Dubbeldeks interregiomaterieel
Van Wikipedia
 |
|
|
DD-IRM staat voor dubbeldeks interregiomaterieel. Dit materieel had bij aflevering de naam Regiorunner. Deze dubbeldekkers van de Nederlandse Spoorwegen waren bedoeld voor het rijden van interregiotreinen.
In de jaren '80 had men besloten, een drietreinenconcept in te voeren: de stoptrein (aggloregiotrein), de interregiotrein (sneltrein) en de intercitytrein. Dit concept is echter niet ingevoerd en de officiële naam Regiorunner is vervallen. De treinstellen IRM rijden nu voornamelijk als intercitytreinen.
Bijnamen zijn: "Doedelzak", vanwege het zoemende geluid door de apparatuur dat het treinstel gebruikt en minder bekend: "Bizon" of "Banketstaaf".
Inhoud |
[bewerk] Bouw
De casco's van IRM zijn vanaf 1994 gebouwd door Waggonfabrik Talbot te Aachen en bij Deutsche Waggonbau Aktiengesellschaft te Görlitz, beide later Bombardier Transportation. Het elektrisch gedeelte werd geleverd door Holec Ridderkerk.
[bewerk] Techniek
IRM is uitgerust met energiezuinige draaistroomtractie. Om de gelijkstroom van de bovenleiding om te vormen tot draaistroom, wordt de bovenleidingspanning middels de lijnchopper omgevormd tot een lagere gelijkspanning van vaste grootte, die op zijn beurt door 3 inverters in draaistroom voor de tractiemotoren wordt omgezet.
Voor het remmen beschikt IRM over elektropneumatische schijfremmen op de loopdraaistellen en de mogelijkheid tot elektrodynamisch remmen op de motordraaistellen. De remenergie van de dynamische rem kan worden teruggevoerd naar de bovenleiding (recuperatie) of via de afleidingschopper in remweerstanden worden omgezet in warmte. Tevens beschikt het treinstel voor noodgevallen over permanentmagneetremmen, die bij snelremmingen op de spoorstaven worden neergelaten. De magneetrem dient tevens als parkeerrem. De IRM is de eerste (en enige) trein in Nederland die van permanente magneetremmen is voorzien.
Voor de klimaatbeheersing is het de hele trein voorzien van airconditioning, waarbij de ramen van de trein niet meer geopend kunnen worden. Met het systeem wordt in elk rijtuig en elke verdieping afzonderlijk de luchtbehandeling geregeld.
Bij het in dienst komen van V-IRM werd de hele treinserie uitgevoerd met een diagnosesysteem in de cabine voor beproeving, controle en storingen zoeken. De machinist gebruikt het systeem, wat met een display op de stuurtafel is uitgerust, om de trein voor vertrek te beproeven, de conducteur om de bestemmingsdisplays in te stellen en de storingsmonteur voor het stellen van een diagnose. Ook zijn tijdens de rit allerlei zaken te monitoren, zoals snelheid, luchtdruk, spanning, vermogen etc.
V-IRM is voorbereid op inbouw van een transformator voor bedrijf onder een bovenleidingspanning van 25 kV.
[bewerk] Nieuwe bestelling
NS Reizigers heeft 200 nieuwe V-IRM rijtuigen besteld bij Bombardier Transportation voor vervanging van onder andere de huidige ICK-rijtuigen. Hiermee kunnen 50 vierdelige stellen worden gevormd. Doordat het een vervolgbestelling betreft, kunnen deze rijtuigen relatief snel geleverd worden.
Deze nieuwe VIRM's worden rond medio 2008 op het spoor verwacht en zullen de cateringlift missen, zodat er bredere trappen ontstaan. Ook zal de airco verbeterd worden. De nieuwe rijtuigen krijgen, net als de vernieuwde Sprinters en Koplopers, blauwe stoelen in de tweede klas, en rode in de eerste klas, zodat er een duidelijker onderscheid is. De eerste klas krijgt stopcontacten voor het gebruik van o.a. laptops.
[bewerk] Inzet
Na diverse proefritten en een proefbedrijf in de stopdienst Dordrecht – Roosendaal in 1994 loste IRM het ICM af op de verbinding Amsterdam – Vlissingen. Naarmate er meer IRM afgeleverd werd en de dienstregeling veranderde, werd het ook ingezet op de verbindingen Den Haag/Rotterdam – Nijmegen, Amsterdam – Den Haag, Den Helder – Nijmegen en Zwolle – Roosendaal.
Inzet in de nieuwe dienstregeling 2007:
- 500 Intercity Groningen - Den Haag Centraal (alleen trein 526 en 561)
- 800 Intercity (Schagen –) Alkmaar – Maastricht/Heerlen.
- 1400 Sneltrein Rotterdam Centraal – Amsterdam Centraal – Utrecht Centraal (nachtnet, gemengd met ICM)
- 1900 Intercity Den Haag Centraal - Venlo (gemengd met ICK)
- 2000 Intercity Arnhem – Den Haag Centraal (gemengd met ICR)
- 2100 Intercity Amsterdam Centraal – Vlissingen.
