Eugeniusz Kwiatkowski
Z Wikipedii
Eugeniusz Kwiatkowski | |
![]() |
|
Urodzony | 30 grudnia 1888 Kraków, Polska |
Zmarł | 22 sierpnia 1974 Kraków, Polska |
Eugeniusz Kwiatkowski (ur. 30 grudnia 1888 w Krakowie, zm. 22 sierpnia 1974 w Krakowie) - polski polityk i działacz gospodarczy II Rzeczypospolitej. Stworzył 4-letni plan inwestycyjny przewidujący rozbudowę infrastruktury, zwiększenie potencjału obronnego kraju, przygotowanie fundamentów dla przyszłej rozbudowy przemysłu, łącznie z aktywizacją Staropolskiego Okręgu Przemysłowego.
Ojciec Eugeniusza - prawnik - pracował na kolei galicyjskiej. Po odziedziczeniu majątku po bracie przeniósł się z rodziną do Czernichowic pod Zbarażem położonych na granicy Podola i Wołynia.
Dzieciństwo Eugeniusz spędził w Czernichowicach wraz z rodzeństwem: starszym Romanem, Janiną i Zofią. W 1898 rozpoczął naukę w Gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie - nauka w tym czasie nie szła mu najlepiej. W 1902 zaczął uczęszczać do (słynącego z wysokiego poziomu nauczania i patriotycznego wychowania młodzieży) Gimnazjum OO. Jezuitów w Bąkowicach pod Chyrowem. Po śmierci ojca, od 1903 matka zajęła się synem. W 1907 otrzymał świadectwo dojrzałości. Po maturze, w latach 1907-1910 studiował na Wydziale Chemii Technicznej Politechniki Lwowskiej, gdzie nauka szła mu bardzo dobrze. Jednak w 1910 Eugeniusz na prośbę matki, która bała się aktywności politycznej i niepodległościowej syna wyjechał na dalsze studia na uniwersytet do Monachium (1910 - 1912). Eugeniusz powrócił do Lwowa w 1913 i odbywał praktykę w Gazowni Miejskiej we Lwowie. We wrześniu 1913 poślubił Leokadię, z którą miał troje dzieci: Jana, Hannę i Ewę. W okresie studiów we Lwowie związał się z młodzieżowymi organizacjami niepodległościowymi Zet i Zarzewie, a następnie był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich. W czasie I wojny światowej walczył w Legionie Wschodnim, następnie w Legionach Polskich, zajmował się też pracą konspiracyjną w Polskiej Organizacji Wojskowej. W okresie wojny polsko-bolszewickiej pracował w Głównym Urzędzie Zaopatrzenia Armii (sekcja chemiczna) przy Ministerstwie Spraw Wojskowych. W 1921 wystąpił z wojska w stopniu porucznika.
Jako inżynier chemik, podjął pracę na stanowisku dyrektora technicznego w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Chorzowie.
Po przewrocie majowym prezydent RP Ignacy Mościcki zarekomendował go na stanowisko ministra przemysłu i handlu w rządzie Kazimierza Bartla. Piastował ważne funkcje państwowe, między innymi ministra przemysłu i handlu (1926-1930). Stał się szeroko znany jako autor koncepcji rozwoju handlu morskiego i budowniczy portu w Gdyni.
W latach 1931-1935 pozostawał na stanowisku dyrektora Państwowych Fabryk Związków Azotowych w Chorzowie i Mościcach.
Od października 1935 do 30 września 1939 roku Eugeniusz Kwiatkowski pełnił funkcję wicepremiera i ministra skarbu w rządach : Mariana Zyndram-Kościałkowskiego i Felicjana Sławoja Składkowskiego. Patronował Centralnemu Okręgowi Przemysłowemu, będąc autorem jego planu, a następnie koordynatorem jego budowy.
W obliczu klęski wrześniowej wraz z rządem opuścił Polskę 17 września 1939. W latach 1939-1945 internowany w Rumunii. Po wojnie wrócił do kraju i w latach 1945-1948 był pełnomocnikiem rządu do spraw odbudowy Wybrzeża. Ówczesne władze usiłowały wykorzystać jego doświadczenia i talenty organizatorskie, ale gdy nie chciał się im poddać, w 1948 został przeniesiony na emeryturę.
W latach 1947-1952 był posłem na Sejm. W 1948 odsunięty od działalności gospodarczej, z administracyjnym zakazem pobytu na Wybrzeżu. Zajął się pracą naukową z dziedziny chemii i historii. Przez wiele lat był szykanowany przez władze PRL. Zamieszkał w Krakowie, gdzie zmarł w 1974 i gdzie jest pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Odznaczony m.in. Orderem Orła Białego (pośmiertnie, 1996). 19 sierpnia 1974 Uniwersytet Gdański przyznał mu tytuł doktora honoris causa za wkład w rozwój polskiej gospodarki morskiej oraz ogólnej teorii ekonomii.
[edytuj] Kwiatkowski jako twórca gospodarki morskiej w Gdyni
Eugeniusz Kwiatkowski w Gdyni jest traktowany jako jedna z bardziej zasłużonych postaci dla rozwoju miasta. Dzięki niemu w błyskawicznym tempie rozpoczęła się budowa gdyńskiego portu, który stał się dla międzywojennej Polski "oknem na świat". Poza budową portu przyczynił się do powstania polskej floty handlowej, uwalniając Polskę od opłacania obcych armatorów. Jednocześnie z jego inicjatywy powstała Dalekomorska Flota Rybacka. Obecnie w Gdyni jego imię nosi:
- Estakada im. Eugeniusza Kwiatkowskiego,
- Rada Miasta Gdyni przyznaje medale im. Eugeniusza Kwiatkowskiego „Za wybitne zasługi dla Gdyni”,
- Centrum Handlu i Biznesu - "Centrum Kwiatkowskiego", obok którego stoi jego pomnik,
- Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu w Gdyni im. Eugeniusza Kwiatkowskiego.
[edytuj] Bibliografia
- Janusz Zaręba, Eugeniusz Kwiatkowski - romantyczny pragmatyk, Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu. Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa, 1998 (ISBN 8386069856)
- Archiwum polityczne Eugeniusza Kwiatkowskiego, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa, 2002 (ISBN 8370596126)
- Marian Marek Drozdowski, Eugeniusz Kwiatkowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław, 2001 (ISBN 8304045672)
- Marian Marek Drozdowski, Eugeniusz Kwiatkowski w polskiej historiografii i publicystyce historyczno-ekonomicznej, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, 1992 (ISBN 8390032937)
- Marian Marek Drozdowski, Eugeniusz Kwiatkowski: człowiek i dzieło, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 1989 (ISBN 8308020925)
[edytuj] Linki zewnętrzne
Władysław Byrka • Józef Englich • Stanisław Karpiński • Leon Biliński • Władysław Grabski • Jan Kanty Steczkowski • Bolesław Markowski • Jerzy Michalski • Zygmunt Jastrzębski • Bolesław Markowski • Władysław Grabski • Hubert Linde • Władysław Kucharski • Władysław Grabski • Jerzy Zdziechowski • Gabriel Czechowicz • Czesław Klarner • Gabriel Czechowicz • Ignacy Matuszewski • Jan Piłsudski • Wacław Zawadzki • Eugeniusz Kwiatkowski
Kategorie: Posłowie na Sejm PRL • Polscy ekonomiści • Politycy sanacji • Ludzie związani z Krakowem • Ludzie związani z Gdynią • Ludzie związani z Sopotem • Ludzie związani z Radomiem • Kawalerowie Orderu Orła Białego • Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego • Urodzeni w 1888 • Zmarli w 1974