Oslo
Z Wikipedii
Oslo | |
---|---|
kraj | Norwegia |
region | Oslo |
gmina | Oslo |
rok założenia | 1000 |
powierzchnia | 453,0 km² |
ludność | 544 073 (1.07.2006) |
gęstość zaludnienia |
1188,54 osób/km² |
http://www.oslo.kommune.no |
Oslo (1624–1878: Christiania, 1878–1924: Kristiania) to miasto w południowej części Norwegii, położone nad Fiordem Oslo (Oslofjord), stolica państwa. Oslo jest również siedzibą władz gminy i regionu. Gmina Oslo graniczy z gminami Bærum, Ringerike, Lunner, Nittedal, Skedsmo, Lørenskog, Enebakk, Ski, Oppegård i Nesodden. W samym Oslo mieszka ponad 11% mieszkańców Norwegii.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Za datę założenia Oslo zwykło się uznawać, w oparciu o Sagę królewską Snorriego Sturlussona rok 1048, zaś za założyciela - króla Haralda III Surowego (Haralda Hardråde). Jednak najnowsze odkrycia archeologiczne wykazały, że miasto zostało założone już przed rokiem 1000, dlatego tę właśnie datę uznaje się za oficjalny rok założenia Oslo. Pierwotnie miasto leżało u ujścia rzeki Alna. Istnieją różne hipotezy co do znaczenia nazwy miasta - jedne z nich tłumaczą je jako "równinę u podnóża zbocza" lub "równinę bogów". Patronem Oslo widniejącym w jego herbie, jest św. Hallvard, który - jak głosi legenda - poświęcił w 1043 swoje życie w obronie kobiety niesłusznie oskarżonej o kradzież.
Od XI wieku mieściło się w Oslo biskupstwo katolickie, zaś około 1300 roku Haakon V Długonogi (Håkon V Magnusson) wybudował na zachód od pierwotnej osady Oslo fortecę Akershus, którą wybrał na swoją siedzibę. W 1384 ludność Oslo została zdziesiątkowana przez dżumę. Osłabiona tym Norwegia zawarła wraz z Danią i Szwecją w 1397 roku unię kalmarską, w wyniku której Norwegia na ponad 400 lat stała się uzależniona od Danii. W czasie unii Oslo utraciło status stolicy i podupadło ekonomicznie. Na losy Oslo duży wpływ miała również Reformacja 1537, która doprowadziła do separacji od kościoła katolickiego i powstania Narodowego Kościoła Protestanckiego.
W 1624 stara osada Oslo padła ofiarą ogromnego pożaru, jakoby wznieconego specjalnie przez cztery czarownice. Król Danii i Norwegii, Chrystian IV Oldenburg, postanowił odbudować miasto, lecz nie tam, gdzie do tej pory leżało, ale w pobliżu murów Twierdzy Akershus. W ten sposób powstało nowe renesansowe, zbudowane na planie kwadratu miasto, noszące zresztą również nowe imię - Christiania (w latach 1877-1925 nazwę tę zapisywano jako Kristiania).
W chwili rozwiązania unii z Danią (1814) miasto odzyskało status stolicy Norwegii. Pomimo zawarcia nowej unii, tym razem ze Szwecją, zachowało ten status. W czasach unii miasto przeżyło rozkwit - w XIX wieku powstało tu wiele siedzib nowych instytucji m.in. zamek królewski, uniwersytet, parlament Stortinget, teatr narodowy, bank norweski, giełda.
W 1905 roku unia ze Szwecją została rozwiązana, a Norwegia stała się wreszcie w pełni niepodległym państwem. W 1925 roku przywrócono stolicy uświęcone tradycją miano Oslo.
[edytuj] Główne atrakcje turystyczne
- Zamek i forteca Akershus (Akershus festning)
- Założony w końcu XIII wieku kompleks fortyfikacji obronnych, usytuowanych bezpośrednio nad Fiordem Oslo (Oslofjord). Twierdza jest dostępna dla zwiedzających przez cały rok (wstęp gratis). Na terenie fortecy znajduje się zamek i kilka muzeów związanych z obronnością (wstęp płatny - od ok. 15 do 25 zł).
- Pałac królewski (Det kongelige slottet)
- Rezydencja królewska wybudowana w latach 1824-1848, obecnie siedziba króla Haralda V, dostępna dla zwiedzających jedynie przez kilka tygodni w okresie letnim (wstęp płatny, na zwiedzanie należy umawiać się z wyprzedzeniem). Atrakcją jest odbywająca się codziennie o godz. 13.00 honorowa zmiana warty straży królewskiej.
- Muzeum statku polarnego Fram (Frammuseet)
- W muzeum prezentowany jest statek polarny Fram wraz z oryginalnym wyposażeniem z przełomu XIX wiek i XX wieku. Wokół niego ekspozycje poświęcone wyprawom polarnym i podróżnikom - Fridtjofowi Nansenowi, Ottonowi Sverdrupowi oraz Roaldowi Amundsenowi (wstęp płatny - ok. 20 zł).
- Skocznia narciarska Holmenkollen i Muzeum Narciarstwa (Skimuseet)
- Miejsce Igrzysk Olimpijskich 1952, jedna ze skoczni, na których odbywają się zawody Pucharu Świata w skokach narciarskich. W budynku skoczni znajduje się Muzeum Narciarstwa, w którym obejrzeć można eksponaty pokazujące rozwój sportów zimowych. Można także wjechać windą na wieżę skoczni (wstęp płatny - ok. 35 zł).
