رود
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
رود یا رودخانه - که در زبان پهلوی هم رود میگفتند - آبی است روان که از به هم پیوستن چند چشمه در درههای کوهستانی جریان مییابد تا به دشتها، دریاچهها و یا دریاها و اقیانوسها بریزد. رود خانهها معمولاً در اولین مرحله در پایکوهها تشکیل مخروط افکنهها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرفتی خود به توسعه دشتها کمک میکنند . گاه در برخی از رودهای بزرگ در طی مسیر طولانی که دارند ، به پیچان رودها ( مئاند ) برخورد میکنیم که در اثر شیب کم زمین توسط رود به وجود میآیند. در ادامه زمانی که رود به مصب خود، یعنی محلی که رود به دریا میریزد، در دهانهٔ خود به تشکیل دلتا منجر میشود.بنابر این مخروط افکنهها در پایکوهها و دلتاها در دهانه رود ( مصب ) بوجود میآیند. بین مخروط افکنه و دلتا تفاوتهای دیگری نیز وجو دارد: ۱- شیب در مخروط افکنهها بیشتر است. ۲- مواد مخروط افکنهها درشت تر هستند، در صورتی که شیب در دلتا بسیار کم و نزدیک به صفر است . درازترین رودهای جهان از این دستند: نیل، آمازون، یانگتسه، میسیسیپی، هوانگهو، آمودریا و مکونگ.
درازترین رودهای ایران به تر تیب عبارتاند از: کارون، سفیدرود و زایندهرود.