Płoty
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°48'29" N 015°15'53" E
| Płoty | |||
|
|||
| Województwo | zachodniopomorskie | ||
| Powiat | gryficki | ||
| Gmina - rodzaj |
Płoty miejsko-wiejska |
||
| Burmistrz | Marian Czesław Maliński | ||
| Powierzchnia | 4,12 km² | ||
| Położenie | 53° 48'29'' N 15° 15'53'' E |
||
| Liczba mieszkańców (2004) - liczba ludności - gęstość |
4146 1006,3 os./km² |
||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
91 | ||
| Kod pocztowy | 72-310 | ||
| Tablice rejestracyjne | ZGY | ||
|
Położenie na mapie Polski
  Płoty
|
|||
| TERC10 (TERYT) |
4324305044 | ||
|
Urząd miejski3
pl. Konstytucji 3 Maja 172-310 Płoty tel. 91 385-14-15; faks 91 385-18-66 |
|||
| Strona internetowa miasta | |||
Płoty (niem. Plathe an der Rega) to miasto w woj. zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, położone nad Regą. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Płoty. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 4146 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Miasto Płoty położone jest w środkowej części województwa zachodniopomorskiego w powiecie gryfickim na Równinie Gryfickiej. Rozłożone jest nad Regą, jednej z najdłuższych rzek województwa.
Większe miasta wokół Płot:
- Gryfice – 12 km
- Szczecin – 80 km
- Koszalin – 80 km
- Resko – 11 km
- Świnoujście – 81 km
[edytuj] Transport
Płoty stanowią ważny węzeł komunikacyjny. W miejscowości krzyżują się ważne trasy, które powodują, że codziennie przez centrum miasta przejeżdża tysiące aut ciężarowych i osobowych.
Drogi krajowe:
Drogi wojewódzkie:
W mieście znajduje się stacja kolejowa. Przez miejscowość przechodzą linie autobusów PKS oraz busów ze Szczecina.
[edytuj] Historia
Historia miasta sięga XII wieku, kiedy to po raz pierwszy pojawiła się pisana nazwa „Płoty”. W 1277 roku rycerz Dobiesław Wetuch nadaje Płotom prawa miejskie na prawie lubeckim. Rycerz ów był zarządcą i właścicielem Płotów. W XIV wieku Płoty przechodzą z rąk do rąk stając się kolejno własnością najbardziej zamożnych i wpływowych rodzin pomorskich. XV wiek dzięki nadaniom księcia Bogusława X, przynosi stagnacje jeśli chodzi o własność- Płoty stają się dobrami rodu Ostenów. W 1465 roku w wyniku zatargu z Kołobrzegiem, mieszkańcy Kołobrzegu palą i ni9szczą całe miasto wraz z drewnianym zamkiem. Nie był jednak to jedyny pożar w historii miasteczka. Z racji tego iż Płoty posiadały drewnianą zabudowę mieszkalną, pożary trawiły miasto kilkukrotnie: w 1561, 1612, 1630, 1641, 1660, 1673, 1723, 1860. Najgroźniejszymi pożarami były te w 1612, kiedy to spłonęło doszczętnie całe miasto wraz ze średniowiecznym kościołem i w roku 1860 wówczas spłonął stary zamek (odbudowany w 1965 roku.). W 1577 Gedigo Osten jeden z Braci Ostenów sprzedaje swą część miasta oraz swe posiadłości zamkowe rodzinie Blucherów, a w 3 lata później w 1589 buduje Nowy Zamek Jednak posiadłości złotowskie nie były długo rozdzielone gdyż 50 lat później syn Ostenów poślubia dziedziczkę posiadłości Blucherów i majątek znów ulega scaleniu. Płoty długo były własnością prywatną bo aż do wieku XVIII, konkretnie 1895, kiedy to ostatni z rodu Ostenów zmarł. Płoty przeszły wówczas na krewnych rodu Bismarck-Osten. Rok 1638 był tragicznym dla mieszkańców miasteczka. Zaraza zdziesiątkowała mieszczan- na 480 mieszkańców Płotów zmarło 200 osób. Po roku 1870 mieszkańcy miasta nie zgadzając się na stacjonowanie w mieście szwadronu dragonów armii pruskiej, ślą petycje do króla. Motywują to tym iż „boją się o bezpieczeństwo własnych córek”. Król i władze królewskie poczuły się urażone tą petycją i Płoty nigdy w historii nie były już miastem garnizonowym. W roku 1892 w mieście powstała Spółdzielnia Mleczarska. Przyczyniła się ona do wzrostu i rozwoju gospodarczego miasta, przed I wojną światową wyroby z płotowskiej mleczarni wysyłane były do Berlina na dwór cesarski. W 1893 roku w mieście powstała jedna z pierwszych lokalnych gazet na Pomorzu – Plather Zeitung, która ukazywała się ciągle, bez przerw do roku 1934.
