Italiera

Wikipedia(e)tik

Italiera Italiano
Non mintzatzen den:	Italia, Malta, Argentina, Uruguai, Somalia, Brasil, Libia, Etiopia eta beste hainbat estatutan Europa eta Ameriketan
Guztira hiztunak:	70 milioi
Rankina:	19–20. (lehia estuan turkiera eta urduarekin)
Hizkuntza familia:	Indo-Europarra  Italikoa   Erromantzea    Mendebaldeko Italikoa     Italiera
Estatus ofiziala
Hizkuntza ofiziala:	Italia, Suitza, San Marino, Vatikano Hiria, Eslovenia, Kroaziako Istria eskualdean, Somaliako eskualde hizkuntza
Araugilea:	Accademia della Crusca
Hizkuntza kodeak
ISO 639-1:	it
ISO 639-2:	ita
ISO/FDIS 639-3:	ita
urdin iluna: ama hizkuntza urdina: administrazio hizkuntza urdin argia: bigarren hizkuntza edo ez ofiziala lauki berdea: hiztun talde handia
Oharra: baliteke orri honek NAF fonetika ikurrak edukitzea Unicoden.

Italiera latinetik datorren hizkuntza erromantze bat da. 70 milioi hiztun ditu, batez ere Italian. Hortik kanpo, hiztunen kopuruaren arabera ordenaturik, herrialde hauetan ere modu esanguratsuan: Alemania, Argentina, Suitza, Frantzia, Brasil, Belgika, AEB, Britainia Handia, Kanada, Australia, Mexiko eta Uruguain.

Italiera "batua" Toscana-ko dialektoan dago oinarriturik, hegoaldeko eta iparraldeko dialektoen arteko bitartekoa. 1861ean herrialdeko batasuna lortu ondoren hasi zen hedatzen, dialektoen kalterako.

Oro har, Italiera hiztegiaren aldetik Latinetik hurbilenen dagoen hizkuntzatzat jo ohi da. Errumaniera gramatikaren aldetik eta sardiniera ahoskeraren aldetik izanen litzateke hurbilenak.

Eduki-taula 1 Hiztunen geografia 2 Dialektoak 2.1 Iparraldekoak 2.2 Erdialde eta hegoaldekoak 3 Historia 4 Ikus, gainera 5 Kanpo loturak

[aldatu] Hiztunen geografia

Italiatik kanpo, honakoa da mundu mailan italieradunen banaketa geografikoa:

• Alemania 708.019 hiztun
• Argentina 618.443
• Suitza 520.550
• Frantzia 358.603
• Brasil 292.519
• Belgika 281.674
• AEB 188.926
• Erresuma Batua 173.493
• Kanada 140.812
• Australia 131.679
• Mexiko 125.655
• Uruguai 74.163
• Espainia 61.383
• Txile 44.734
• Hegoafrika 32.330
• Herbehereak 30.529
• Peru 25.787
• Luxenburgo 22.913
• Austria 13.824
• Grezia 10.654
• Kolonbia 10.474
• Israel 10.221
• Ekuador 10.105
• Monako 6.631

[aldatu] Dialektoak

[aldatu] Iparraldekoak

• Piemontese.
• Lombardo.
• Genovese edo ligure.
• Emiliano.
• Romagnolo.
• Veneto.

[aldatu] Erdialde eta hegoaldekoak

• Toscano.
• Romanesco.
• Dialetti umbri.
• Abruzzese.
• Campano.
• Pugliese.
• Tarantino.
• Salentino.
• Calabrese.
• Siciliano.

[aldatu] Historia

• 1583an sortu zuten Firenzen Accademia della Crusca erakundea, filologia eta hizkuntzalaritzaren ingurukoa.
• 1612an lehenengo hiztegia egin zuten.

[aldatu] Ikus, gainera

• Italierazko literatura.

[aldatu] Kanpo loturak

• Accademia della Cruscaren webgunea

Hizkuntza honek bere Wikipedia du. Bisita ezazu.

	Europar Batasuneko hizkuntza ofizialak
Alemana • Bulgariera • Daniera • Errumaniera • Eslovakiera • Esloveniera • Estoniera • Finlandiera • Frantsesa • Gaelera • Gaztelania • Greziera • Hungariera • Ingelesa • Italiera • Letoniera • Lituaniera • Maltera • Nederlandera • Poloniera • Portugesa • Suediera • Txekiera Iturria: EB webgune ofiziala