ. Nhiều khu vực ở Los Angeles chứng kiến một đến hai trận động đất nhỏ mỗi năm mà không có thiệt hại. Các chấn động nhỏ không cảm thấy được bình thường mà chỉ thông qua máy đo địa chấn thì xảy ra hàng ngày. Nhiều phần của thành phố cũng dễ bị thương tổn bởi sóng thần Thái Bình Dương; các khu vực bến cảng đã bị gây hại bởi các đợt sóng từ Trận động đất Đại Chile năm 1960.
[sửa] Cảnh quan thành phố
Thành phố được chia ra nhiều neighborhoods, nhiều trong số đó đã bị sáp nhập bởi thành phố đang mở rộng ra. Cũng có nhiều thành phố độc lập bên trong và xung quanh Los Angeles, nhưng các thành phố này thường được xếp nhóm vào thành phố Los Angeles, do Los Angeles nuốt chửng hoặc nằm bên trong vùng lân cận của nó.
Nói chung, thành phố được chia ra các khu vực sau: Trung tâm L.A., Đông L.A., Nam Los Angeles, Khu vực Cảng, Hollywood, Wilshire, Westside, và San Fernando và các thung lũng Crescenta.
Một vài cộng đồng nổi tiếng của Los Angeles bao gồm Bãi biển Venice, the Downtown Financial District, Los Feliz, Silver Lake, Hollywood, Hancock Park, Koreatown, and the extremely affluent areas of Bel-Air, Hollywood Hills, Pacific Palisades, and Brentwood, to name a few.
-
Xem thêm: Greater Los Angeles Area và Downtown Los Angeles
[sửa] Khí hậu
The city is situated in a Mediterranean climate (Koppen climate classification Csb on the coast, Csa inland), experiencing mild, reasonably wet winters and warm to hot, mildly humid summers. Generally the weather is dry in all seasons, but can be cool in the winter. Breezes from the Pacific Ocean tend to keep the beach communities of the Los Angeles area cooler in summer and warmer in winter than those further inland, and summer temperatures can sometimes vary by as much as 25 °F warmer in the inland communities compared to that of the coastal communities. The coastal communities of Los Angeles are commonly affected by a phenomenon known as a "marine layer," a dense cloud cover caused by the proximity of the ocean, that helps keep the temperatures cooler throughout the year.
Temperatures in the summer can get well over 90 °F (32 °C), but average summer daytime highs are 85 °F (29 °C), with overnight lows of 66 °F (19 °C). Winter daytime high temperatures will get up to around 65 °F (18 °C), on average, with overnight lows of 45 °F (7 °C) and during this season rain is common. The median temperature in January is 58.3 °F (14.6 °C) and 74.3 °F (23.5 °C) in July. The highest temperature recorded within city borders was 119.0 °F (48.33 °C) in Woodland Hills on July 22, 2006;[1] the lowest temperature recorded was 18.0 °F (−7.8 °C) in 1989, in Canoga Park. The highest temperature ever recorded for Downtown Los Angeles was 112.0 °F (44.4 °C) on June 26 1990, and the lowest temperature ever recorded was 24.0 °F (−5.0 °C) on January 9 1937.
Rain occurs mainly in the winter and spring months (February being the wettest month) with great variations in storm severity year by year. Los Angeles averages 15 inches (381 mm) of precipitation per year. Snow is extraordinarily rare in the city basin, but the mountainous slopes within city limits typically receive snow every year. The National Weather Service reports the greatest snowfall in downtown Los Angeles was 2.0 inches on January 15, 1932.[cần chú thích] With weather permitting, it is possible to snow ski and surf on the same day in the Los Angeles area.
Tiêu bản:Infobox Weather-->
[sửa] Các vấn đề môi trường
Do địa lý của thành phố khiến cho nó nhạy cảm với đảo ngược khí quyển, quá phụ thuộc vào đi lại bằng ô tô là phương tiện chính và phức hợp cảng L.A./Long Beach, thành phố chịu ô nhiễm không khí dưới dạng khói mù. Lòng chảo Los Angeles và Thung lũng San Fernando giữ lại khói của xe ô tô, xe tải chạy diesel, tàu thủy, và các động cơ đầu máy xe lửa cũng như công nghiệp chế tạo và các nguồn khác. Ngoài ra, nước ngầm đang bị đe dọa gia tăng bởi MTBE từ các trạm xăng và perchlorate từ nhiên liệu rocket. Khác các thành phố khác nhờ mưa để rửa sạch khói mù, Los Angeles chỉ nhận được 15 inches (380 mm) mưa mỗi năm, do đó khói mù có thể tích tụ tăng lên liên tục mỗi ngày. Điều này đã khiến cho bang California tìm kiếm các loại xe cộ có chất thải ít. Nhờ đó, mức ô nhiễm đã giảm trong những thập kỷ gần đây. The number of Stage 1 smog alerts has declined from over 100 per year in the 1970s to almost zero in the new millennium. Despite this success, the 2006 annual report of the American Lung Association ranks the city as the most polluted in the country with short-term particle pollution and year-round particle pollution. Smog from the basin is pushed towards the mountains, where the pollutants harm trees. However, the city is taking even more aggressive steps to improve air quality.