[edytuj] XX wiek
Na przełomie wieków XIX i XX Płoty stały się miastem nowoczesnym z rozwiniętym przemysłem, administracją. Doprowadzona została linia kolejowa do miasta w kierunku Szczecin-Kołobrzeg, a w niedługim czasie druga relacji Łobez-Wysoka Kamieńska. Lata 30-te XX wieku były łaskawe dla Płotów. W mieście rozwijały się sklepy, rzemiosło, zakłady przemysłowe. Istniały wówczas dwa duże hotele, kawiarnia, cukiernia, oraz dwa sklepy jubilerskie. Przemysł reprezentowały wytwórnia makaronu, dwa tartaki, cegielnia i kopalnia kredy. Rozwój gospodarczy i społeczny miasta trwał do II wojny światowej. 5 marca 1945 roku, przez Płoty przeszedł 756 pułk 150 dywizji piechoty Gen.Majora Szatiłowa. Kilka godzin później dotarła do miasteczka kompania polskich żołnierzy z 3 dywizji piechoty im. Romualda Traugutta. Płoty zostały wyzwolone bez walki. 24 kwietnia 1945 roku do miasta przybywają pierwsi osadnicy polscy. Od 27 czerwca 1945 roku rozpoczęto wysiedlanie Niemców. Do tego czasu było ich ponad 1400. W budynku ratusza otwarto sklep rozdzielający żywność ( w owym czasie przypadało 600g chleba na osobę i ½ litra mleka). Za wszystko płaciło się samogonem lub spirytusem, a było to skutkiem tego iż nikt nie otrzymywał w tamtym czasie wypłat. Zniszczenia miasta w wyniku działań wojennych nie były duże (22%), natomiast kolejne miesiące po wyzwoleniu przyniosły ogromne straty. Zniszczenia sięgające w 1946 roku 40%, były skutkiem rozkradania i niszczenia mienia przez szabrowników i przejeżdżające wojska. Jednak nie przeszkadzało to dosyć szybko odradzać się życiu gospodarczemu miasta. W połowie 1945 roku były już tutaj czynne 4 sklepy rzeźnicze, 2 obuwnicze, 8 spożywczych, 9 piekarni, 2 restauracje, 5 jadłodajni, 5 zakładów fryzjerskich i 26 warsztatów rzemieślniczych. Liczba tychże firm była niewspółmierna do liczby mieszkańców ówczesnych Płotów, jednak firmy te działały niekiedy bardzo krótko. W połowie czerwca 1945 roku uruchomiono pociągi dojeżdżające do stacji Płoty, w sierpniu działał już tutaj szpital zakaźny na około 100 łóżek, a niedługo potem swe podwoje otworzyła poczta. Uruchomiono również zakłady przemysłowe: wytwórnie makaronu, mleczarnie i tartak. 1 października 1945 roku zainaugurowano rok szkolny w miejscowych szkołach. Niecały rok później działało już przedszkole miejskie, oraz poświęcono kościół parafialny. Organizowana była straż pożarna. W następnych latach następuje równomierny rozwój miasta, powstają nowe budynki, osiedla, zakłady przemysłowe, wzrasta liczba mieszkańców. W 1972 roku miasto Płoty obchodziło 700-lecie nadania praw miejskich a z tej okazji znany szczeciński dziennikarz Tadeusz Klimowski skomponował i napisał piosenkę o Płotach. Reforma administracyjna w 1975 roku umieściła Płoty w nowym małym województwie szczecińskim, a kolejna reforma przeprowadzona w 1999 roku umieściła miasto w województwie zachodniopomorskim w powiecie gryfickim.
[edytuj] 
Zabytki
W Płotach mimo powojennych zniszczeń zachowało się kilka zabytkowych obiektów
[edytuj] Stary Zamek
Stary Zamek to obiekt zabytkowy położony w Płotach. Historia starego zamku sięga XIII wieku, kiedy to zostało zagospodarowane wzgórze zamkowe. Przeprowadzone badania archeologiczne w 1957 roku na wniosek ówczesnego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków pozwoliły ustali początki budowli. Już pod koniec XIII wieku zamek znakomicie spełniał swą rolę. Miał on za zadanie kontrolę odległego o 100 m skrzyżowania traktów, a wybudowany został na planie prostokąta o 4 kondygnacjach. Zamek otoczony był murem obronnym. W wyniku burzliwych dziejów Pomorza Zachodniego jak i samych Płot, zamek niejednokrotnie zmieniał wygląd i właścicieli. Znaczące modernizacje przypadają na okres wieków XIV i XV. Dało to efekt w postaci dobudówki do pierwotnego budynku o wysokości 3 kondygnacji. Dobudówka owa nosiła cechy późnego gotyku oraz renesansu. W 1577 roku Wedigo Osten odsprzedał swą część miasta wraz z starym zamkiem rodzinie Blucherów. Wiek XVI przyniósł generalną przebudowę zamku, który odtąd stał się budowlą renesansową. Zamek w swej historii niejednokrotnie ulegał zniszczeniom. Największe zniszczenia przyniósł pożar w 1860 roku, który strawił dużą część zamku. Został on odbudowany dopiero w 1965 roku. Od XVI wieku aż do II wojny światowej zamek pełnił rolę rezydencji pałacowej. Po wojnie zamek przejęły władze Płotów. Obecnie w starym zamku mieści się oddział Archiwum Państwowego oraz Miejska Biblioteka Publiczna.
