Portal:Dania
Z Wikipedii
Dania w Polskiej Wikipedii
Królestwo Danii (duń. Kongeriget Danmark) - państwo położone w Europie Północnej (Skandynawia), najmniejsze z państw nordyckich. W jej skład wchodzą również Grenlandia oraz Wyspy Owcze. 70% powierzchni Danii przypada na Półwysep Jutlandzki (Jylland). Reszta kraju położona jest na 405 wyspach, z czego zamieszkałych jest 79. Największe i najważniejsze wyspy to Zelandia (Sjælland, na której znajduje się stolica kraju, Kopenhaga), Fionia (Fyn), Amager, Lolland oraz Bornholm. Władcą Danii jest królowa Małgorzata II.
Artykuł miesiąca
Fastelavn - nordyckie, a głównie duńskie święto karnawałowe, obchodzone siedem tygodni przed Niedzielą Wielkanocną. Fastelavn wywodzi się z chrześcijańskiej tradycji karnawału, nazwa święta pochodzi z dolnoniemieckiego słowa vastelavent ("wieczór przed świętem"). Początkowo Fastelavn było ostatnią okazją do zabawy przed nadejściem Wielkiego Postu. Czytaj więcej...
Zalążek miesiąca
Afenginn - duński zespół wykonujący muzykę folkową z elementami rocka. Debiutancki album kapeli, Retrograd, spotkał się z ciepłym przyjęciem w całej Skandynawii, został również wyróżniony podczas ceremonii rozdania nagród Danish World Awards. Materiał pochodzacy z płyty wykorzystany został również w filmie dokumentalnym Elgen kommer. Począwszy od swojego debiutu, 24 maja 2002, w kopenhaskim klubie Dragens Hule, Czytaj więcej...
Kultura i język Danii
Symbole narodowe: Flaga Danii - Godło Danii - Hymn Danii
Języki: Język duński - Inuktitut - Język farerski - Języki skandynawskie --Język szwedzki - Język norweski - Język islandzki - Język staronordyjski - Runy
Edukacja: Oświata w Danii - Uczelnie wyższe w Danii - Uniwersytet Kopenhaski - Instytut Nielsa Bohra
Religia: luteranizm - Ewangelicko-Luterański Kościół Danii - Katolicyzm - Islam - Mitologia nordycka - Noc Walpurgii - święta narodowe w Danii - święta religijne w Danii
Główne mniejszości narodowe: Farerowie - Inuici - Niemcy - Turcy - Szwedzi
Pisarze, poeci, malarze: Sven Aggesen - Hans Christian Andersen - Vita Andersen - Karen Blixen - Paul Borum - Christoffer Wilhelm Eckersberg - Johannes Ewald - Lorenz Frølich - Karl Adolph Gjellerup - Mikołaj Fryderyk Seweryn Grundtvig - Vilhelm Hammershøi - Sven Hassel - Peter Høeg - Per Højholt - Jens Fink-Jensen - Johannes Jensen - Søren Kierkegaard - Wilhelm Marstrand - Kaj Munk - Martin Andersen Nexø - Adam Gottlob Oehlenschläger - Henrik Pontoppidan - Axel Salto - Saxo Grammaticus - Bertel Thorvaldsen - Jørn Utzon - Jeppe Aakjær
Rysownicy: Flemming Andersen - Sussi Bechs - Peter Kielland-Brandt - Ole Comoll Christensen - Lorentz Frölich - Karsten Hansen - Rune Kidde - Teddy Kristiansen - Peter Madsen - Erik Hjorth Nielsen - Robert Storm Petersen - Henrik Rehr - Sonja Rindom - Mårdøn Smet
Muzycy: Roskilde Festiwal - Hans Abrahamsen - Aqua - Jørgen Bentzon - August Enna - Infernal - Grethe & Jörgen Ingman - Junior Senior - King Diamond - Carl Nielsen - Olsen Brothers - Outlandish - Papa Bue's Viking Jazzband - Safri Duo - Lars Ulrich
Filmowcy: Morten Arnfred - Bille August - Christoffer Boe - Poul Bundgaard - Carl Theodor Dreyer - Dogma 95 - Morten Grunwald - Holger Juul Hansen - Ernst-Hugo Järegård - Anders Thomas Jensen - Nikolaj Lie Kaas - Udo Kier - Soren Kragh-Jacobsen - Eric Kress - Jørgen Leth - Christian Levring - Brigitte Nielsen - Jens Okking - Kirsten Rolffes - Ove Sprogøe - Annette Strøyberg - Lars von Trier - Thomas Vinterberg
Naukowcy: Caspar Bartholin młodszy - Caspar Bartholin starszy - Rasmus Bartholin - Thomas Bartholin - Christian Bohr - Niels Bohr - Aage Niels Bohr - Tycho Brahe - Johannes Nicolaus Brønsted - Henrik Dam - Agner Krarup Erlang - Johannes Fibiger - Niels Ryberg Finsen - Hans Christian Gram - Emil Christian Hansen - Ejnar Hertzsprung - Niels Kaj Jerne - August Krogh - Carl Lange - Benjamin Mottelson - Jens Christian Skou - Bengt Strömgren - Søren Peder Lauritz Sørensen - Ole Rømer - Øjvind Winge - Ole Worm - Hans Christian Ørsted
