Hot dog
Z Wikipedii
Hot dog – danie typowo amerykańskie oraz przykład jedzenia typu fast food.
Spis treści |
[edytuj] Skład
Zasadniczymi składnikami hot doga jest podłużna bułka oraz podgrzana parówka. Początkowo bułka była „nakłuwana” specjalnym przyrządem w kształcie pręta o średnicy ok. 2 cm zakończonego stożkiem; w powstały otwór wkładano podgrzaną parówkę. Obecnie bułka jest najczęściej nacinana (nie przecinana) a parówka podgrzewana w mikrofalówce. Bułka musi być chrupiąca i ciepła. Dodawane są różnego rodzaju dodatki, najczęściej ketchup, musztarda i różne warzywa (np. siekana cebulka, sałata, krojona kapusta, pomidory itp.). Oryginalny amerykański hot dog nie zawierał dodatków.
[edytuj] W Polsce
W polskich realiach nie ma standardu hot doga. Możemy spodziewać się najróżniejszych kombinacji dodatków – oprócz ketchupu różnego rodzaju sosów musztardowych, majonezowych, a jako dodatków warzywnych to już praktycznie wszystkiego – od czerwonej kapusty przez sałatę, pomidory, buraczki, cebulę (czasem prażoną), a nawet tartą marchewkę czy kiszoną kapustę. W PRL-u, z powodu ciągłego braku wędlin, rozpropagowano tzw. "hot dogi z pieczarkami" - w otwór w bułce przy pomocy specjalnej szprycy wtłaczano nadzienie - masę cebulowo-pieczarkową, mocno doprawioną solą i pieprzem. Ta specyficzna odmiana hot doga zyskała wśród Polaków dużą popularność i przetrwała gdzieniegdzie do dziś.
[edytuj] Historia
Historia hot doga zaczyna się we Frankfurcie nad Menem, któremu tradycyjnie przypisuje się miejsce powstania parówek, w 1487, stąd też polska nazwa „Frankfurterki”. Inna wersja głosi, że parówki wynalazł Johann Georghehner, rzeźnik z zawodu, który około 1600 roku wynalazł parówki zwane dachshund, czyli „jamnik”, z którymi potem powędrował do Frankfurtu.
Następny etap wiąże się z przybyciem do USA imigrantów z różnych państw. Wśród nich byli także rzeźnicy, między innymi Charles Feltman, Niemiec, który w 1871 roku, na Coney Island, otworzył pierwszą budkę z „dachshundem” w bułce mlecznej. W ciągu pierwszego roku sprzedał 3684 takich „hot dogów” – wtedy tak jeszcze nie nazywanych. Niektórzy twierdzą, że przed Feltmanem, już w około 1860-1865 roku bliżej nieznany Niemiec otworzył taką samą budkę.
W 1893 roku nastąpiła wielka popularyzacja hot doga, po pierwsze za sprawą Wystawy Kolumba, ostatniej wystawy światowej (World Fair) w XIX w. Tam właśnie, aby zaspokoić potrzeby wielomilionowej rzeszy zwiedzających, pootwierano setki stanowisk z takimi bułkami z parówkami. Drugim ważnym zdarzeniem było otwarcie pierwszego stoiska z hot dogami na stadionie baseballowym, przez Niemca, Chrisa von de Ahe, ówczesnego właściciela St. Louis Browns, drużyny Major Leauge of Baseball.
Inna wersja twierdzi, iż hot dog taki jakim go dziś znamy został wynaleziony w 1904 roku przez Bawarczyka Antona Feuchtwangera. Był on sprzedawcą na Wystawie o Zakupie Luizjany. Podczas tej wystawy pożyczał on różnym osobom swoje białe rękawiczki, aby mogli trzymać jego rozgrzane parówki. Jako że większość rękawiczek nie była zwracana, zwrócił się o pomoc do swojego szwagra, piekarza, który przygotował dla niego specjalne długie bułki, do których mógłby wkładać owe parówki.
Historyk kulinariów Bruce Kraig, emerytowany profesor Uniwersytetu Roosevelta, zaznacza, iż wielu chciałoby przypisać sobie miano „wynalazcy” hot doga, ale najprawdopobniej, biorąc pod uwagę, że z Niemiec pochodzi kultura jedzenia parówek z chlebem, ta forma jedzenia pochodzi od niemieckich imigrantów, którzy rozpropagowali ją i w nieco zmienionej formie stała się częścią amerykańskiej kultury.
[edytuj] Historia nazwy
Legenda, według której powstała nazwa „Hot Dog” (ang. gorący pies) jest taka: w kwietniu 1901 roku właściciel stoisk, Harry Stevens (jego firma wciąż działa), tracił pieniądze, próbując sprzedawać lody i oranżadę na polach do polo w Nowym Jorku (w owych czasach miejsca treningu New York Yankees i New York Giants). Sfrustrowany tym, polecił wszystkim swoim pracownikom poszukać i zakupić parówki i bułki, do których mogliby te parówki włożyć. Wkrótce jego sprzedawcy sprzedawali parówki, wprost z garów z gorącą wodą, w bułce, krzycząc They're red hot! Get your dachshund sausages while they're red hot, co znaczy Rozgrzane do czerwoności! Kupujcie dachshundy póki są gorące!. Rysownik Tad Dorgan, nie mając pomysłu na rysunek, a czas naglił, przypomniał sobie o tychże budkach. Narysował jedną, ale nie będąc pewnym jak się pisze „dachshund” napisał po prostu „Hot Dog”. Ta historia nie znalazła potwierdzenia, gdyż, pomimo olbrzymiej liczby prac i jego popularności, nie udało się znaleźć jakiejkolwiek kopii tego obrazka.
Kraig i inni historycy kulinariów spoglądają raczej w stronę gazet wydawanych w miasteczkach akademickich, dokładniej w stronę Yale Record z 5 października 1894 roku. W niej znajdował się taki oto wierszyk:
| ECHOES FROM THE LUNCH WAGON 'Tis dogs' delight to bark and bite, |
ODDŹWIĘKI Z WAGONU ŚNIADANIOWEGO Toć jest psa zabawą gryźć i szczekać, |
który to opisywał przyczepę, zwaną Lunch Wagon, w której sprzedawano parówki w bułce. Dwa tygodnie później pojawił się fikcyjny artykuł, w którym opisano włamanie i porwanie owej przyczepy wraz ze śpiącym właścicielem. Gdy się obudził, spostrzegłszy w swojej budce ludzi, odwrócił sytuację i zaczął im sprzedawać swoje bułki. Jedno ze zdań brzmiało tak: „(...)contentedly munched hot dogs during the whole service.” (cały czas ochoczo wcinali hot dogi).
Kolejna wersja mówi o tym, że nazwa wywodzi się z dowcipów o Niemcach, którzy nie tylko nazywali swoje kiełbaski „mały pies”, lub dachshund, ale także sprowadzili z Niemiec psy zwane, ze względu na swój wygląd, „dachshundami”, w Polsce nazywane jamnikami.
Zobacz też:
