Gewone braam
Van Wikipedia
Gewone braam | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
soort | |||||||||||||||||||
Rubus fruticosus |
De Gewone braam of Bosbraam (Rubus fruticosus) is een in Vlaanderen en Nederland algemeen voorkomende meerjarige soort struik.
Inhoud |
[bewerk] Kenmerken
De bladeren overlappen elkaar niet aan de randen. De steeltjes van de basale blaadjes van een vijftallig blad zijn 0-8 mm lang. De bladeren blijven tot laat in de herfst of het begin van de winter aan de plant. De onderzijde van de bladeren bevatten stekels. De stengel is niet of nauwelijks berijpt en met sterke stekels bezet. De plant klimt tot 1,5 tot 3 meter hoog.
De bloemen zijn wit of roze en bloeien in juli en augustus. De kelkbladen zijn niet toegespitst. De kroonblaadjes zijn vaak iets elliptisch van vorm.
De vruchten zijn donkerblauw of blauwrood en verschijnen in augustus en september. De vrucht bestaat uit een verzameling steenvruchtjes, de deelvruchtjes zijn alle goed ontwikkeld. Ze groeien alleen aan tweejarige stengels.
[bewerk] Biotoop
Bramen worden overal in Vlaanderen en België aangetroffen op lichtzure tot zure grond.
Bramen groeien op arme grond, maar ook op omgewerkte voedselrijke grond. We treffen haar dan ook aan aan boszomen, langs wegranden en langs muren. Zij hebben wel zon nodig, maar ook langs een noordmuur groeien ze nog en leveren vruchten, al is dit duidelijk minder dan op een zonnige plaats. Ze houden van een stikstofrijke grond. Oorspronkelijk kwamen ze hierdoor vooral voor op open plaatsen in beuken en berkenbossen. Tegenwoordig is ze in heel Europa algemeen langs wegbermen, spoordijken en kanaalbermen.
[bewerk] Ecologie
De vruchten worden door veel vogelsoorten gegeten. Maar ook zoogdieren als de vos en de das lusten de vruchten graag.
Wilde zwijnen eten de vruchten en wortels. Reeen als de ree en het edelhert eten bladeren, twijgen, en vruchten.
De nectar is een belangrijke voedingsbron voor inheemse bijen. Denk hierbij aan de Groefbij, de Metselbij, de Zandbij en de Zijdebij. Sommige bijensoorten nestelen in braamstengels.
De struiken bieden nestgelegenheid aan loopvogels als fazanten en patrijzen. Ook bieden ze dekking aan kleinwild als de veldmuis en het konijn.
De vruchten kunnen aangetast worden door Botrytis cinerea . De Kleine bramenluis (Aphis roborum) komt evenals een aantal andere luizen op de plant voor. Het gevolg is o.a. een aantasting van de bladeren en een vermindering van bloei en vruchtopbrengst, die echter ten gevolge van luizen zelden helemaal verdwijnt.
De Gewone braam kan aangetast worden door Roest (Phragmidium violaceum). Deze zijn te herkennen door het verschijnen van donkerrode vlekjse aan de bovenzijde van het blad, aan de onderzijde van het blad verschijnen ook vlekjes, maar dan oranje, bruin of zwart.
De galmug Lasioptera rubi leidt bij braam tot stengelopzwelling. De galmug Contarinia rubicola heeft de Gewone braam als waardplant. Ze leidt bij braam tot bloemvergroeiing: de kelk groeit uit terwijl de bloem klein blijft en de knoppen blijven vaak gesloten.
De meeste aantastingen worden in de nadbouw nu nog bestreden met chemische middelen. Het ministerie van LNV ondersteunt een onderzoek naar de werkzaamheid van verschillende aaltjespreparaten tegen galmijten in framboos en braam .
[bewerk] Gebruik
Van de bramen worden vooral de vruchten gebruikt. Deze worden verwerkt in gelei, jam, likeur, saus, wijn, en als garnering op taarten en door ijs.
Van de langzaam gedroogde en gefermenteerde bladeren kan een thee gezet worden tegen diarree. Ook de vruchten hebben een stoppende werking door hun gehalte aan Tannine.
De vruchten zijn ook gebruikt als kleurstof voor wol. De jonge scheuten werden gebruikt als basis voor bruine verf.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe link
- SoortenBank.nl beschrijving en afbeeldingen
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Rubus fruticosus op Wikimedia Commons. |