[sửa] Kinh tế
Nền kinh tế của Los Angeles được thúc đẩy bởi thương mại quốc tế, truyền hình giải trí, điện ảnh, công nghệ âm nhạc, không gian, công nghệ, dầu khí, thời trang, trang sức, du lịch. Los Angeles cũng là trung tâm chế tạo lớn nhất Hoa Kỳ. Các Cảng Los Angeles và cảng Long Beach cùng nhau tạo thành cảng quan trọng ở Bắc Mỹ và là một trong những cảng quan trọng của thế giới và có vai trò quan trọng đối với thương mại trong Vành đai Thái Bình Dương. Các ngành quan trọng khác bao gồm truyền thông, tài chính, viễn thông, luật, y tế, vận tải.
Trong nhiều năm, cho đến giữa thập niên 1990, Los Angeles là nơi đóng trụ sở của nhiều định chế tài chính ở miền Tây nước Mỹ, bao gồm First Interstate Bank, đã được sáp nhập với Wells-Fargo năm 1996, Great Western Bank, đã sáp nhập với Washington Mutual năm 1998, và Security Pacific National Bank, đã sáp nhập với Bank of America năm 1992. Los Angeles cũng là nơi đóng trụ sở của Sở giao dịch chứng khoán Pacific cho đến khi ngưng hoạt động năm 2001.
Thành phố này là nơi đóng trụ sở của 3 công ty nằm trong Fortune 500 bao gồm nhà thầu không gian Northrop Grumman, công ty năng lượng Occidental Petroleum Corporation, và công ty xây nhà ở KB Home. Đại học Nam California (USC) là đại học the city's largest private sector employer.
Các công ty đóng trụ sở ở Los Angeles bao gồm Twentieth Century Fox, Latham & Watkins, Univision, Metro Interactive, LLC, Premier America, CB Richard Ellis, Gibson, Dunn & Crutcher LLP, Guess?, O'Melveny & Myers LLP, Paul, Hastings, Janofsky & Walker LLP, Tokyopop, The Jim Henson Company, Paramount Pictures, Robinsons-May, Sunkist, Fox Sports Net, Health Net, Inc., 21st Century Insurance, L.E.K. Consulting, và The Coffee Bean & Tea Leaf.
Vùng đô thị có trụ sở của nhiều công ty khác, nhiều trong số đó muốn rời khỏi thành phố để tránh thuế má cao. Ví dụ, Los Angeles đánh thuế tổng cộng trên phần trăm doanh thu kinh doanh, trong khi các thành phố xung quanh chỉ đánh một mức tỷ lệ cố định nhỏ. Do đó các công ty gần thành phố này tránh được thuế cao. Một vào công ty đóng ở Hạt Los Angeles là Shakey's Pizza (Alhambra), Academy of Motion Picture Arts and Sciences (Beverly Hills), City National Bank (Beverly Hills), Hilton Hotels (Beverly Hills), DiC Entertainment (Burbank), The Walt Disney Company (Fortune 500 – Burbank), Warner Bros. (Burbank), Countrywide Financial Corporation (Fortune 500 – Calabasas), THQ (Calabasas), Belkin (Compton), Sony Pictures Entertainment (parent of Columbia Pictures, located in Culver City), Computer Sciences Corporation (Fortune 500 – El Segundo), DirecTV (El Segundo), Mattel (Fortune 500 – El Segundo), Unocal (Fortune 500 – El Segundo), DreamWorks SKG (Glendale), Sea Launch (Long Beach), ICANN (Marina Del Rey), Cunard Line (Santa Clarita), Princess Cruises (Santa Clarita), Activision (Santa Monica), and RAND (Santa Monica).
[sửa] Các trường đại học và cao đẳng
 Đại học Nam California |
Có nhiều trường đại học và cao đẳng công ở thành phố này, bao gồm Đại học California, Los Angeles, Đại học bang California, Los Angeles, và Đại học bang California, Northridge. Các trường đại học công gần Los Angeles bao gồm: Đại học bang California, Long Beach, and Đại học bang California, Dominguez Hills, and Bách khoa Cali Pomona.
Các trường tư gần hoặc nằm trong thành phố bao gồm California Institute of Technology (Caltech), the University of Southern California (USC), Antioch University's Los Angeles campus, Southern California University of Health Sciences, Pepperdine University, Loyola Marymount University (LMU), Mount St. Mary's College, Occidental College (Oxy), Otis College of Art and Design (Otis), American InterContinental University, Art Center College of Design, Alliant International University, Southwestern University School of Law, American Film Institute, Charles R. Drew University, Southern California Institute of Architecture (SCI-Arc), Fashion Institute of Design & Merchandising's Los Angeles campus, and Los Angeles Film School.
Hệ thống cáo đẳng cộng đồng bao gồm 9 campuses governed by the trustees of the Los Angeles Community College District: Los Angeles City College (LACC), Los Angeles Harbor College, Los Angeles Pierce College, Los Angeles Valley College (LAVC), Los Angeles Mission College, East Los Angeles College (ELAC), West Los Angeles College, Los Angeles Southwest College, and Los Angeles Trade Technical College. The nearby Santa Monica College in Santa Monica and El Camino College in Torrance (part of Los Angeles County, but with separate school districts) are popular among the local community, as well as foreign students.
[sửa] Các thành phố kết nghĩa
Los Angeles có 25 thành phố kết nghĩa:
[sửa] Liên kết ngoài
- Bản đồ và hình từ không trung
- Bản đồ đường sá từ Google Maps hoặc từ Yahoo! Maps
- Bản đồ địa hình từ TopoZone
- Hình từ không trung hoặc bản đồ địa hình từ TerraServer Hoa Kỳ
- Hình vệ tinh từ Google Maps hoặc từ Windows Live Local