Sport: Reprezentacja Danii w piłce nożnej - Hans N. Andersen - Harald Bohr - Kenneth Carlsen - Preben Elkjær-Larsen - Thomas Gravesen - Jesper Grønkjær - Thomas Helveg - Pauli Jørgensen - Brian Laudrup - Michael Laudrup - Bent Larsen - Ole Madsen - Michael Maze - Richard Møller Nielsen - Hans Nielsen - Poul Nielsen - Lars Olsen - Morten Olsen - Bjarne Pedersen - Nicki Pedersen - Michael Rasmussen - Bjarne Riis - Ebbe Sand - Peter Schmeichel - Ebbe Schwartz - Allan Simonsen - John Sivebæk - Thomas Sørensen - Finn Tugwell - Jon Dahl Tomasson - Caroline Wozniacki - Kim Vilfort - Superligaen - Aalborg BK - Brøndby IF - FC Kopenhaga - FC Midtjylland - Viborg FF - Parken
Zobacz też
Telewizja: DR1 - DR2 - TV 2 - 24Nordjyske - Kanal København - TV3 - TV3+ - Viasat Nature/Crime - Kanal 4 - Kanal 5 - DK4 - MTV Europe (danish) - The Voice TV Danmark
Polityka: Duńska Partia Ludowa - Folketinget - Konserwatywna Partia Ludowa - Partia Socjaldemokratyczna - Partia Socjalistyczna - Partia Socjalliberalna - Ruch Czerwcowy - Venstre - Zieloni
Gospodarka Lista duńskich firm - Bang & Olufsen - Carlsberg - Danisco - DFDS - Ecco - HydroTexaco - Jysk - LEGO - Poczta Duńska - SAS Group - Tuborg - Velux
Inne: Christiania - Danske Statsbaner - Hamlet - Jesperhus - Kara śmierci w Danii - Kastrup - Korona duńska - Kronborg - Lillebæltsbroen - Nordsømuseet w Hirtshals - Ogier Duński - Kopenhaska Syrenka - Ogrody Tivoli - Drømte mig en drøm i nat
Czy wiesz, że?
- Wolne Miasto Christiania jest dzielnicą Kopenhagi?
- Linia brzegowa Danii ma aż 7314 kilometrów i będąc na terytorium tego państwa nie oddalisz się od morza dalej, niż na 50 kilometrów??
- Bluetooth (siny ząb), technologia bezprzewodowej komunikacji między elektronicznymi urządzeniami, nazwana jest tak na cześć króla Haralda Sinozębego??
- 65% ludności wyspy Drejø to karykaturzyści??
- W Danii oficjalnie przyjęte są dwa hymny państwowe: hymn królewski Kong Kristian (Król Kristian) i hymn narodowy Der er et yndigt land (Jest taki piękny kraj)?
- Chociaż Dania jest państwem Unii Europejskiej, a walutą Unii jest euro, na mocy Traktatu z Maastricht zwolniona jest z obowiązku wprowadzenia u siebie tej waluty??
- Położony w gminie Skanderborg we wschodniej Jutlandii Yding Skovhøj jest najwyższym oficjalnie uznanym punktem Danii - 173 m n.p.m., jeśli liczyć go razem z kurhanem nagrobnym z epoki brązu?
Geografia Danii
Podział administracyjny od 2007: Nordjylland - Midtjylland - Syddanmark - Hovedstaden - Sjælland
Podział obowiązujący w latach 1970 - 2006: Kopenhaga - Frederiksberg - Københavns Amt - Frederiksborg Amt - Roskilde Amt - Vestsjællands Amt - Storstrøms Amt - Fyns Amt - Sønderjyllands Amt - Ribe Amt - Vejle Amt - Ringkjøbing Amt - Viborg Amt - Nordjyllands Amt - Århus Amt - Bornholm
Największe miasta: Kopenhaga - Århus - Odense - Ålborg - Esbjerg - Randers - Kolding - Vejle - Horsens - Roskilde - Næstved - Silkeborg - Fredericia - Helsingør - Køge - Viborg - Holstebro - Slagelse - Herning - Hillerød - Svendborg - Sønderborg - Hjørring
Wyspy Danii: Als - Amager - Bornholm - Falster - Fionia - Langeland - Lolland - Læsø - Morsø - Møn - Vendsyssel - Zelandia
Terytoria zależne: Grenlandia - Wyspy Owcze
Cieśniny: Kattegat - Skagerrak - Wielki Bełt - Mały Bełt - Limfjord - Sund
Historia Danii
Główne artykuły: Dania prehistoryczna - Epoka Wikingów - Dania w Średniowieczu - Unia kalmarska - Skandynawska Unia Monetarna - Dania w XIX i XX wieku - II wojna światowa - Dania po roku 1945