[edytuj] Nowy Zamek
Historia nowego zamku w Płotach sięga XVI wieku a dokładnie 1577 roku, kiedy to Ostenowie sprzedali stary zamek Blucherom. Postanowili jednak nie opuszcza Płot. Zakupili działkę niedaleko starego zamku i zdecydowali że wybudują drugi zamek, nowy, nieco mniejszy od starego. Budowa trwała w latach 1606-1618. Nowy zamek był architektonicznie podobny do starego. Była to budowla 2 kondygnacyjna o dwóch skrzydłach otoczona fosą i obwałowaniami. Zamek odnowiono na początku XVIII wieku. Przez lata zamek stawał się coraz bardziej reprezentacyjną budowlą, której zazdrościło niejedno miasto. Ostatnim potomkiem z rodu Ostenów był Karol. Po II wojnie światowej zamek stał się najpierw siedzibą Szkoły Rolniczej, później internatu dla dojeżdżających do Zespołu Szkół Rolniczych. W prawym skrzydle zamku mieści się Sala Posiedzeń Rady Miasta i Gminy Płoty oraz Sala Ślubów. Dodatkową atrakcją są gromadzone od stuleci bogate zbiory „Biblioteki Pomorskiej”, a także cenne okazy monet i kolekcje dzieł sztuki, również w zamku mieści się kolekcja XVII wiecznych gobelinów.
[edytuj] Kościół pw. Przemienienia Pańskiego
Szybko rozrastające się Płoty a co za tym idzie wrastająca liczba wiernych zmusiła zarząd miasta do podjęcia decyzji o budowie nowego kościoła. W 1883 roku w mieście było 3 tysiące wiernych i stary kościółek nie miał ich gdzie pomieścić. Zapadła decyzja o zburzeniu starego kościoła i wybudowaniu nowego. Patron Płot hrabia Karol von Osten zapisał na ten cel w testamencie 120 tysięcy marek. Niespełna 20 lat później 8 czerwca 1902 roku wmurowano kamień węgielny pod budowę nowego kościoła. Budowa szła nadzwyczaj szybko i już 16 czerwca 1903 inwestycja była zakończona. Kościół nosi cechy neogotyckie. Wewnątrz na uwagę zasługują witraże z początku XX wieku, organy ze srebrnymi piszczałkami zakończone złoceniami. Wzrok przykuwają także drzwi wejściowe do świątyni z pięknymi, mosiężnymi okuciami. Wieża o wysokości 50m wyraźnie góruje nad miastem.
[edytuj] Ratusz
Budynek ratusza pochodzi z początku XX wieku. Trzykondygnacyjny, charakterystyczny budynek stoi nieopodal starego zamku i głównego skrzyżowania w miasteczku. Pomalowany na jasnoróżowy kolor budynek mieści obecnie Urząd Miasta i Gminy.
[edytuj] Kultura
Animatorem życia kulturalnego w mieście i gminie jest Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Płotach. Jest on organizatorem wielu imprez kulturalnych, rozrywkowych i oświatowych w mieście i gminie. MGOK mieści się przy ul. Kościuszki 7. Innymi instytucjami, które upowszechniają kulturę w mieście są Miejska Biblioteka Publiczna mieszcząca się w Starym Zamku, Archiwum Państwowe, sala widowiskowo-sportowa.
[edytuj] Oświata
- Publiczne Gimnazjum nr 1
- Profilowane Liceum Ogólnokształcące im. Wincentego Witosa
- Publiczna szkoła podstawowa nr 2
[edytuj] Gospodarka
Na terenie Płot istnieje kilkanaście większych przedsiębiorstw, jednak brak tutaj uciążliwego przemysłu co wpływa korzystnie na rozwój turystyki i agroturystyki. Do większych zakładów z terenu miasta należą:
- Arkada SA
- Zakład Mleczarski Płoty
- Polonijne Przedsiębiorstwo Zagraniczne „Rega” SA
- Spółdzielnia Usługowo-Budowlana
- Elewator Zbożowy
- Mieszalnia pasz
- Wojewódzki Zakład Usług Wodnych
- ABC Domu FH "MIRA"
Oprócz tego w mieście istnieją liczne punkty usługowe, handlowe, serwisy, stacja benzynowa, piekarnia, masarnia, warsztaty, hurtownie, punkty napraw. Istnieje poczta, posterunek policji, ośrodek zdrowia.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona Miasta Płoty
- Mapa Plathe an der Rega (sektion 2157) (1929, skala 1:25 000)
