Politologia
Z Wikipedii
Politologia to jedna z nauk społecznych, zajmująca się polityką rozumianą jako całokształt działalności związanej z dążeniem do zdobycia, sprawowania i utrzymania władzy, teorią jej organizacji oraz funkcjami i charakterem państwa. Anglosasi na określenie politologii używają terminu political science, a Francuzi - sciences politiques. Konferencja politologów w Paryżu (1948) pod egidą UNESCO zdecydowała o przyjęciu terminu nauka polityczna. W Polsce długo istniało rozróżnienie na nauki polityczne (zajmujące się polityką), np. nauka o państwie, ekonomia polityczna, historia polityczna, historia myśli społecznej, socjologia stosunków politycznych, polityka społeczna, geografia polityczna itp., oraz na naukę o polityce.
Spis treści |
[edytuj] Lista problemów badawczych
Paryska konferencja opracowała następującą listę problemów, którymi powinna zajmować się politologia:
- Ogólna teoria polityczna
- teoria polityczna
- historia myśli politycznej
- Instytucje polityczne
- konstytucja
- władza centralna
- władza regionalna i lokalna
- administracja publiczna
- funkcje ekonomiczne i społeczne rządu
- instytucje polityczne porównawcze
- Partie, grupy i opinia publiczna
- partie polityczne
- grupy i stowarzyszenia
- udział obywateli w zarządzaniu
- opinia publiczna
- Stosunki międzynarodowe
- polityka międzynarodowa
- organizacje międzynarodowe
- prawo międzynarodowe
W polskiej literaturze przyjmuje się podział na pięć działów nauki o polityce:
- teoria polityki
- systemy polityczne oraz ich funkcjonowanie
- ruchy i doktryny polityczne (historia i współczesność)
- współczesne stosunki międzynarodowe
- polityki szczegółowe (np. gospodarcza, społeczna, ekologiczna itp.)
[edytuj] Krótka historia politologii
Kolebką rozważań nad polityką jest starożytna Grecja; zajmowali się nimi najwięksi filozofowie, między innymi Demokryt z Abdery, opowiadający się za demokratyczną formą rządów, Platon, będący teoretykiem państwa totalitarnego czy Arystoteles, który zwracał uwagę na konieczność lawirowania pomiędzy sprzecznymi interesami różnych grup społecznych.
W średniowieczu myśl polityczna w Europie rozwijana była głównie w obrębie ideologii chrześcijańskiej (na przykład Tomasz z Akwinu), choć istnieli również myśliciele niezależni od Kościoła (na przykład Marsyliusz z Padwy).
Przełomem w myśleniu o polityce stało się odrodzenie, szczególnie zaś doktryna Niccolò Machiavellego z jej centralną ideą "cel uświęca środki".
XVII i XVIII wiek to okres wielkich teoretyków państwa liberalnego (John Locke, John Stuart Mill, Jean Jacques Rousseau) pozostających w stałym sporze z wcześniejszymi teoretykami "oświeconego absolutyzmu" (Thomas Hobbes - twórca koncepcji "wojny wszystkich ze wszystkimi", Charles Louis Montesqieu - autor koncepcji trójpodziału władzy). Podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej narodziły się istniejące do dziś główne ideologie polityczne (liberalizm, konserwatyzm, socjalizm).
Wiek XIX to początek krystalizowania się partii politycznych i rozwoju innych instytucji demokratycznych. Na ten wiek przypada również wyodrębnianie się politologii jako osobnej dyscypliny naukowej: od 1819 roku nauczano jej na niektórych francuskich uniwersytetach, w 1872 roku powstała w Paryżu École Libre de Science Politique, a w 1876 na Columbia University założono Graduate School of Political Science.
[edytuj] Politologia w Polsce
W Polsce politologia wyodrębniła się z innych nauk społecznych na początku XX wieku - w 1902 roku we Lwowie powstała Szkoła Nauk Politycznych. W okresie międzywojennym największą uczelnią politologiczną była Szkoła Nauk Politycznych w Krakowie. Po II wojnie światowej nastąpiło daleko idące uzależnienie nauk politycznych od oficjalnej ideologii marksistowskiej. Główną ideologiczną uczelnią była wówczas Akademia Nauk Społecznych przy KC PZPR. Pierwsze doktoraty z politologii obroniono w Polsce w drugiej połowie lat siedemdziesiątych, a habilitacje w latach osiemdziesiątych. Niezależna politologia rozwija się ponownie od 1989 roku; jest wykładana na prawie wszystkich polskich uniwersytetach oraz kilku humanistycznych uczelniach prywatnych. Od 1957 roku istnieje Polskie Towarzystwo Nauk Politycznych (PTNP) będące członkiem-założycielem Międzynarodowego Towarzystwa Nauk Politycznych (IPSA).
[edytuj] Marketing polityczny
Marketingiem politycznym nazywamy zespół technik, które wykorzystuje się do stworzenia odpowiedniego obrazu kandydata wśród jego elektoratu, wypromowania jego osoby, wyróżnienia go spośród rywali i uzyskania określonej liczby głosów przy jak najmniejszym zużyciu środków (lub przy poniesieniu określonych środków uzyskać maksymalną liczbę głosów). Definicja ta jednak ogranicza marketing polityczny do czasu wyborów, wiążąc go z osobą konkretnego polityka; w rzeczywistości działania marketingu politycznego prowadzone są przez cały czas, a politycy są wkomponowywani w obraz partii politycznej, w której działają.