Władcy: Legendarni władcy Danii - Gorm Stary - Harald Sinozęby - Swen Widłobrody - Harald Svensson - Kanut II Wielki - Kanut III - Magnus I Dobry - Swen II Estrydsen - Harald Hein - Kanut IV Święty - Olaf I Głód - Eryk I Zawsze Dobry - Mikołaj Estrydsen - Eryk II Pamiętny - Eryk III Jagnię - Swen Grade - Kanut V - Waldemar I Wielki - Waldemar I Wielki - Kanut VI - Waldemar II Zwycięski - Eryk IV Denar od pługa - Abel Estrydsen - Krzysztof I - Eryk V Klipping - Eryk Menved - Krzysztof II - Waldemar III - Waldemar Atterdag - Olaf Haakonsson - Małgorzata I - Eryk Pomorski - Krzysztof Bawarski - Chrystian I - Jan II Oldenburg - Chrystian II - Fryderyk I - Chrystian III Oldenburg - Fryderyk II Oldenburg - Chrystian IV - Fryderyk III Oldenburg - Chrystian V Oldenburg - Fryderyk IV Oldenburg - Chrystian VI Oldenburg - Fryderyk V Oldenburg - Chrystian VII Oldenburg - Fryderyk VI - Chrystian VIII - Fryderyk VII - Chrystian IX - Fryderyk VIII - Chrystian X - Fryderyk IX - Małgorzata II
Premierzy: Adam Wilhelm Moltke - Christian Albrecht Bluhme - Anders Sandø Ørsted - Peter Georg Bang - Carl Christoffer Georg Andræ - Carl Christian Hall - Carl Edvard Rotwitt - Ditlev Gothard Monrad - Christian Emil Krag-Juel-Vind-Frijs - Ludvig Holstein-Holsteinborg - Christen Andreas Fonnesbech - Jacob Brønnum Scavenius Estrup - Tage Reedtz-Thott - Hugo Egmont Hørring - Hannibal Sehested - Johan Henrik Deuntzer - Jens Christian Christensen - Niels Neergaard - Ludvig Holstein-Ledreborg - Carl Theodor Zahle - Klaus Berntsen - Otto Liebe - Michael Pedersen Friis - Niels Neergaard - Thomas Madsen-Mygdal - Thorvald Stauning - Vilhelm Buhl - Erik Scavenius - Knud Kristensen - Hans Hedtoft - Erik Eriksen - Hans Christian Hansen - Viggo Kampmann - Jens Otto Krag - Hilmar Baunsgaard - Anker Jørgensen - Poul Hartling - Anker Jørgensen - Poul Schlüter - Poul Nyrup Rasmussen - Anders Fogh Rasmussen
Politycy: Absalon - Fredrik Bajer - Mariann Fischer Boel - Hans Enoksen - Lars Emil Johansen - Jonathan Motzfeldt - Helmer Rosting
Biografie: Aleksandra - Vitus Bering - Paul Elvstrøm - Birgitte (księżna Gloucester) - Wilhelm Johannsen - Kanut Lavard - Christian Mortensen - Peter Naur - Ole Nydahl - Palnatoke - Rasmus Rask - Bjarne Stroustrup - Wulfstan
Inne hasła: I wojna północna - Chronica Jutensis - Duńska Kompania Wschodnioindyjska - Gesta Danorum - Hedeby - Kronika z Roskilde - Szlezwik - Tranguebar - Wojna duńska 1864 roku - Wojna kalmarska
Artykuł na medal
Hjørring (uproszcz. wym. joriń) jest największym i najważniejszym miastem szczytu północnej Jutlandii (zwanego także Vendsyssel) w Danii, jest też jednym z najstarszych duńskich miast.
Badania archeologiczne wykazały, że pierwsi myśliwi osiedlali się w rejonie dzisiejszego Hjørring już 10 000 lat temu. W epoce brązu (1500 - 500 rok p.n.e.) miejsce to zaczynało stawać się najważniejszym punktem regionu, głównie dzięki położeniu w centrum Vendsyssel, w punkcie przecięcia jego trzech najważniejszych szlaków handlowych. Z czasem tendencje do osiedlania się tam nasilały się i w początku średniowiecza można już mówić o miejskim charakterze Hjørring.
Jak możesz pomóc??
Jak można pomóc? Wystarczy, że napiszesz bądź uzupełnisz jakikolwiek artykuł związany z Danią. Zostało jeszcze bardzo dużo do zrobienia więc każda pomoc się przyda!!
Mile widziana jest również informacja, na stronie dyskusji Portalu (bądź jego opiekuna) o nowych artykułach i zalążkach związanych pośrednio lub bezpośrednio z Danią. Dzięki temu łatwiej będzie do nich dotrzeć innym Wikipedystom.
Zalążki artykułów związanych z Danią oznaczaj jako {{Dania stub}}. Ułatwi to innym Wikipedystom dostęp do nich.
Wskazówki edycyjne i inne: jak napisać doskonały artykuł - linki wewnętrzne - poradnik autora Wikipedii - prawa autorskie.