Czapla siwa
Z Wikipedii
Czapla siwa | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Podgromada | Neornithes |
Nadrząd | neognatyczne |
Rząd | brodzące |
Rodzina | czaplowate |
Gatunek | czapla siwa |
Podgatunek | A. cinerea cinerea A. cinerea jouyi A. cinerea monicae A. cinerea firasa |
Nazwa systematyczna | |
Ardea cinerea | |
Linnaeus, 1758 |
Czapla siwa (Ardea cinerea) - duży ptak brodzący z rodziny czaplowatych, zamieszkujący w zależności od podgatunku:
- Ardea cinerea cinerea - Eurazja od Wysp Brytyjskich przez Norwegię i Finlandię po Sachalin, Mandżurię oraz Indie i Cejlon, oraz wyspowo Afryka poza Saharą, a także Aldabra i Komory. Północne populacje wędrowne, przeloty w marcu-kwietniu i sierpniu-wrześniu. W Polsce ptaki na zachodzie kraju osiadłe. Podczas łagodnych zim więcej osobników pozostaje w kraju, nad dużymi zbiornikami wodnymi. Sporadycznie zalatuje na Grenlandię, Svalbard, Antyle i do Ameryki Południowej.
- Ardea cinerea jouyi - Daleki Wschód i Azja Południowo-Wschodnia
- Ardea cinerea monicae - wybrzeże Mauretanii
- Ardea cinerea firasa - Madagaskar.
- Cechy gatunku
- Nieco mniejsza od naszych obu bocianów (bocian biały i bocian czarny), wprawdzie o podobnej sylwetce w spoczynku, ale bardzo łatwa do odróżnienia ze względu na ubarwienie. W upierzeniu przeważa kolor szary. Głowa i szyja białawe, nad okiem ciemny pas w przedłużeniu którego z tyłu głowy znajduje się czarny czub, na szyi podłużne ciemne pasy. W locie szyja esowato wygięta (cecha charakterystyczna - u bocianów w locie jest ona wyciągnięta poziomo). Dziób żółty, nogi żółtobrązowe. U osobników młodocianych na głowie ciemna czapeczka.
- Głosy czapli to ochrypłe "kworr", "kraar". Młode wydają skrzekliwe "kekekeke", podobne do kwiku prosiąt. W czasie polowania czaple nie odzywają się.
- Wymiary średnie
- dł. ciała ok. 90-98 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 175-195 cm
waga ok. 1500 g - Biotop
- Ptak związany z podmokłymi terenami, spotykany nad jeziorami, rzekami, stawami hodowlanymi i innymi zbiornikami wodnymi. W Polsce czaple spotka się pojedynczo lub w stadach liczacych kilka, a w okresie wiosennych i jesiennych wędrówek - do kilkuset osobników.
- Gniazdo
- Czaple siwe gnieżdzą się na wysokich drzewach, w lasach lub innych zadrzewieniach w pobliżu wody, często na wyspach, zwykle kolonijnie, tworząc tzw. "czaplińce", niekiedy w towarzystwie kormoranów. Pojedyncze gniazda jednak także nie należą do rzadkości. Dorosłe ptaki zasiedlają kolonie już w marcu. Dużo czapli wraca do własnych kolonii, część jednak leci do innych, oddalonych o 500, a nawet 1500 km. Najchętniej gnieżdżą się na niżu do 500 m n.p.m. Czaple w porównaniu z bocianami budują gniazda znacznie mniejsze i na znacznie cieńszych gałęziach. Stanowczo unikają środka lasów. Na jednym drzewie spotyka się z reguły do 3 gniazd, znane są jednak przypadki, kiedy liczba gniazd sięgała 20. Czasem zdarza się spotkać gniazdo czapli siwej umieszczone na ziemi pod osłoną wysokich trzcin.
- Jaja
- Pod koniec marca lub w kwietniu samica składa 3 do 5 bladoniebieskich jaj, które są znoszone co drugi dzień, a ostatnie nawet z jeszcze większą przerwą. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg (może być powtarzany w przypadku utraty przychówku).
- Wysiadywanie
- Jaja składane zazwyczaj w odstępach 2 dni wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 25-26 dni przez obydwoje rodziców. Samica zaczyna wysiadywać jaja już po zniesieniu pierwszego z nich, w związku z tym młode rozwijają się nierównomiernie i różnica między najstarszym a najmłodszym jest bardzo duża. W przypadku braku pokarmu przeżywa tylko najsilniejsze pisklę. Pisklęta należą do typowych gniazdowników. Opuszczają gniazdo po 25-30 dniach i rozpocznają pierwsze wędrówki po gałęziach znajdujących się w pobliżu gniazda. Niektóre spadają wówczas na ziemię i giną. W wieku 50 dni zaczynają pierwsze loty, a w pełni usamodzielniają się po 8-9 tygodniach i wówczas podejmują wędrówki w kierunku zasobnych żerowisk. Młode czaple bardzo szybko stają się zdolne do rozmnażania - samice już w następnym roku kalendarzowym, a samce o rok później.
- Pożywienie
- Pożywienie stanowią zwierzęta wodne, głównie ryby. Czapla czatuje nieruchomo stojąc w płytkiej wodzie lub na lądzie, a następnie chwyta ofiarę szybkim ruchem. Dobowe zapotrzebowanie czapli na pokarm to 350 - 500 g. Badania ornitologów wykazały, że mitem jest fakt zjadania przez jedną czaplę 1 kg ryb dziennie. Przy okazji stwierdzono, że nie wszędzie i nie zawsze żywi się ona głównie rybami. Okazało się, że na pożywienie czapli składają się w zasadzie wszelkie drobne zwierzęta wodne lub przebywające w pobliżu wody, czyli karaś, okoń, ukleja, wzdręga, chrząszcze wodne i ich larwy, drobne ssaki (norniki, krety, rzęsorki itp.).
- Ochrona
- Objęta ochroną gatunkową częściową, z wyjątkiem występującej na terenie stawów rybnych uznanych za obręby hodowlane.