Judu
Wikipedia(e)tik
Juduak (Yehudim hebraieraz edo Yidn yidishez) dira judaismo izeneko erlijio monoteistaren jarraitzaileak. Kontzeptu honi osagarri etniko-historikoa emateko, esan dezakegu juduak "Israelgo seme-alabak" ere badirela.
Gaur egun munduan 14.5 milioi judu inguru bizi dira, batez ere AEBetan eta Israelen.
Euren hizkuntzen artean, hebraiera eta ingelesa dira nagusi, yidisha, ladinoa, errusiera, frantsesa, gaztelera, portugesa eta alemanierarekin batera.
Eduki-taula |
[aldatu] Banaketa geografikoa
- Amerika 6.500.000 inguru
- Asia: 5.520.000 inguru
- Europa: 2.000.000
- Hegoafrika 106.000
- Australia 100.000
[aldatu] Talde etnikoak
- Ashkenaziak
- Sefardiak.
- Mizrahiak.
- Tribu galduak.
[aldatu] Historia
[aldatu] Politika
[aldatu] Pertsonaia ezagunak
- Yehuda Halevi (1070-1141), poeta, filosofo eta mediku tuterarra.
- Abraham Ben Meir Ibn Ezra (1092-1167), idazle eta zientzialari tuterarra.
- Benjamin Tuterakoa (1130- 1173), idazle eta bidaiari tuterarra.
- Sigmund Freud (1856-1939), psikiatra austriarra.
- Albert Einstein (1879-1955), fisikari alemaniarra.
- Golda Meir (1898-1978), politikari israeldarra.
- Groucho Marx (1890-1977), aktore estatubatuarra.
- Irene Nemirovsky (1903-1942), idazle ukrainarra.
- Isaak Rabin (1922-1995), politikari israeldarra.
- Woody Allen (1935-), zinemalari estatubatuarra.
- Matisyahu (1979-), abeslari estatubatuarra.