- Muzeum Henryka Ibsena (Ibsen Museet)
- W mieszkaniu Ibsena, w którym mieszkał od 1895 roku aż do swojej śmierci w 1906 urządzono ekspozycję związaną z pisarzem (wstęp płatny - ok. 35 zł).
- Muzeum Kon-Tiki
- Położone na półwyspie Bygdøy muzeum prezentuje eksponaty związane z wyprawami Thora Heyerdahla - tratwę Kon-Tiki, papirusową łódź Ra II, eksponaty z Wyspy Wielkanocnej, Peru i Polinezji (wstęp płatny - ok. 20 zł).
- Muzeum Muncha
- Muzeum posiadające największą na świecie kolekcję prac tego malarza, które zapisał on w testamencie miastu Oslo. W zbiorach znajduje się ok. 1100 obrazów olejnych, 3000 rysunków, 18000 grafik. Muzeum nie posiada stałej ekspozycji, jedynie wystawy czasowe prezentujące Muncha w kontekście europejskim (wstęp płatny - ok. 30 zł).
- Galeria Narodowa (Nasjonalgalleriet)
- Zawiera najbogatsze w Norwegii zbiory sztuki norweskiej, a także skandynawskiej i europejskiej, m.in. prace Edvarda Muncha, I.C.Dahla, Christiana Krohga i wielu innych (wstęp gratis).
- Centrum Pokojowe Nobla (Nobels Fredssenter)
- Centrum poprzez tradycyjne i multimedialne ekspozycje prezentuje tematy związane z wojną, pokojem i rozwiązywaniem konfliktów oraz Pokojową Nagrodą Nobla (wstęp płatny - ok. 30 zł).
- Norweskie Muzeum Ludowe / Skansen (Norsk Folkemuseum)
- Położone na półwyspie Bygdøy muzeum i skansen prezentują kulturę ludową Norwegii. W skansenie zobaczyć można 155 budynków z różnych regionów, m.in. słynny kościół drewniany Gol stavkirke. Otwarte przez cały rok, ale znacznie bardziej atrakcyjne latem, kiedy poprzez różne prezentacje zapoznać się można codziennym życiem dawnej Norwegii (wstęp płatny - ok. 35-45 zł).
- Ratusz (Oslo Rådhus)
- Oddana do użytku w 1950 siedziba władz miejskich Oslo. W auli ratusza odbywa się corocznie uroczystość wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla. W sezonie letnim możliwe jest zwiedzanie jednej z wież ratusza (wstęp płatny - ok. 20-25 zł).
- Stortinget
- Budynek parlamentu norweskiego wzniesiony w 1866. Latem dostępny dla zwiedzających codziennie, poza sezonem - w soboty (wstęp gratis).
- Park Vigelanda (Frogner Park / Vigelandsparken)
- Jedna z najpopularniejszych atrakcji Oslo, zwiedzana corocznie przez ok. milion turystów. Kompleks parkowy z rzeźbami Gustawa Vigelanda - ponad 200 figur z brązu i granitu. Czynny przez cały rok (wstęp wolny).
- Muzeum Vigelanda (Vigeland-museet)
- W budynku muzeum, wzniesionym w latach 1920-tych, mieściło się pierwotnie atelier rzeźbiarza i jego mieszkanie. Obecnie obejrzeć tam można odlewy jego prac i mniejsze rzeźby (wstęp płatny - ok 20 zł).
- Muzeum Statków Wikingów (Vikingskipshuset)
- Położone na półwyspie Bygdøy muzeum prezentuje najlepiej na świecie zachowane łodzie Wikingów, zbudowane ponad 1100 lat temu, a odnalezione w czasie prac archeologicznych. Dodatkowo zobaczyć można eksponaty znalezione w kurhanach (wstęp płatny - ok. 25 zł).
[edytuj] Rozwój liczby ludności
Rok | Liczba ludności |
---|---|
1801 | 9,500 |
1825 | 15,400 |
1855 | 31,700 |
1875 | 76,900 |
1900 | 227,900 |
1925 | 255,700 |
1951 | 434,365 |
1960 | 471,511 |
1970 | 487,363 |
1980 | 454,872 |
1990 | 458,364 |
2000 | 507,467 |
2005 | 529,407 |
Dzielnice: Lambesetter
[edytuj] Miasta partnerskie
- Göteborg, Szwecja
- Szlezwik-Holsztyn, Niemcy
- Szanghaj, ChRL
- Sankt Petersburg, Rosja
- Wilno, Litwa
- Warszawa, Polska
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Galeria
Gol stavkirke w Norsk Folkemuseum w Oslo |
|||
Skocznia Holmenkollen |
|||
Loża masońska w Oslo |
[edytuj] Linki zewnętrzne
Akershus • Aust-Agder • Buskerud • Finnmark • Hedmark • Hordaland • Møre og Romsdal • Nordland • Nord-Trøndelag • Oppland • Oslo • Østfold • Rogaland • Sogn og Fjordane • Sør-Trøndelag • Telemark • Troms • Vest-Agder • Vestfold