Δημοκρατία του Μπασκορτοστάν
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
| Εθνόσημο | Ο ρωσικός χάρτης |
|---|---|
 |
 |
| Στοιχεία | |
| Διαμέρισμα: | Βόλγα |
| Διοικητικό κέντρο: | Ουφά |
| Έκταση: | 143.600 χμ² |
| Πληθυσμός: | 4.104.336 (απογραφή 2002) |
| Πυκνότητα πληθυσμού: | 26,6 κάτοικοι/χμ² |
| Τηλεφωνικός κωδικός: | |
| Οικονομία: | Πετρέλαιο, χημικά |
| Κυριότερες πόλεις: | Ουφά, Στερλιταμάκ |
Η Δημοκρατία του Μπασκορτοστάν (Респу́блика Башкортоста́н), γνωστότερη με το εκλατινισμένο Μπασκιρία, είναι ομοσπονδιακό υποκείμενο της Ρωσίας, υπαγόμενο στο Διαμέρισμα του Βόλγα. Πρωτεύουσά της είναι η Ουφά (1.042.437 κάτοικοι - απογρ. 2002). Άλλες μεγάλες πόλεις είναι το Στερλιταμάκ (264.362), το Σαλαβάτ (158.600), το Νεφτεκάμσκ (122.290) και το Οκτιάμπρσκι (108.647).
Η Δημοκρατία απλώνεται στα εδάφη που παραδοσιακά κατοικούσαν οι Μπασκίρ, ένα αυτόχθον μουσουλμανικό φύλο. Σήμερα οι Μπασκίρ αντιπροσωπεύουν το 29,8% του πληθυσμού, αφού τους τελευταίους αιώνες έχουν εγκατασταθεί ανάμεσά τους αρκετοί τάταροι (24,1%) και ρώσοι (36,3%).
Η Μπασκιρία είναι μία από τις πετρελαιοπαραγωγές περιοχές της Ρωσίας. Η εκμετάλλευση των πρώτων κοιτασμάτων ξεκίνησε το 1932 και εντατικοποιήθηκε το 1943, όταν ανακαλύφθηκαν τα μεγάλα αποθέματα στην περιοχή Τουϊμάζι. Επιπλέον κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο μεταφέρθηκαν εκεί βιομηχανίες και πληθυσμοί από τις δυτικές περιοχές που κατέκτησαν οι γερμανοί, ώστε να υποστηριχθεί ο ανεφοδιασμός του Κόκκινου Στρατού σε πολεμοφόδια και τρόφιμα. Η υποδομή αυτή διατηρήθηκε και μετά τη λήξη του πολέμου, μετατρέποντας τη Μπασκιρία από καθυστερημένη αγροτοκτηνοτροφική περιοχή σε πλούσιο βιομηχανικό κέντρο.
[Επεξεργασία] Ιστορία
Οι Μπασκίρ έχουν φινο-ουγγρική καταγωγή, όμως μεταξύ 10ου - 13ου αι. εξισλαμίσθηκαν και εκτουρκίσθηκαν. Ήταν οργανωμένοι σε νομαδικές αυτοδιοικούμενες φυλές, ασχολούμενες με την κτηνοτροφία και συχνά αποκομμένες μεταξύ τους, οι οποίες δεν είχαν συγκροτήσει ενιαίο κρατικό μόρφωμα, αλλά ήταν διαμοιρασμένες σε διάφορα τουρανικά χανάτα του ύστερου μεσαίωνα: του Καζάν, της Σιβηρίας, της Ορδής των Νογκάι. Περιήλθαν στους ρώσους μετά την παράδοση του Καζάν στον Ιβάν τον Τρομερό (1554-1555) - τότε οι εκπρόσωποι των βορείων και βορειοδυτικών φυλών παρουσιάσθηκαν στον τσάρο και δήλωσαν εθελοντικά υποταγή στη Μοσχοβία. Οι φυλές αυτές αποτέλεσαν τη γέφυρα, μέσω της οποίας εντάθηκαν όλοι οι Μπασκίρ. Παρ' όλα αυτά η ενσωμάτωσή τους δεν επιτεύχθηκε αβρόχοις ποσί, αφού έχουν καταγραφεί τρεις μεγάλες αντιρωσικές εξεγέρσεις (1676, 1707, 1735).
Υπό ρωσικό έλεγχο οι διάφορες φυλές ομογενοποιήθηκαν. Όταν το 1798 ιδρύθηκε η Συνέλευση των Μουσουλμάνων της Ρωσίας από την τσαρική κυβέρνηση, οι Μπασκίρ ήταν ένα από τα πρώτα συστατικά έθνη. Το 1865 τα εδάφη τους αναγνωρίσθηκαν από την κεντρική κυβέρνηση ως χωριστή διοικητική ενότητα, με την ίδρυση του Γκοβερνοράτου της Ουφά. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση μετατρέπονται σε Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία, υπαγόμενη στη Ρωσική ΣΣΔ. Η ΑΣΣΔ των Μπασκίρ υπήρξε μάλιστα η πρώτη που έλαβε αυτή τη μορφή (1919). Το ίδιο καθεστώς (αυτόνομη Δημοκρατία υπαγόμενη στη Ρωσία) διατήρησε και μετά τη διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης έως και σήμερα.
