Bipolaire stoornis
Van Wikipedia
| Bipolar affective disorder | |
| ICD-10 | F31 |
| ICD-9 | 296 |
Een bipolaire stoornis is een stoornis die wordt gekenmerkt door wisselende stemmingen, dan weer manisch of hypomaan, dan weer depressief. De manische periode is het tegenovergestelde van een depressieve periode. Bij beiden bevinden zich de stemmingsmogelijkheden aan de uiteinden, de polen.
De stemmingswisselingen kunnen af en toe optreden, met periodes van een normale stemming tussendoor, maar ook snel achter elkaar. Snelle en wisselende op elkaar volgende vormen van stemmingen heet rapid cycling.
Deze stoornis openbaart zich vaak voor het eerst tussen de 20- en 30-jarige leeftijd.
In de volksmond spreekt men van een manisch-depressieve stoornis (MDS), een term van de Duitse psychiater Emil Kraepelin. De term bipolair werd in 1953 voor het eerste gebruikt door Karl Kleist. Deze term benadrukt de tweepoligheid van de ziekte: van tijd tot tijd extreem uitgelaten of juist extreem neerslachtig.
[bewerk] Soorten
In het DSM-IV worden drie vormen van bipolaire stoornis onderscheiden:
- Bipolaire stoornis I: er treedt minimaal één manische of gemengde episode op, maar er kunnen ook hypomane of depressieve perioden optreden. Deze vorm komt het dichtst in de buurt van wat men vroeger manisch-depressief noemde.
- Bipolaire stoornis II: er is minimaal één episode van hypomanie en minimaal één depressieve episode. Er is geen manische of gemengde episode opgetreden.
- Cyclothyme stoornis: er treedt een reeks hypomane episoden op, onderbroken door episoden van lichtere depressie en uitputting.
Verder wordt in het handboek ook nog melding gemaakt van een restgroep: bipolaire stoornis niet anderszins omschreven. Hieronder vallen stoornissen die wel kenmerken van een bipolaire stoornis hebben, maar niet onder de bovenstaande ziektebeelden vallen.
Het is een blijvende (levenslang durende), vaak terugkerende geestelijke aandoening die ernstig van aard kan zijn. Het vereist daarom een actieve behandeling. De stemmingswisselingen kunnen normale relaties bemoeilijken en kunnen ook van invloed zijn op alle overige aspecten van het leven.
[bewerk] Bekende patiënten
- Jeff Buckley
- Jim Carrey
- Kurt Cobain
- Stephen Fry
- Ernest Hemingway
- Thomas Jefferson
- Theo Joekes
- Winny de Jong
- Karel VII van Frankrijk
- Charles Mingus
- Jaco Pastorius
- Sylvia Plath
- Edgar Allan Poe
- Robert Schumann
- Devin Townsend
- Pjotr Iljitsj Tsjaikovski
- Trent Reznor
- Axl Rose
- Jean-Claude Van Damme
- Virginia Woolf
- Ingrid Jonker
- Abraham Kuyper
- Winston Churchill
- Maarten Biesheuvel
- Mikey Way