- 2400 Intercity Amsterdam Centraal – Dordrecht.
- 2600 Intercity Amsterdam Centraal – Den Haag Centraal.
- 3000 Intercity Den Helder – Nijmegen.
- 3200 Intercity Amsterdam Centraal – Enkhuizen (gemengd met DDM-1).
- 3500 Intercity Eindhoven – Schiphol (gemengd met ICR).
- 3700 Intercity Zwolle – Nijmegen (gemengd met Mat '64)
- 8800 Intercity Utrecht Centraal – Leiden.
- 20800 Sittard – Heerlen (vleugeltrein van de 800)
[bewerk] Samenstelling en nummering
Het IRM wordt vaak een treinstel genoemd, maar officieel is het een treinstam. IRM kan samengesteld worden uit verschillende losse rijtuigen.
[bewerk] DD-IRM
Bij de levering van de eerste IRM-bakken vanaf 1994 (het DD-IRM) waren de volgende rijtuigen beschikbaar:
- 162 mBvk1/2-bakken: aangedreven koprijtuigen met tweede klas
- 81 ABv3/4-bakken: tussenrijtuigen met eerste/tweede klas
- 47 ABv5-bakken: tussenrijtuigen met eerste/tweede klas
mBvk1 en mBvk2 zijn identiek. Hetzelfde geldt voor ABv3 en ABv4
Daarmee konden treinstammen met drie of vier rijtuigen samengesteld worden:
- DD-IRM-III: mBvk1 + ABv3 + mBvk2 (serie 8200)
- DD-IRM-IV: mBvk1 + ABv4 + ABv5 + mBvk2 (serie 8400)
Hierbij waren de laatste twee cijfers (het volgnummer) van het stamnummer afhankelijk van de ABv3/4. Omdat er 81 ABv3/4-bakken beschikbaar waren, konden de nummers lopen van xx01 t/m xx81. De stam met bijvoorbeeld het nummer 8262 was niet meer mogelijk als de 8462 al bestond.
[bewerk] V-IRM
Bij de verlenging van het IRM werden nieuwe bakken geleverd:
- 92 mBvk1/2-bakken aangedreven koprijtuigen met tweede klas
- 46 ABv4-bakken: tussenrijtuigen met eerste/tweede klas
- 33 ABv5-bakken: tussenrijtuigen met eerste/tweede klas
- 127 ABv6-bakken: tussenrijtuigen met stroomafnemers en eerste/tweede klas
- 81 mBv7-bakken: aangedreven tussenrijtuigen met tweede klas
Met deze rijtuigen konden de bestaande driewagenstammen verlengd worden tot vier bakken. De reeds bestaande vierwagenstammen konden verlengd worden tot zes bakken. Het verlengde materieel kreeg de aanduiding V-IRM-1. Tevens konden er nog meer compleet nieuwe vier- en zeswagenstammen gevormd worden. Deze kregen de aanduiding V-IRM-2 en V-IRM-3. De huidige samenstelling is:
- V-IRM-IV: mBvk1 + ABv3/4 + ABv6 + mBvk2 (verlengd: serie 9400; nieuw: serie 9500)
- V-IRM-VI: mBvk1 + ABv3/4 + ABv6 + mBv7 + ABv5 + mBvk2 (verlengd: serie 8600; nieuw: serie 8700)
Het nummersysteem bleef gehandhaafd. Bij de compleet nieuwe stammen is het volgnummer afhankelijk van de ABv4-bak, en kunnen dus lopen van xx01 t/m xx46. Ook hier kan de stam met bijvoorbeeld het nummer 8702 niet meer bestaan als 9502 al bestaat.
[bewerk] Totaalreclame
De IRM-treinstellen 9520 en 9525 zijn in het kader van sponsoring door NS Reizigers voorzien van totaalreclame voor NOC*NSF. In het verleden heeft treinstel 9524 rondgereden met stickers voor de musicals Mamma Mia en de Lion King. Ook heeft treinstel 8733 reclame gehad voor het materieel zelf, aangezien hier de 300ste VIRM-bak in zit.
| {{{afb_links}}} | Nederlandse Treinstellen | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Diesel: Mat '34 (dieseldrie) · Dieselvijf · Plan X (Blauwe Engel) · DE4 (Nederlands-Zwitserse TEE) · Plan U · DH (Wadloper) · DM '90 (Buffel) · LINT 41 · GTW (Spurt) Elektrisch: ZHESM-materieel · Mat '24 (Blokkendoos) · Mat '35 (Stroomlijnmaterieel) · Mat '36 · Mat '40 · Mat '46 · Mat '54 (Hondekop) · Mat '64 (Plan T / V) · SGM (Sprinter) · ICM (Koploper) · SM '90 (Railhopper) · DD-AR · (V)IRM · Thalys PBA · ICE 3M · Protos · GTW (Spurt) |
