Водоземец
Од Википедија, слободна енциклопедија
| Водоземци | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Дождовник (Salamandra salamandra)
|
|||||||||||
| Научна класификација | |||||||||||
|
|||||||||||
|
|
|||||||||||
| Жаби (Anura) Безноги (Apoda) Опашкари (Caudata) |
Водоземците или класата Amphibia се најнижите претставници од копнените или четвороножните ‘рбетници. Нивното име наполно одговара на двојниот начин на живеење - во водата и на копното. Во водата дишат со кожата или жабрите и пливаат, а на копното со бели дробови и одат бавно, скокаат или се влечат со нозете како вистински сувоземни ‘рбетни животни.
Водоземците се првата група на ‘рбетници која се упатила кон освојување на сувоземниот простор адаптирајќи се и на копнен живот. Меѓутоа, тие во целост не го напуштиле водниот начин на живот, бидејќи се развиваат во водата, а ларвите од водоземците долго живеат во водата дишејќи со жабри и движејќи се слично како и рибите - со непарни перки. Кај овие животни, парните рибни перки се претвориле во петпрсни крајници, кои овозможуваат движење на суво. Иако се здобиле со бели дробови со кои се искористува атмосферскиот воздух, тие се од примитивен тип, така што нивната функција ја надополнува кожата што е постојано влажна, благодарение на кожните жлезди кои постојано лачат лигава материја.
Водоземците, со исклучок на безногите (Apoda), имаат по два пара екстремитети. Нивниот череп има многу помал број на коски од тој на рибите поради тенденцијата на сраснувањето на черепните коски, и е врзан со ‘рбетникот со помош на два прешлени, од кои првиот е носач или атлас, посебно изменет. ‘Рбетниот столб кај жабите е краток (од 7 прешлени) и е поделен на вратен, градно-слабински, крстен и опашен регион. Вратниот регион се состои само од атласот, а опашните се сраснати кај жабите, додека кај опашкарите се многубројни. Ребрата се редуцирани и не се сраснати во градна коска.
Во врска со белодробното дишење, претрпел измени и циркулаторниот систем, во кој се формирал и белодробен тек на крвта. Оксидираната крв во белите дробови и кожата се носи во срцето (кое се состои од две преткомори и една комора), и од него се разнесува низ целото тело. Притоа, во срцето, оксидираната и редуцираната крв се мешаат.
И нервниот систем е нешто поусовршен отколку кај рибите. Предниот мозок е најголем, средниот е добро развиен, а малиот е со многу мали димензии. Сетилните органи се подобро развиени од тие на рибите, особено увото, кај кое за прв пат се развива средното уво во чија внатрешност се јавува едно слушно ковче. Со тоа е овозможен преносот на звучните бранови од надворешната средина до внатрешното уво.
Сите водоземци се разделно-полови организми. Кај мажјаците постојат т.н. Волфови канали кои служат како мочоводи и семеводи. Кај женките, пак, јајчниците преку Милеровиот канал се поврзуваат со клоаката, односно тие се независни од мочоводите. Оплодувањето кај жабите е надворешно, додека кај безногите и повеќето опашкари е внатрешно. Развитокот е со метаморфоза, која значително се разликува кај најразличните видови. Но, за сите е карактеристично сменувањето на жабриното со белодробното дишење.
